DRN NIEUWS

In 2017 hadden iets meer dan 13,2 miljoen mensen toegang tot stromend water, wat neerkomt op 67,5% van de bevolking, volgens gegevens van het National Statistics Institute (INS).
  In stedelijke gebieden hadden 10,2 miljoen mensen, namelijk 96,9% van de bevolking in steden, stromend water. Ondertussen hebben slechts 3,04 miljoen mensen, of 33,5% van de bevolking in dorpen en op het platteland toegang tot dit nutsbedrijf.
De situatie is vergelijkbaar als het gaat om binnentoiletten. Bijna 70% van de huishoudens in Roemenië heeft toiletten binnenshuis; het percentage is hoger in steden, te weten 94%, maar in de dorpen hebben ongeveer zes op de tien huishoudens toiletten  in de tuin.
De cijfers zijn iets beter voor bad/douche binnen. Ongeveer 71,4% van de huishoudens in Roemenië heeft dergelijke faciliteiten, namelijk 94,2% van  de huishoudens in stedelijke gebieden en 45,8% in de landelijke gebieden.
Bij de afvalwaterzuivering is de situatie ook zorgelijk zoals wij eerder hebben bericht. Want in bijna 400 stedelijke gebieden in Roemenië blijkt de afvalwaterzuivering niet aan de minimale EU regels te voldoen. Het mag dan ook niet verwonderlijk worden genoemd dat de Europese Commissie Roemenië een aanmaningsbrief heeft gezonden wegens niet-naleving van de EU-regels voor de behandeling van  afvalwater in grote stedelijke gebieden. De Roemeense minister van EU-fondsen Rovan Plumb tekende een contract ter waarde van bijna 600 miljoen euro voor de ontwikkeling van drinkwaterinfrastructuur in zes provincies.
Het contract zal werken financieren voor de rehabilitatie en uitbreiding van waternetwerken in Constanta, Ialomita, Calarasi, Dambovita, Brasov en Ilfov. Het programma zal worden geïmplementeerd via 50 werkcontracten en vier servicecontracten.
De EU-fondsen minister en premier Viorica Dancila hebben ook deelgenomen aan de opening van een waterzuiveringsinstallatie in Constanta, ook gemaakt met EU-middelen. PM Viorica Dancila zei bij deze gelegenheid dat haar kabinet ernaar streefde om aan het eind van dit jaar een EU-absorptiegraad van 25% te bereiken. Het absorptiepercentage was 19% in juni.
Het voornoemde maakt duidelijk dat er tal van kansen liggen voor bedrijven van de Nederlandse watersector, maar dat deze om een onbekende reden aan de aandacht ontsnapt zijn. Om die reden wil de DRN een onderzoek opstarten om een Task Force Water op te richten, waarin bedrijfsleven samen met kennisinstellingen en een faciliterende overheid in kaart te brengen en concrete aanbevelingen te doen. Zij nodigen iedereen van  de sector uit om daar een steentje aan bij te dragen.

Roemenië wil vier nieuwe korvetten bestellen. Eind 2016 werd door de Roemeense regering besloten dat de nieuwe schepen door Damen zouden worden gebouwd.

De regering van Dacian Ciolos koos voor de Sigma 10514. Er werd echter nog geen contract getekend en vijf maanden later werd het besluit door de volgende regering teruggedraaid omdat het besluit niet had voldaan aan de wetgeving. In plaats van het rechtstreeks aan een partij te gunnen, werd gekozen voor een Europese aanbesteding. In februari 2018 werd de aanbesteding formeel opgestart voor het project ter waarde van 1,6 miljard euro. Onlangs verliep de deadline voor de aanbieders en heeft Damen Schelde Naval Shipbuilding (DSNS) hun finale voorstel ingediend. Eind 2018 zou de winnaar bekend moeten worden, al gaan er geruchten dat dat besluit opgeschoven wordt naar 2019.

