Nieuwsbrief juli 2025

aphgroup
KLG-Europe-logo-new
Essers-logo
damen-shipyards-logo

Roemenië kent een vliegende start!

Op 4 en 18 mei 2025 werden presidentsverkiezingen in Roemenië gehouden. In 2024 vond reeds een presidentsverkiezing plaats, maar de tweede ronde  werd geannuleerd wegens vermeende Russische inmenging in de verkiezing nadat Călin Georgescu de meeste stemmen kreeg. Voorts werd in mei 2025 Nicuşor Dan  zonder noemenswaardige tegenstemmers tot President van Roemenië gekozen. Hij toonde meteen daadkracht en wist een coalitie te vormen bestaande uit de partijen de PSD, PNL, USR en UDMR/RMDSZ.
De liberale premier Ilie Bolojan heeft het vertrouwen in het parlement gewonnen. Nu aan het werk met deze coalitie die het hoogste begrotingstekort van de EU wil wil verlagen om te voorkomen dat het land zijn kredietwaardigheid verliest. Bij het bestrijden van het tekort gaat de voorkeur uit naar bezuinigingen bij de overheid en niet in het verhogen van de belastingen wat meer efficiency bij overheidsuitgaven niet uitsluit. Met de eedaflegging op 23 juni jl. is de nieuwe Roemeense regering gevestigd.

Daarna moest president Nicuşor Dan direct doorreizen naar de NAVO-top in Den Haag waar hij een apart onderhoud had met President Trump sprekend over de gespannen situatie rondom de Zwarte Zee. Waar de VS een Amerikaanse basis heeft bij Mihail Kogalnicaniceanu gelegen nabij de Zwarte Zee. De basis zal zich nog uit breiden tot 50.000 manschappen. Na de Navo-Top ging de president nog naar Brussel waar hij sprak met Ursula von der Leyen over de begrotingsperikelen in Roemenië. Kortom in een relatieve korte tijd heeft hij Roemeense belangen goed op de kaart gezet.

De DRN wenst de Roemeense regering veel wijsheid toe en om in Formule 1 Termen te spreken de safety cars staan in startpositie. En zeker ook doorzettingsvermogen want bij veranderingen geldt dat   men geen omelet kan maken zonder eierschaal te breken”  Dus geef de nieuwe coalitie de kans om zich te bewijzen.

Honorair Consuls – Goede verhoudingen tussen twee staten

Om het kort samen te vatten Een honorair consul is een persoon die een buitenlandse regering vertegenwoordigt in een specifieke regio of land. Hij/zij helpt bij het bevorderen van bilaterale betrekkingen, ondersteunt burgers van het vertegenwoordigde land en faciliteert handel en culturele uitwisselingen. In ons land zijn dat Ben Jager als consul-generaal bijgestaan door zijn collega;s Andrea Teunissen-Oprea, Kees Kuijken en Reinder Schaap. Hun motto is dienstbaarheid. Zij leggen u dat graag uit op hun drietalige website www.consulate-romania.nl

Ereconsuls zijn een belangrijke schakel tussen Nederland en de betreffende landen, onder meer door het bevorderen van handel en investeringen en het assisteren van Nederlandse staatsburgers in het buitenland.

Voor consulaire diensten zoals het aanvragen van reisdocumenten, visa of verblijfsvergunningen, dient contact opgenomen te worden met de ambassade of via netherlandsworldwide.nl.

Hun Nederlandse counterparts in Roemenie zijn: Wouter Reijers in Cluj-Napoca, Marius Popa in Timisoara, DanComan in Constanta en Amalia Georgescu in Iași

Agrarische Sector

Zeer geslaagde handelsmissie Nederlandse geitenhouderij naar Roemenië

Voor een delegatie van 8 vooraanstaande geitenhouders en leveranciers uit Nederland organiseerde Agriprogress van 17-21 juni een zeer geslaagde handelsmissie naar Roemenië. De missie die startte in Boekarest en eindigde in Cluj-Napoca bestond uit een intensief programma met overdag bezoeken aan zuivelfabrieken, veehandel, aan kleinere en grotere geiten-, melkvee- en schapen bedrijven en aan locaties in de verkoop. In de avond tijdens het diner waren er gesprekken met eigenaren van verschillende bedrijven. Dit op prachtige locaties variërend van midden in de Karpaten tot hartje centrum Boekarest.

