In verband met het recent werkbezoek van de Nederlandse Vakbond Varkenshouders aan Roemenië(regio Arad) willen wij graag belanghebbenden attenderen op de ruime mogelijkheden die de Nederlandse varksenssector in Roemenië wordt geboden.
Algemene situatie varkenssector
Van oudsher is Roemenië een belangrijke producent van varkensvlees. Na de val van het communisme is de sector evenwel sterk ingekrompen, vooral door de ontmanteling van staatsbedrijven. Na een dramatische reductie van de varkensstapel in de jaren 90, is de situatie in eerste instantie gestabiliseerd. Maar de toetreding tot de EU leidde tot een volgende afslanking. En het aantal zeugen reduceerde van 1 miljoen in 1991 tot ruim 680.000 in 2004 en 400.000 in 2012. Dit impliceert dat het land van een vleesexporteur importeur werd. Zo was de import-exportbalans in het laatst beschikbare jaar 2012 138.000 ton in de min, hetgeen neerkomt op een zelfvoorzieningsgraad van ongeveer 30-40%.
Dit is het sombere deel van het verhaal; het positieve is het potentieel. Roemenië heeft een goede voerbasis, volop ruimte voor grote bedrijven, lage grond en bouwkosten, lage arbeidskosten en volop afzetmogelijkheden voor varkensmest. Verschillende financiële instellingen hebben de afgelopen jaren aangegeven te verwachten dat de varkenshouderij zich vanuit West-Europa zal gaan verplaatsen naar landen waar voer en ruimte voorhanden is.
Voersituatie
Roemenië beschikt over een groot areaal landbouwgrond. Zo is er voor akkerbouw ongeveer 8,3 miljoen hectare beschikbaar. Granen en oliehoudende gewassen beslaan ruwweg 62% van deze oppervlakte; het belangrijkste gewas is maïs met 2,6 miljoen hectare. Roemenië is daarmee qua oppervlakte de grootste in de EU. Roemenië exporteert het grootste deel van haar akkerbouwgewassen in bulk, waarbij de grote graanhandelaren een oligopolie in afzet en opslag bezitten. Dit betekent dat deze grondstoffen voor een zeer concurrerende prijs beschikbaar zijn voor de intensieve veehouderij.
Varkenshouderij
In 2010 nam Roemenië in de EU de negende plaats in met een varkensstapel van 5,5 miljoen dieren. 80% van de varkens worden gehouden op zeer kleine bedrijven, het zogenoemde backyard farming. 94% van de bedrijven heeft 1-3 varkens, 4,8% 4-10 en slechts 256 bedrijven meer dan 100 varkens. De 156 professionele bedrijven (meer dan 500 varkens) houden gezamenlijk meer dan 1 miljoen dieren. De grote bedrijven werken volgens het integratiesysteem, de kleintjes werken volgens een zeer extensieve aanpak.
Het grootste bedrijf in Roemenië is Smithfield in Timisoara (West- Roemenië); eind 2013 overgenomen door het Chinese bedrijf Shuanghui. Naast een wisseling van eigendom lijkt dit ook de weg voor export van varkensvlees naar China te openen. Een groep Deense varkensboeren is sinds 2010 actief in het oostelijk deel van Roemenië en beschikt daar momenteel over 4 bedrijven met in totaal 7000 zeugen.
Roemenië is niet alleen een importeur van varkensvlees maar ook van biggen. Op jaarbasis worden er ongeveer 725.000 stuks geïmporteerd waarvan ongeveer een derde vanuit Nederland. Deze grote biggenimport geeft aan dat er ruimte is voor het opzetten van een lokale biggenproductie.
Verwerking/slachten
De Roemeen is een varkensvleeseter; bij een totale vleesconsumptie van 60-65 kg per capita neemt varkensvlees de helft (30-32 kg) voor zijn rekening; pluimveevlees (15-20 kg) en rundvlees (6 kg) volgen op afstand. Er zijn in Roemenië volop slachterijen, die echter vaak maar 1-2 dagen in de week draaien. Slachtcapaciteit is vooralsnog dus niet de grootste belemmering
(Berichten Buitenland Special Varkenssector)