Volgens diverse Roemeense media is Damen een van de favorieten, zo niet dé favoriet. Natuurlijk heeft dat alles te maken met het feit dat Damen eigenaar is van Damen Shipyards Galati, waar sinds 2006 alle marineschepen voor Nederland worden gebouwd (deels of volledig). Overigens zijn er ook schepen voor andere landen gebouwd, zoals de sleepboten voor de Zweedse marine en delen van de fregatten voor Indonesië. Daarnaast is Damen voor 49% eigenaar van de Mangalia scheepswerven en is de Roemeense staat eigenaar voor 51%.
Dat vergroot de kansen van de Damen Shipyards Group, maar de competitie is hevig. Het Italiaanse Fincantieri bezit er ook scheepswerven en de Naval Group werkt samen met Constanta Shipyard. Alleen het Duitse ThyssenKrupp Marine Systems(TKMS) bezit er geen werf en van een samenwerking is nog niets bekend. TKMS is thans in een vergaand proces van de mogelijke splitsing van het bedrijf.
Eerder was ook de Turkse werf Savunma Teknolojileri Mühendislik  Ticaret(STM) betrokken bij de aanbesteding, maar die viel af. Werven van buiten de Europese Unie of NAVO hebben niet meegedaan, want die zijn uitgesloten van de competitie.

Strikt genomen lijken de Franse Naval Group en het Italiaanse Fincatieri de overgebleven concurrenten van de Damen Shipyards Group, maar het lijkt erop dat de Damen Shipyards Group het acquisitieproces leidt, omdat vanuit een strategisch oogpunt al reeds lang een scheepswerf(Galati) bezit en het de Daewoo Managalia Heavy Industries in Mangalia heeft overgenomen. Omdat 51% van de werf in Mangalia in handen van de staat is impliceert een en ander een directe betrokkenheid bij de bouw van de schepen.

Over de vernieuwing van het (Europees)Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB of CAP) verschillen de meningen tussen de lidstaten. Roemenië verzet zich tegen veranderingen die leiden tot daling van boereninkomens. In gesprek met Arie Veldhuizen. Hij is sinds juli 2018 als landbouwraad werkzaam in Roemenië en Bulgarije.

De agrarische sector in Roemenië is nog erg kleinschalig georganiseerd. Het land telt zo’n 3,8 miljoen agrarische bedrijven, waarvan 2,8 miljoen met minder dan 1 hectare grond. In grote delen van dit land rijden boeren nog met paard en wagen.Geen enkel land in de Europese Unie kent zoveel kleine boeren. Het plattelandsbeleid is niet goed georganiseerd door de overheid, en ook nog eens ondergebracht in verschillende programma’s.
Maatregelen voor jonge boeren
Roemenië pleit voor concrete maatregelen voor achterstandsgebieden, want het platteland ontvolkt. Veel jonge mensen die vaak goed zijn opgeleid, verlaten het platteland vanwege een gebrek aan perspectief. Zo ook de jonge boeren. De Roemeense overheid pleit daarom voor maatregelen om het percentage jonge boeren te vergroten en de economie verder te moderniseren.
Aankoop van land
Schaalvergroting in de landbouw wordt toegejuicht, maar Roemenië wil ook kleine familiebedrijven steun blijven bieden. Daar valt ook vrije aankoop van land onder. Er is onlangs een wet aangenomen die de vrije verhandelbaarheid van land sterker reguleert waardoor jonge Roemeense boeren meer mogelijkheden hebben om land te kunnen kopen.Voor deze hervormingen en moderniseringen is het land sterk afhankelijk van EU-fondsen. In de huidige periode krijgt Roemenië €30 miljard structuursteun en €10 miljard landbouwsteun.
Klein aantal grote bedrijven
Het land kent overigens ook een klein aantal zeer grote bedrijven. Eén daarvan is het varkensbedrijf met 140.000 dieren (met een Nederlandse eigenaar), dat onlangs is geruimd vanwege een uitbraak van Afrikaanse varkenspest.
Steun zwakke bedrijven
De belangen van het grote aantal kleine boeren spelen een belangrijke rol bij de standpuntbepaling van de Roemeense regering over het GLB 2021 – 2027, zegt Veldhuizen. “Roemenië is voorstander van steun aan zwakke bedrijven. De GLB-toeslagen zijn voor het inkomen van verreweg de meeste boeren cruciaal. Ze produceren voor de lokale markt en houden het hoofd nauwelijks boven water. Maar daarnaast wil het land ook graag nieuwe exportmarkten openen.”
Behoud gekoppelde steun
Veldhuizen sprak onlangs een aantal Roemeense volksvertegenwoordigers, onder meer over het Europese landbouwbeleid. In het gesprek werd de bovenstaande Roemeense positie bevestigd.
Roemenië is voor behoud van gekoppelde inkomenssteun en op het gebied van duurzaamheid wil Roemenië alleen maatschappelijke doelen opnemen als deze ook worden gecompenseerd. De Roemeense overheid verwacht dat de concurrentiepositie van boeren in het land nog verder verslechtert als de focus sterker op maatschappelijke doelen wordt gelegd.
Vergroening
De voorgestelde vergroening wordt door Roemenië dan ook kritisch benaderd. Veldhuizen: “De analyse is hier dat de traditionele bedrijfsvoering nauwelijks impact heeft op het klimaat en de biodiversiteit. Verduurzaming van de bedrijfsvoering is daarom in dit land eigenlijk niet nodig. De vrees is dat de boeren extra kosten moeten maken, maar daarvoor geen hogere GLB-premie krijgen. In tegenstelling tot Nederland is verduurzaming van de landbouw hier eigenlijk nauwelijks een discussiethema.”