Roemenië heeft op het moment ongeveer 1,4 miljoen melkgeiten, gemiddelde productie is ca. 1,5 liter op 210 dagen. In de EU is Roemenië het derde land na Spanje en Griekenland qua aantallen geiten. Het aantal bedrijven op Westerse leest is op 1 hand te tellen, het merendeel zijn het nog bedrijven met minder dan 50 geiten, waarvan het merendeel nu nog in het Oosten (vanwege ligging bij de haven van Constanta, geiten voor het Midden-Oosten.) en Zuiden van Roemenië te vinden is. De productie daalt en zal in de toekomst nog verder dalen, vanwege gebrek aan opvolging, terwijl de vraag groeit. Er is met name in de winterperiode een groot gebrek aan geitenmelk in Roemenië. Het ontbreekt aan management kennis- en ervaring, wat heeft geleid tot meerdere teleurstellingen bij het ontwikkelen van grotere geiten bedrijven (ziektes). Dit geeft kansen voor Westerse entrepreneurs die hier wel over beschikken. Dat er kansen zijn voor goede entrepreneurs, bleek ook tijdens de reis er werden een aantal succesvolle bedrijven bezocht, die internationaal succesvol hun producten vermarkten.

Een boeiende reis met het delen van vele ervaringen (ook onderling): variërend van een beer in de boom tot de smaak van topproducten met de tafel op het voerhek tot een bezoek aan de Soviet bar in Cluj.. Het plan is om gezien de belangstelling in september een tweede reis te organiseren.

Meer weten: Agriprogress, e. pieter@agriprogress.com, m. 0653782889.

Hoe we de Roemeense voedingsindustrie laten groeien

Het “restaurant” op de begane grond van het gebouw verhoogt zijn omzet. Kant-en-klare producten, een markt die de afgelopen tien jaar verdrievoudigd is, blijven consumenten aantrekken. “De groeikansen van dit segment zijn groot.”
Kant-en-klare maaltijden of maaltijden die alleen opgewarmd en geconsumeerd kunnen worden, zagen vorig jaar een volumestijging van 5%, na een stagnatie in 2023, volgens retail auditgegevens van NielsenIQ. Tegelijkertijd stegen producten zoals salades, gehaktballen, sandwiches en hummus in 2024 slechts met 8% in prijs, vergeleken met de 15% prijsstijging van deze producten het jaar ervoor, aldus dezelfde bron.

Hoe de Roemeense voedingsindustrie kan groeien. Voedselverspilling en -verlies, een zakelijke kans, vooral voor kleine ondernemers. Hoe kunnen voedselresten efficiënt worden gebruikt, bijvoorbeeld in de vorm van compost, snacks of thermische isolatiepanelen?
Volgens de meest recente gegevens van Eurostat wordt in Roemenië jaarlijks ongeveer 166 kilogram per hoofd van de bevolking verspild, wat hoger is dan het gemiddelde van de Europese Unie van 132 kilogram per hoofd van de bevolking.

Het product dat in Roemenië furore maakt; steeds meer Roemenen kopen het om tijd te besparen en het voedselprobleem snel op te lossen.

Vorig jaar kocht elke Roemeen gemiddeld 6 kilogram aan diepvriesproducten, of het nu gaat om vlees, groenten, fruit of halffabricaten. Dit marktsegment heeft de laatste jaren een positieve ontwikkeling doorgemaakt, in lijn met de algemene consumptie van voedingsmiddelen.