Een boerderij in Cund(district Mureş in Transsylvanië) produceert een atypische kaas, de zwarte, volgens het recept van de eigenaar. De verkoopprijs komt in de buurt van die van de beroemde kaasassortimenten gemaakt in Frankrijk of Italië.
De producent Istvan Varga maakt negen soorten kaas, waaronder de kaas gedrenkt in rode wijn, komijn kaas, peper kaas, of basilicum kaas en kaas met in cognac gedrenkte noten.
Istvan Varga nam twee jaar geleden de veestapel van zijn vader over en in plaats van melk tegen lage prijzen te verkopen, besloot hij om zijn eigen kaas te maken die hij nu verkoopt voor de prijs van RON 70 ofwel circa € 15 kg per kilo.
De nieuwste soort kaas die hij heeft bedacht, is de zwarte kaas, gemaakt met koolstof, alcohol en chili pepers.
Voordat de kaas wordt verkocht, rijpt deze minstens twee maanden bij een temperatuur van 12 ° C en een vochtigheid van 90%.
De kleine boerderij maakt 700 kilo zwarte kaas per maand.

Roemenië is na twee jaar de grootste notenproducent van Europa geworden met een recordrendement en de opbrengsten stijgen als gevolg van de oppervlaktegroei. Met alleen Roemeense variëteiten is de afgelopen jaren 400 hectare verbouwd en zijn er zo’n 300 in voorbereiding, en telers willen zich in een vereniging organiseren om te investeren in een landmerk en een verwerkingseenheid. Ook is een investeringsfonds op zoek naar de grootste boomgaard in Roemenië. De initiële investering in een notenplantage bedraagt ​​4.000-7.000 euro per hectare, en jaarlijks onderhoud bedraagt ​​500-600 euro per hectare. Landbouwers kunnen echter profiteren van overheidssubsidies voor een bedrag van 150-190 EUR per hectare per jaar (oppervlaktesubsidie), waaraan 620 EUR per hectare kan worden toegevoegd als het gewas biologisch gecertificeerd is. Voor Nederlandse bedrijven zijn er zeker kansen als men bereid is een joint venture te willen aangaan voor deze nichemarkt.

Gelet op ticketverkoop blijkt er een enorme belangstelling zijn ontstaan  voor deze prachtige en vooral spectaculaire muziek. Doordat het bekende koor Banatul uit Timisora begeleid door het Oekraïnse International Symphony Orchestra uit Lviv maakt het tot een première in Nederland. Als men de voorafgaande TV interviews hoort, zijn het vooral mens die de Star Wars films bezocht hebben en die uit eigen beleving weten hoe groot  de invloed en betekenis is van de muziek.Veel voorstellingen zijn al volgeboekt, maar op korte termijn zijn er nog tickets beschikbaar afhankelijk van de plaats waar u het concert wilt bijwonen. Wij raden u de tickets te reserveren via https://cadenza-productions.nl/

Raymond Janssen een van de meest succesvolle dirigenten van ons land heeft vele noten op zijn zang want hij brengt ook nog een aantal dagen het Opera Gala in het Concertgebouw in Amsterdam en in de maand december staat weer een zeer sfeervolle Kerstournee voor de deur.    
Wij sluiten ons graag aan bij de beleving dat tijdens het concert uiteenlopende gedachten zullen  opkomen, want muziek beïnvloedt uw emoties. Eigenlijk kan muziek alles. Het kan je ontroeren, vrolijk stemmen, opzwepen, verdrietig maken of kippenvel geven. Muziek kan je tot rust brengen, maar ook in beweging zetten. Het is bekend dat muziek een enorme invloed op de mens heeft. Resumerend wensen wij u een heel aangename beleving op deze concerten toe, waar u met voldoening aan zult terugdenken!’

Met een verwijzing naar de Economic Sentiment Index (ondernemersvertrouwen) geeft een analyse van de ING Bank Romania aan dat in 2018 het vertrouwen in Roemeense economie zich heeft hersteld en thans  het hoogste punt van 2018 heeft bereikt, waarbij zich een kleine hapering in de dienstensector zich heeft voorgedaan. Het is onafhankelijk van het dalende vertrouwen in de Eurozone.

De belangrijkste sector qua gewicht in de index – het vertrouwen voor de industrie – herstelde zich voor de tweede maand op rij, gedreven door meer optimistische verwachtingen op het niveau van de exportorderportefeuille en de vermindering van voorraden. Dit is een goed teken, met de nieuwste gegevens die aantonen dat de economische vertraging waarschijnlijk een dieptepunt heeft bereikt. De vooruitzichten zijn echter niet bemoedigend, aangezien het externe beeld wijst op een verdere matiging van de vraag.

Na een behoorlijk forse daling in het eerste deel van het jaar, herstelde het consumentenvertrouwen zich goed en is het nu op het hoogste punt sinds september 2017. Bovendien is de verbetering breed opgezet en boekten alle subcomponenten behoorlijke winsten. Dit zou een opluchting kunnen zijn voor de aanhangers van het Roemeens vraaggestuurde economische groeimodel en laat zien dat consumenten de zorgen over inflatie, rentetarieven, fiscale onzekerheden en politieke spanningen buiten beschouwing hebben gelaten. De ster van de dag is echter, ondanks het lage gewicht in de totale index, de detailhandel, die de afgelopen twee jaar de sterkste comeback maakte, waarbij detailhandelaars wezen op een zeer sterke bedrijfsactiviteit van de afgelopen drie maanden en hoge verwachtingen van het bedrijfsleven om goed te presteren in de komende periode. Het positieve effect zou ook kunnen worden gestimuleerd door de populaire buy-in bij het begin van het nieuwe schooljaar.

De Roemeense beurs toont een positief beeld over de eerste acht maanden van 2018
Een minpuntje was het vertrouwen in dienstensector, dat nog steeds moeite heeft om te herstellen na een dieptepunt van drie jaar.Terwijl de verwachtingen verbeteren, ontbreekt de werkelijke vraag nog steeds.

Prijsverwachtingen die in de meeste industrieën lager liggen, en een grotere overtuiging bij consumenten over de dalende inflatietrend, zouden de Nationale Bank van Roemenië enige troost moeten bieden om de rente de rest van dit jaar op peil te houden.(Bronnen:EC, ING)

Volgens Valentin Lazea, econoom van de Roemeense Nationale Bank stegen de lonen over de laatste 10 jaar met 46% terwijl de productiviteit slechts met 27 groeide.Desondanks bleven de loonkosten voor de werkgevers acceptabel wegens de lage belastingen.

Lazea voorspelt dat de lonen in Roemenië zullen blijven stijgen als gevolg van de hoge migratiecijfers, het tekort aan geschoolde arbeidskrachten en de stijgende lonen in de publieke sector.
De gemiddelde groei van de netto maandelijkse inkomsten in Roemenië is in juli afgenomen tot 13,3 procent jaar-op-jaar, het langzaamste tempo sinds februari, gegevens van het National Institute of Statistics (INS).
Het gemiddelde netto maandelijks inkomen daalde maandelijks met 0,5 procent.

Meer dan 6000 jonge Roemenen verlaten elk jaar hun studie aan universiteiten in het buitenland, waarvan 2.000 alleen al in het Verenigd Koninkrijk, aldus onderwijsadviesbureau IntegralEdu.
“Het aantal mensen dat in het buitenland gaat studeren, neemt niet af. We zien zelfs een aantal stijgingen “zei Ana Maria Papp, manager van de afdeling buitenlandse universiteiten van IntegralEdu,
Andere favoriete bestemmingen zijn Nederland, Denemarken, Frankrijk, Zwitserland en de VS. Momenteel zijn er ongeveer 40.000 Roemenen die studeren aan universiteiten in het buitenland, volgens IntegralEdu.
Volgens een steekproef van de DRN keren slechts een beperkt aantal studenten na hun afstuderen terug naar hun land, ondanks dat Roemenië  een actief terugkeerbeleid voert waarbij de hoge inkomens in West-Europa als belangrijkste reden worden genoemd.