Hoe kunnen we de Roemeense voedingsindustrie laten groeien? Een röntgenfoto van de vismarkt, een categorie die op zoek is naar meer consumptie: Roemenië staat onderaan de ranglijst van grootste visproducenten in Europa, wat ons een jaarlijks tekort van 300 miljoen euro oplevert.

De visconsumptie in Roemenië ligt bijna drie keer lager dan het Europees gemiddelde. Hierdoor is de sector minder aantrekkelijk dan vlees of halffabricaten. Dit, gecombineerd met een gebrek aan organisatie in de sector, leidt ertoe dat je op de markt vis uit Bulgarije vindt in plaats van uit Roemenië.

Hoe de Roemeense voedingsindustrie kan groeien. De voedingsindustrie drijft zonder duidelijke strategie. In het land van “steun” en “we zullen investeren”, gaat een sector met minstens twee keer zoveel potentieel nergens heen. Hoe zou een echt plan eruit moeten zien?”

Roemenië zal zijn voedselzekerheid waarborgen en een belangrijke speler worden in de Europese en internationale handel in landbouwproducten en -voedingsmiddelen.” Dit is een van de doelstellingen van een strategie voor de periode 2020-2030 die het ministerie van Landbouw heeft ontwikkeld en die te vinden is op de website van de instelling.

Hoe de Roemeense voedingsindustrie kan groeien. Duitsland, Nederland en Frankrijk domineren de voedselexport naar de EU. Is het Midden-Oosten een kans voor Roemenië? “Vanaf 2020 hebben we geen exportstrategie meer.”

Roemenië behoort niet tot de ‘elite’ van voedselexporteurs in de Europese Unie, maar het land slaagt er wel in om de handelsbalans in de agrovoedingssector via de export van graan op peil te houden.

Hoe we de Roemeense voedingsindustrie laten groeien. De realiteit achter de cijfers in een jaar met recordtemperaturen: bijna de helft van de provincies beschikt niet over irrigatie-infrastructuur, en in andere dekt deze nog niet eens een kwart van de behoeften. “Zonder irrigatie komt de landbouw in gevaar.”

Het jaar 2024 bracht droogte, maar ook langdurige recordtemperaturen, waardoor de Roemeense productie van granen, groenten, aardappelen, maar ook veevoer opnieuw afhankelijk is van het weer en veel boeren opnieuw wachten op compensatie van de staat. Dit komt doordat er in bijna 20 districten van het land geen irrigatie-infrastructuur aanwezig is en in veel gebieden waar deze wel functioneert, deze niet voldoende is om alle landbouwbedrijven te bestrijken.

Hoe we kunnen we de Roemeense voedingsindustrie laten groeien ofwel wanneer kunnen we Roemenië eindelijk als een drijvende kracht in de Europese voedingsindustrie beschouwen? We zien al wel holdings, maar we moeten geïntegreerde bedrijven opbouwen om de grenzen te verleggen.

De Roemeense voedingsindustrie zet voorzichtige stappen richting nieuwe horizonnen, zoals blijkt uit verschillende lokale bedrijven die holdings hebben opgericht en nieuwe markten willen veroveren. Het beste voorbeeld in de regio is Polen, dat vandaag de dag een voedingsindustrie heeft die vier keer zo veel omzet genereert als de Roemeense, met twee keer zoveel werknemers.

Sector transport en Logistiek

E. van Wijk Group neemt Steenbergen Transport over

Steenbergen Transport is overgenomen door de E. van Wijk Group. De overname betekent een forse groei voor Van Wijk naar in totaal 1200 mensen en een wagenpark van 550 voertuigen.

E.van Wijk (l) en J.W. Quist gaan samen verder. Foto: E. van Wijk

Steenbergen in Bodegraven blijft als aparte entiteit opereren met het bestaande managementteam, onder leiding van Jaap Quist. Het bedrijf telt 300 werknemers en een wagenpark van 180 voertuigen, verspreid over locaties in Nederland en België. Door de overname is een ‘optimale belevering in de Benelux gegarandeerd’, aldus Van Wijk. Er is geen overnamebedrag bekendgemaakt.