Historisch gezien kent Roemenië het laagste werkeloosheidscijfer ooit, maar je dit cijfer analyseert is het niet alleen maar goed nieuws.Het aantal Roemeense werklozen in augustus 2018 bedroeg 386.000, met meer dan 60.000 minder dan een jaar geleden, volgens gegevens die onlangs zijn vrijgegeven door het National Institute of Statistics(NIS).
Het niet kunnen invullen van vacatures, schrijven de economen van Bloomberg. Volgens NIS-gegevens zijn er meer dan 200.000  Roemenen die graag langer willen werken, maar daartoe geen mogelijkheden worden geboden. Ze zijn niet werkloos in die zin dat het Internationaal Arbeidsbureau het zegt, maar deze definitie versluiert de werkelijkheid. Subberoepen vormen 2,4% van de werkende bevolking en iets meer dan een kwart (30,3%) van het totale aantal part-time werknemers. Meer dan de helft (55,3%) van de laagstbetaalden zijn ongeschoold laaggeschoold onderwijs en 43,4% had een gemiddeld opleidingsniveau.
Volgens een rapport onlangs vrijgegeven door de Wereldbank is 3 miljoen van de Roemeense beroepsbevolking ofwel 20,6% van de beroepsbevolking werkzaam in het buitenland.
Van de Roemenen in het buitenland heeft een kwart een hogere opleiding. De braindrain kan ernstige gevolgen hebben voor de toekomstige ontwikkeling van Roemenië en steden als Boekarest, Cluj, Iasi en Timisoara voelen reeds deze ongewenste druk op de arbeidsmarkt.
Op het gebied van gezondheidszorg is braindrain een echte noodsituatie geworden, waarbij ervaren professionals steeds moeilijker te vinden zijn. In 2017 was de leegstand in de gezondheidssector bijvoorbeeld meer dan het dubbele van het gemiddelde van de economie.Kortom, een op de vier artsen ging naar het buitenland. Tussen 2000 en 2013 steeg het aantal Roemeense artsen dat het land verliet tot 14.000 en dat betekende meer dan 25 procent van alle Roemeense artsen. Als gevolg hiervan kennen veel plattelandsgebieden geen medische hulp meer, wat de situatie van de armste Roemenen nog erger maakt. Een groot probleem is dat het aantal goed betaalde banen met loopbaanperspectief dat door de economie wordt gegenereerd, afneemt. De toename van het aantal studenten met een acedemische of hogere opleiding neemt steeds toe, zonder dat er sprake is van een verhoogde vraag.

Tot 65% van de Europeanen van 25-64 jaar spreekt ten minste één vreemde taal, volgens gegevens die zijn gepubliceerd op de Europese Dag van de Talen.

Het Eurostat-rapport, gebaseerd op gegevens uit 2016, toonde aan dat het land met de beste talenkennis Zweden is (97% van de burgers spreekt ten minste één vreemde taal), gevolgd door Letland, Denemarken en Litouwen (96%), Luxemburg (95%), Finland en Malta (92%) en Estland (91%).
In deze tabel is de score van het Verenigd Koninkrijk erg laag, 65,4% van de volwassenen in het Verenigd Koninkrijk spreekt geen vreemde taal, slechts 20% spreekt een vreemde taal, 9,6% slaagt erin twee vreemde talen te beheersen en 5% spreekt drie talen.
Op korte afstand van het Verenigd Koninkrijk staat Roemenië (64,2% van de inwoners kent geen andere taal), Bosnië en Herzegovina (61%), Albanië (59,9%) en Hongarije (57,6%).
Het aantal polyglots lijkt extreem hoog in Luxemburg, waar meer dan de helft van de bevolking (51,2%) beweert tenminste drie vreemde talen te spreken.
Luxemburg heeft drie officiële talen (Luxemburg, Frans en Duits) en de meest gesproken vreemde talen zijn Engels, Portugees en Italiaans, volgens een rapport uit 2012. Grote aantallen sprekers van drie talen zijn opgenomen in Finland (44 , 9%) en Slovenië (37,7%).

Het Driezeeëninitiatief is een forum van twaalf EU-lidstaten langs of nabij de Oostzee, de Zwarte Zee en de Adriatische Zee, met als doel de onderlinge dialoog te bevorderen omtrent diverse gemeenschappelijke kwesties die de betrokken landen aangaan.