Schaalvergroting

Volgens CEO Ewout van Wijk is de ’toevoeging van Steenbergen een middel om toekomstbestendig te blijven in een markt die vraagt om schaalvergroting en netwerkversterking.’ Ook de culturen van beide bedrijven passen volgens Van Wijk goed bij elkaar. Steenbergen is een familiebedrijf, evenals Van Wijk, waarbij ‘continuïteit en rentmeesterschap’ centraal staan, aldus het bedrijf.

E.van Wijk heeft de afgelopen jaren verschillende transportbedrijven overgenomen, zoals eerder dit jaar nog Exalto uit Brakel. De overname van Steenbergen zal naar verwachting in het derde kwartaal worden afgerond, na goedkeuring van de Autoriteit Consument en Markt.

Sector IT en Automotive

Roemenië, koploper in automotive-innovatie

Indiase IT-gigant TCS, onderdeel van Tata Group, breidt uit met een engineeringcentrum in ons land.

Roemenië loopt voorop in de Europese expansie van Tata Consultancy Services (TCS) met de opening van een nieuw engineeringcentrum, speciaal voor de software-defined vehicle (SDV)-sector. Naast deze strategische investering in Roemenië heeft TCS twee distributiecentra voor de automobielsector geopend in Duitsland, in München en Villingen-Schwenningen.

Volgens de Indiase IT-gigant, opgericht in 1968, vormen deze nieuwe faciliteiten een strategische poging om haar internationale klanten in de automobielsector te ondersteunen bij de ontwikkeling van mobiliteitsoplossingen van de volgende generatie.

TCS maakt deel uit van de Tata Group, een Indiaas conglomeraat met bijna 100 bedrijven in sectoren zoals auto’s, staal, energie, detailhandel, toerisme, telecommunicatie en media. In de automobielsector bezit het wereldwijde merken zoals Jaguar Land Rover en Tata Motors. TCS genereerde een geconsolideerde omzet van $ 30 miljard in het fiscale jaar dat eindigde op 31 maart 2025 en heeft wereldwijd meer dan 600.000 medewerkers

Financieel Economische Ontwikkelingen

Wat buitenlandse investeerders met exposure naar Roemenië zeggen over het begrotingspakket.

 Kathleen Brooks, XTB London: Het vormt een politiek risico, het zou bijvoorbeeld impopulair kunnen zijn en de regeringscoalitie op de proef kunnen stellen, maar vanuit economisch en financieel perspectief is dit goed nieuws en is Roemenië op de goede weg.

Kathleen Brooks, onderzoeksdirecteur, XTB

  • De regering wil snel een begroting vaststellen om het tekort terug te dringen en de kredietwaardigheid te handhaven, schrijft ZF.
  • Door de BTW en belastingen te verhogen, dalen de rendementen op obligaties en kunnen verlagingen van de kredietwaardigheid worden voorkomen.
  • De maatregelen kunnen leiden tot politieke spanningen, maar zijn noodzakelijk voor economische stabiliteit en beheersing van de overheidsuitgaven.

Om een ​​verlaging van de kredietwaardigheid te voorkomen, moet de overheid maatregelen nemen, zoals het verhogen van de BTW en bepaalde belastingen. Dit heeft geleid tot een daling van de rente op staatsobligaties, ondanks de marktverwachtingen, aldus ZF .

Als de begroting wordt aangenomen en de maatregelen snel worden doorgevoerd, heeft Roemenië dit jaar een kans om degradatie te voorkomen.

Wat zegt Kathleen Brooks, onderzoeksdirecteur bij XTB?