De leden zijn Bulgarije, Kroatië, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Oostenrijk, Polen, Roemenië, Slovakije en Slovenië. Polen en Kroatië gaven in 2015 de aanzet tot het oprichten van dit forum. De omvang van de TSI landen van 28% van het EU grondgebied en 22% van de bevolking van de EU lidstaten mag zeker substantieel c.q. beduidend worden genoemd, in schril contrast met het gegeven dat zij slechts 10% van het Bruto Binnenlands Product(BBP) vertegenwoordigen.
Topmeetings met belangstelling uit China, Verenigde Staten, Duitsland en Europese Commissie
Een eerste tweedaagse top vond plaats in Dubrovnik op 25 en 26 augustus 2016, waar ook een hooggeplaatste vertegenwoordiger van het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken Liu Haixing als gastspreker een voordracht gaf over de Nieuwe Zijderoute. Er werd overeengekomen om de economische samenwerking te versterken, in het bijzonder op gebied van digitalisering,energie,transport en infrastructuur.
De top in 2017 werd gehouden in Warschau op 6 en 7 juli en werd ook bijgewoond door de Amerikaanse president Donald Trump, die verklaarde dat de Verenigde Staten het initiatief voluit steunen en zij zichzelf als partner zien van het Three Seas Initiative.
Roemeense top in Boekarest
Medio september jl.(2018)vond de derde top plaats in Roemenië, waarbij de thema’s handel, energie, infrastructuur en politieke samenwerking waren.Op deze top waren aanwezig de President van de Europese Commissie Jean Claude Juncker, de Duitse Minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas en Rick Perry de Amerikaanse Minister van Energie. De Duitse Minister van Buitenlandse Zaken heeft aangegeven dat zijn land een partnership wil aangaan met The Three Seas Initiative vooral om de Duitse zakelijke belangen met de landen die deel uitmaken van het forum, zeker te stellen. Daarbij moet worden aangetekend dat de Bondskanselier Angela Merkel haar bedenkingen heeft geuit tegen voornoemde initiatief wat zij ziet als een upgrade van de Visegradlanden(Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije)waarvan de twee eerstgenoemde niet bepaald de meest Europees gezinde lidstaten van de EU genoemd mogen worden in de zin dat zij wel aanspraak maken op de Europese fondsen, maar zich niet aan de spelregels willen houden.
Daarentegen erkent Jean Claude Juncker, het Three Seas Initiative, als een constructieve bijdrage aan de regionale ontwikkeling wat leidt tot een grotere cohesie van de Europese Unie als geheel.
Politiek signaal?
In de politieke zin van het woord werd er ook gesproken over een tegenwicht vormen tegen de groeiende invloed van Rusland en China, maar ook tegen de as Duitsland-Frankrijk, het Europa van verschillende snelheden en de houding van West-Europese lidstaten ten opzichte van de landen van The Three Seas Initiative, waardoor weerstanden zijn ontstaan en zij zich niet als gelijkwaardige partners behandeld voelen. De Europese Commissie zal zijn houding moeten wijzigen; zij moeten niet tegenover de lidstaten in Centraal-en Oost-Europa gaan staan, maar er naast.Hun patriachale houding bevordert een ongewenste polarisatie die een negatieve invloed heeft op de Europese samenwerking.Voorts bleek uit een steekproef gehouden onder Europarlementariërs en Nederlandse parlementsleden dat vooral bij de jongere generatie de kennis over Roemenië voor verbetering vatbaar te zijn. Het gevolg daarvan is dat er een zeer eenzijdige beeldvorming is ontstaan die op gespannen voet staat met de realiteit.
Vergroting economische invloed
Tijdens de top in Boekarest werd een TSI Netwerk van Kamers van Koophandel opgericht en werd er een intentieverklaring met betrekking tot de oprichting van het Three Seas Investment Fund ondertekend.
Gelet op het concrete plan van aanpak voor de komende jaren van de TSI landen dat vooral gericht is op een economische versnelling van de regio zal het zeker de Europese agenda gaan beïnvloeden en verdient het de aanbeveling de ontwikkelingen te volgen.De vierde top zal in 2019 in Slovenië plaatsvinden.

Voor meer informatie: www.three-seas.eu

Nederland en Duitsland spelen jaarlijks haasje over wie het grootste handelsoverschot heeft en de EU zit op een berg met geld.
In het noorden van Europa, met name dus Nederland en Duitsland, is zuinigheid met betrekking tot loonsverhogingen nog steeds troef.

De lonen stijgen al jaren niet noemenswaardig, ondanks herhaaldelijke oproepen om daar iets aan te doen, onder meer van De Nederlandsche Bank. Het ontlokt de econoom van de Rabobankorganistie Willem Boonstra de uitspraak dat de hardnekkige laagconjunctuur in Europa dus zeker niet geheel aan Zuid-en Oost-Europa kan worden toegeschreven, maar ook aan het feit dat landen in Noord-Europa, Duitsland en Nederland voorop, hebben verzuimd hun economie te stimuleren. Ons hardnekkige overschot in de buitenlandse handel illustreert niet alleen onze sterke concurrentiepositie, maar ook onze structureel zwakke binnenlandse vraag.
Eigenlijk zou het volk beloond moeten worden voor de goede economische prestaties, in de vorm van hogere lonen en uitkeringen, vinden de critici. Dat mes snijdt dan aan twee kanten. Aan de ene kant worden de producten uit Nederland en Duitsland dan duurder, waardoor Zuid- en Oost-Europese landen de concurrentie beter aankunnen. Aan de andere kant verhogen hogere lonen de bestedingsruimte van consumenten, waardoor er ook meer import komt, onder meer uit Zuid-en Oost-Europa.
Vervolgens constateert het Financieel Dagblad(04-10-2018) dat de EU op een snel groeiende berg met geld zit. Alex Brenninkmeijer, sinds korte tijd verbonden aan de Europese Rekenkamer legt zijn vinger op de zere plek. Hij wijst op het feit wat al lang een “oud zeer” is en dat is het gegeven dat er een eigen bijdrage van maar liefst 50% moet worden geleverd om gebruik te kunnen maken van de Europese cohesiefondsen, waardoor arme landen zoals Roemenië er niet in slagen om deze fondsen te absorberen. Dus deze vaak onoverkoombare drempel moet drastisch worden verlaagd of verdwijnen. Nederland heeft amper problemen om toegezegde EU-gelden op te maken. Alleen Luxemburg doet het op dit vlak beter. In Nederland absorberen we bijna alles, alsof dat een verdienste is voor een van de rijkste landen van de Europese Unie. Juist over deze zogenoemde cohesiefondsen is veel discussie tussen de lidstaten.  Uitgerekend het rijke Nederland behoort tot een kleinere groep landen die vindt dat er op deze EU-steun bij de nieuwe Europese meerjarenbegroting fors gekort kan worden wetende dat het direct nadelig uitwerkt voor de arme lidstaten in Centraal- en Oost-Europa. Nog afgezien van de morele verwerpelijkheid is het ook kortzichtig, want als de welvaart beter verdeeld is over de Europese lidstaten zal dat de Europese welvaart als geheel verhogen en ook minder kwetsbaar maken.

Timosoara voert als eerste stad zijn openbaar vervoer deels over het water. Het gemeentebestuur lanceerde 4 oktober jl. een waterdienstregeling in. De gemeente heeft zeven OV-boten gekocht die als waterbussen zullen opereren.
De prijs van een reis is RON 1 (21 eurocent). De waterbushaltes zijn verbonden met het andere middelen van openbaar vervoer in de stad, namelijk bus / minibus, trolleybus, trams en fietsen.
Slechts drie van de zeven boten zullen in eerste instantie opereren omdat de autoriteiten proberen de interesse van de burgers voor deze dienst op te wekken. De waterbusdienst is echter in de winter niet beschikbaar.Een goed initiatief, milieuvriendelijk en attractief voor toeristen. Dus wie volgt?

Op 6 en 7 oktober jl. werd een referendum gehouden waarbij de Roemeense burgers werden verzocht om zich uit te spreken over een wijziging van de Roemeense Grondwet waarin zou moeten worden opgenomen dat het huwelijk zou moeten worden voorbehouden aan een man en een vrouw.
Omdat het referendum voldeed aan de wet, moest het  referendum worden toegestaan ondanks de zeer hoge kosten die hiermee verbonden zijn ten laste van de Roemeense belastingbetalers komen. De aanvragers waren een aantal ultraconservatieve NGO’s verenigd in Coaliția pentru Familie ondersteund door de Roemeens Orthodoxe kerk. Ondanks dat het verplichte opkomstpercentage van 50% was verlaagd naar 30% en er een extra dag aan was toegevoegd was de opkomst niet hoger dan 21,10 % volgens het Centraal Kiesbureau(BEC). Deze lage opkomst spreekt voor zich, want een grote meerderheid van de stemgerechtigde burgers hebben hiermee aangegeven dat zij de klok niet willen terugdraaien en in feite de scheiding van Kerk en Staat bekrachtigen, immers Roemenië is altijd een seculaire staat geweest. Zowel de President van Senaat Calin Popescu Tariceanu(ALDE) als de Minister van Europese Zaken Victor Negrescu(PSD) hebben aangekondigd om hierop volgend een wetsvoorstel in te dienen voor een geregistreerd partnerschap waar meerdere Europese lidstaten voor hebben gekozen.Dus in plaats van een stap achterwaarts te doen, is het directe gevolg een stap voorwaarts.