De Roemeense regering probeert snel een begroting door het parlement te loodsen om het begrotingstekort te verminderen. Dit is noodzakelijk om te voldoen aan de EU-tekortregels en om de investment-grade kredietrating van het land te beschermen. Het handhaven van deze rating is essentieel voor de regering, omdat de toegang geeft tot een breder scala aan investeerders en de leenkosten zo laag mogelijk houdt. Wil de regering een verlaging van haar kredietrating voorkomen, dan zijn maatregelen zoals het verhogen van de btw en sommige belastingen cruciaal. De obligatierentes zijn gedaald als gevolg van dit plan, omdat beleggers zich openstellen voor het vooruitzicht van een lager begrotingstekort.

De markt wacht al lange tijd op deze inkomsten genererende maatregelen, waardoor de Roemeense staatsobligaties een maandenlang hoogtepunt hebben bereikt en de rentes zijn gedaald. Als deze begroting wordt aangenomen en de maatregelen snel worden geïmplementeerd, zou Roemenië een kans kunnen hebben om later dit jaar een verlaging van de kredietwaardigheid te voorkomen. In 2025 is er een nieuwe focus op landen met een hoge schuldenlast, zoals de VS en het VK, die het voorbeeld van Roemenië zouden moeten volgen en de overheidsuitgaven zouden moeten verlagen. Het is nu geen goed moment om een ​​land met een hoge schuldenlast en een groot begrotingstekort te zijn. Roemenië is zich bewust van het probleem en als het een plotselinge stijging van de financieringskosten of een begrotingscrisis wil voorkomen, moet het de overheidsuitgaven onder controle houden “, zegt ze.

Agrifood Handelsmissie naar Roemenië en “Nederlandse Dag op de Indragabeurs”

Wij als LAN Team van de Nederlandse Ambassade in Boekarest nodigen u als potentiële gegadigde uit om deel te nemen aan onze Agrifood Handelsmissie naar Roemenië van 30 tot en met 31 oktober 2025 in de marge van de grootste agrifoodbeurs van het land: INDRAGA genoemd. Als Nederlandse bedrijven heeft u de mogelijkheid om uw positie op de Roemeense markt te betreden en/of uit te breiden.

Veeteelt en tuinbouw (bedekte teelten/kassen) behoren tot de meest veelbelovende sectoren. Met zijn grote landbouwareaal heeft Roemenië enerzijds behoefte aan goede bemesting, en anderzijds wil het land zijn akkerbouwgewassen beter benutten door de ontwikkeling van een sterkere veehouderijsector. Ook gezien de vraag naar de jaarrondgroenten en fruit in Roemenië – die momenteel wordt gedekt door een hoge import -is de ontwikkeling van een professionele efficiënte en veerkrachtige bedekte teeltsector een prioriteit geworden.
Wij zijn er sterk van overtuigd dat het Nederlandse agrofoodcomplex goed gepositioneerd is om aan deze
bij te dragen.

Doelstellingen van de missie

  • Nederlandse bedrijven informatie uit eerste hand verschaffen over kansen en marktontwikkelingen in deze regio met een groot potentieel in de EU.
  • Promoten van Nederlandse technologische innovaties die geschikt zijn voor de Roemeense context. Belangrijkste aandachtsgebieden zijn veeteelt en beschermde tuinbouw

Programma

  • Woensdag 29 oktober Aankomst in Boekarest
  • Donderdag 30 oktober
    Ontbijtbijeenkomst
    Conferentie/Bezoek Indraga-beurs
    Matchmaking/Netwerkevent (Nederlands bedrijfsleven in Roemenie, Roemeense bedrijven,organisaties en overheden
  • Vrijdag 31 oktober, veldbezoeken (2 afzonderlijke programma,s: veeteeltontwikkeling enBeschermde tuinbouw).
  • Zaterdag 1 november terugvlucht

Optie 1: Vertrek om 06.00 uur Aankomst 07.50 uur
Optie 2: Twee latere vluchten ook beschikbaar

De missie wordt begeleid door vertegenwoordiger(s) van het Ministerie van LVVN

Kosten
Alleen de eerste 10 geregistreerde bedrijven kunnen gratis gebruikmaken van het deelnamepakket. Het pakket omvat matchmaking,een conferentie, een netwerkevent en gezamenlijke werkbezoeken. Vanaf 11 bedrijven worden er kosten in rekening gebracht. Deelnemers zijn zelf verantwoordelijk voor hun kosten, met uitzondering van de hierboven genoemde kosten.

Aanmelding
Wilt u deelnemen aan deze handelsmissie? Neem dan contact met ons op via BKR=LVVN@minbuza.nl
Let op aanmelding is geen garantie voor deelname

Wij hopen u te mogen verwelkomen! 

Sophie Neve is sinds augustus 2023 werkzaam als LVVN-raad vanuit de Nederlandse ambassade in Boekarest.

Haar werkgebied omvat Roemenië, Bulgarije en Moldavië.

Roemeense wellness sector kent toenemende groei

De wellnesssector is een brede markt die zich richt op het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van mensen door middel van diverse producten en diensten. Deze sector omvat alles van traditionele sauna’s en spa’s tot fitness, voeding, stressmanagement, ontspanning en schoonheidsbehandelingen. De sector is de laatste jaren sterk gegroeid en omvat een breed scala aan bedrijven en professionals die zich bezighouden met fysieke, mentale en emotionele gezondheid.
Tot voor kort viel het in Nederland in de categorie “onbekend maakt onbemind” Maar nu de nieuwe regering wordt geconfronteerd met een groot begrotingstekort is men er zich van bewust dat toeristische activiteiten een welkome inkomstenbron is ziet men overal activiteiten die gericht zijn op buitenlands toerisme. Ons land heeft Roemenië in deze zin nog nauwelijks ontdekt. Overal verschijnen nieuwe hotelketens en worden ook golfbanen aangelegd.
Maar vooral de wellnesssector springt eruit omdat het land in Europa de meeste meer dan één derde (160) van de minerale en thermische bronnen van Europa heeft. De natuurlijke thermaal baden geven verlichting bij vele medische ongemakken en ziekten met inbegrip van reumatiek, endocriene, nier, lever, ademhaling, hart, maag en zenuw ziekten evenals stofwisseling, metabolisme en gynaecologische ongemakken. De natuurlijke factoren worden aangevuld – onder voortdurende medisch toezicht – met fysiotherapie, acupunctuur, elektrotherapie en geneesmiddelen. De belangrijkste spa’s van Roemenië zijn: Mangalia , Neptun, Eforie Nord , Covasna, Slanic Moldova, Vatra Dornei, Borsec, Herculane,Oradea, Boekarest, Buzias, Sovata , Bazna , Ocna Sibiului, Baile Felix , Tusnad, Calimanesti en Govora.

Tenslotte willen wij u attenderen op het product GEROVITAL H3 ANTI-AGING. Het  merk Gerovital is in 1952 ontwikkeld door de wereldberoemde Roemeense verjongingsprofessor Prof. Dr. Ana Aslan. Zij was directeur van het Nationaal Instituut voor Gerontologie en Geriatrie in Roemenië. Zij was de eerste die procaïne gebruikte als ingrediënt in anti-verouderingsproducten en heeft een preparaat ontwikkeld om het natuurlijke verouderingsproces van de lichaamscellen zoveel mogelijk af te remmen.

Michelle Obama komt op 17 en 18 september naar Roemenië.

Michelle Obama, voormalig first lady van de Verenigde Staten en een van de meest invloedrijke vrouwen ter wereld,
komt op 17 en 18 september naar Roemenië.