Laatst was ik in Nederland op een seminar over innovatie. Vakgenoten schilderden groots en meeslepend de nieuwste vergezichten.
De digitale transformatie gaat immers gepaard met veel disruptive innovation en paradigm shifts. Veel organisaties gaan hierin mee. Persoonlijk kies ik liever voor een solide en standvastige aanpak, waarbij we met weloverwogen stappen vooruit gaan.

Daarom voel ik mij als persoon én als ondernemer zo goed thuis in Roemenië, we hebben helemaal geen tijd voor vluchtige hypes en continue veranderingen. Wij werken hier volgens klassieke managementprincipes. Het systematisch verbeteren van processen en organisaties, is voor mij persoonlijk een aantrekkelijke, kernachtige en toegankelijke bewerking van solide proces. Wat houdt dit voor mij in? Allereerst: verbeter zaken door ze goed te bekijken, te onderzoeken en opnieuw te ontwerpen. Ten tweede: doe dat permanent, dus zonder ermee te stoppen, en kijk steeds naar verschillende dingen. En ten derde: doe dat met respect voor de mensen die erbij betrokken zijn, zodat ook hun werkomgeving erop vooruit blijft gaan.
Natuurlijk doen we dit in ons primaire proces: software bouwen. Er is veel over te lezen in onze case studies, tech items en white papers. Maar ik geef u nu graag een voorbeeld uit een andere hoek, namelijk de nieuwbouw van de in 2020 te openen NetRom Campus. Achter de schermen gebeurt er al veel, nog recenter zijn we bezig met een aantal projecten op het terrein.
De NetRom Campus is niet ons eerste bouwproject: in de loop der jaren hebben we al verschillende panden herontwikkeld en in gebruik genomen. Op basis van eerdergenoemde proces zijn er diverse procesverbeteringen doorgevoerd. Ik noem er drie.

• We zijn ons steeds nadrukkelijker gaan richten op langetermijnrelaties – ook met architecten en ingenieurs. Onze organisatie en dergelijke specialisten zijn op veel vlakken afhankelijk van elkaar. Daarom letten we niet alleen op prijs. We kennen de sterkere en zwakkere kanten van onze partners en blijven werken aan de optimale samenwerking op de lange termijn.
• Hetzelfde geldt voor specialisten als taxateurs en landmeters, die sleutelposities hebben in de Roemeense bureaucratie. Hun contacten bij belastingen, kadaster en gemeentelijke diensten zijn cruciaal voor de voortgang van het bouwproces. In de loop der jaren zijn er uitstekende werkrelaties op basis van wederzijds vertrouwen opgebouwd.
• Verder laten we iedere nieuwe leverancier screenen op betrouwbaarheid. We weten dus hoe het zit met zaken als omvang, kredietwaardigheid, solvabiliteit, betalingsgedrag en hoeveelheden rechtszaken. Daarbij ontdekten dat wij zelf op een punt een matige score kregen. Wij betalen iedere factuur standaard binnen 3 dagen. Dat wordt kennelijk als bedenkelijk beschouwd.

Of het nu gaat om softwareontwikkeling, HR, facilitaire processen of onze maatschappelijke betekenis: overal ontstaan lijstjes als deze. We blijven opletten en werken aan het verbeteren van processen en organisatie. Het is de sleutel van ons succes – en het geeft veel meer voldoening dan het omarmen van de eerstvolgende hype.

Han in ’t Veld (1966) blogt op Post Craiova over het bestaan als Nederlandse ondernemer in Roemenië. Han is managing director van NetRom Software BV. Zijn Roemeense vrouw en hun zoon en dochter wonen in Breda. Han pendelt tussen Craiova en Nederland.

De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.