Zij neemt deel aan een evenement over zaken doen en technologie. Op de agenda staan ​​onderwerpen die verband houden met defensie en cyberveiligheid, groene transformatie, digitalisering, de toekomst van steden, wereldeconomie, gezondheid en leiderschap. Michelle Obama is een bestsellerauteur en podcaster, en tevens een tv-programmaproducent.
Barack Hussein Obama II was de 44e president van de Verenigde Staten en de eerste Afro-Amerikaan die voor deze functie werd gekozen.
Hij vervulde deze functie twee opeenvolgende termijnen, tussen 2009 en 2017.

Voor deelname: contact@impactbucharest.com

Analyse koopkracht

Roemenië was in 2024 het op één na goedkoopste land in de EU

Roemenië was in 2024 het op één na goedkoopste land in de EU volgens het consumentenprijsniveau, maar de koopkracht bleef laag in vergelijking met het Europese gemiddelde.

Roemenië stond in 2024 op de voorlaatste plaats binnen de Europese Unie wat betreft het prijsniveau van consumptiegoederen en -diensten voor de bevolking, volgens gegevens die door Eurostat zijn gepubliceerd en vrijdag zijn meegedeeld door het Nationaal Instituut voor de Statistiek (INS).

Uit de analyse blijkt dat het algemene prijsniveau voor consumptiegoederen en -diensten in de eindconsumptie van huishoudens in Roemenië 36% onder het EU-gemiddelde ligt. Daarmee staat het land op de tweede plaats in de ranglijst van goedkoopste landen binnen het EU-blok, na Bulgarije, waar de prijzen 40% lager lagen dan het Europese gemiddelde.

Volgens de methodologie van Eurostat geven prijsindexcijfers aan hoeveel eenheden van dezelfde valuta nodig zijn om een ​​identiek  volume aan goederen en diensten in verschillende landen te kopen. Als het Europese gemiddelde bijvoorbeeld 100 euro bedraagt, kost hetzelfde mandje in Denemarken – het land met de hoogste prijzen – 143 euro en in Bulgarije slechts 60 euro.

In Roemenië bedroeg de gemiddelde kostprijs van een volume aan goederen en diensten 64 euro.

Naast Denemarken zijn Ierland (38% boven het EU-gemiddelde), Luxemburg (33% boven het EU-gemiddelde) en Finland (24% boven het EU-gemiddelde) de EU-landen waar de kosten van levensonderhoud aanzienlijk hoger liggen.

Hoewel het lage prijsniveau kan suggereren dat de stad beter bereikbaar is, weerspiegelt het in werkelijkheid ook een lagere koopkracht, als gevolg van lagere gemiddelde inkomens vergeleken met die in West-Europa.

Uit de INS-gegevens blijkt ook dat Roemenië de lidstaat is met de laagste prijzen voor de categorie “Voedsel en alcoholvrije dranken”, met slechts 76% van het EU-gemiddelde. Ook voor producten en diensten in de categorie “Recreatie en cultuur” noteert Roemenië het laagste prijsniveau van de hele Unie (67%), gevolgd door Bulgarije (68%).

Op andere gebieden, zoals kleding, huisvesting en vervoer, is Roemenië niet het goedkoopste land, maar het staat nog steeds onderaan de ranglijst.

(bron – INS)

Aan de andere kant staat Denemarken, het duurste land in de Unie, met prijzen die 43% boven het EU-gemiddelde voor eindconsumptie liggen, gevolgd door Ierland (plus 38%), Luxemburg (plus 33%) en Finland (plus 24%).

Ierland staat qua kosten voor alcoholische dranken en tabak (205%) en woningonderhoud (187%) op de eerste plaats.

In termen van bbp per hoofd van de bevolking,  gecorrigeerd voor koopkrachtpariteit, heeft Roemenië een waarde van 78% van het gemiddelde van de Europese Unie, iets hoger dan Hongarije en Kroatië (beide met 77%). Bulgarije staat nog steeds onderaan de ranglijst, met een bbp per hoofd van de bevolking van slechts 66% van het EU-gemiddelde.

Luxemburg blijft daarentegen de Europese toppositie aanvoeren, met een BBP per hoofd van de bevolking dat ruim 2,4 keer hoger ligt dan het EU-gemiddelde (242%). Deze situatie wordt deels verklaard door het feit dat een groot aantal buitenlandse burgers een steeds groter aandeel in de totale beroepsbevolking van het land heeft en bijdraagt ​​aan de verwezenlijking van het BBP, maar geen deel uitmaakt van de plaatselijke bevolking.

Gegevens over de vergelijkbaarheid van prijzen en eindverbruik werden in juni 2025 door Eurostat berekend en zijn gebaseerd op een gedetailleerde analyse van de prijzen in 36 Europese landen.

Als je een kloof als kans ziet

Onlangs las ik een column van Peter Middendorp over een vermeende kloof tussen stad en platteland in Nederland. Uit onderzoek van het Centraal Planbureau zou gebleken zijn dat die kloof er niet of nauwelijks is.

Toch denk ik dat de komende decennia grote verschuivingen zullen laten zien. Ik zou bijvoorbeeld onder de huidige omstandigheden als ondernemer niet snel investeren in de intensieve veeteelt en intensieve melkveehouderij in Nederland. Het lijkt mij tamelijk helder dat daar klimaat gerelateerde  klappen zullen gaan vallen. Er is te weinig ruimte.

In mijn never ending behoefte om Nederland en Roemenië met elkaar te vergelijken, zie ik ook in Roemenië hele grote veranderingen op het platteland. De afstand tussen stad en platteland in Roemenië voelt eerder als een ravijn dan een kloof. Waar de steden zich in cultureel en financieel opzicht in rap tempo ontwikkelen – richting gelijkwaardig aan of leuker dan veel West-Europese steden – is de situatie op het platteland juist tegenovergesteld.

Het platteland in Roemenië ontvolkt. Jonge mensen trekken weg, het niveau van voorzieningen daalt, en de gemiddelde leeftijd van de achterblijvers stijgt. Basisvoorzieningen zoals riolering, waterleiding en gas ontbreken vaak. Er wordt nog gestookt op hout. Maar: internet is wél top geregeld.

Op sommige plekken leidt dit tot curieuze prijsontwikkelingen. Er is bijvoorbeeld veel leegstand en de prijzen voor onroerend goed zijn dramatisch laag. Een huis diep in het platteland kost €2000 en in sommige dorpen is de grondprijs binnen de bebouwde kom rond de €0,50 per m² – veel lager dan de grondprijs erbuiten.

Tegelijkertijd zie je dat boeren in Nederland in de knel komen, terwijl in Roemenië 9 miljoen hectare vruchtbare grond wacht op kennis en investeringen. Je zou bijna kunnen stellen dat de ruimte in Roemenië onze krimp compenseert. Met een beetje uitkoopsom stamp je in Roemenië een prachtig boerenbedrijf uit de grond, waarmee de lokale werkgelegenheid gediend zou zijn. Er is immers genoeg ruimte.

Wat minder zichtbaar, maar minstens zo belangrijk: diezelfde ontwikkeling speelt zich ook af op de arbeidsmarkt. Jonge Roemenen trekken massaal naar de steden, waar ze opleidingen volgen, moderne werkervaring opdoen en zich ontwikkelen tot hooggekwalificeerde professionals. Vooral in steden als Cluj, Iași en Craiova ontstaat een nieuwe generatie tech-specialisten die zich qua talent, werkethiek en ambitie kunnen meten met westerse collega’s – en in sommige gevallen zelfs overtreffen.

Het is bijzonder om te zien hoe binnen Europa zulke tegengestelde ontwikkelingen elkaar kunnen versterken. Waar in Nederland de ruimte en beschikbaarheid steeds beperkter worden — fysiek én op de arbeidsmarkt — ontstaat in Roemenië juist momentum. Wie verder kijkt dan clichés, ziet geen kloof, maar een kans. Voor boeren én voor bedrijven.

Disclaimer

De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.