Nieuwsbrief november 2025
Huishoudelijke mededelingen
In onze nieuwsbrief van oktober kondigden wij diverse activiteiten aan zoals de inmiddels plaatsgevonden agrarische en succesvolle expertmeeting in Dronten. Voorts werd de jaarlijkse groots opgezette bekende Romanian Business Day aangekondigd maar deze hebben wij helaas moeten doorschuiven naar het volgend jaar. Waarschijnlijk zal het rondom maart plaatsvinden en daarover zullen wij u tijdig informeren.
De jaarlijkse viering van de National Day of Romania die normaliter op 1 december plaatsvindt zal dit jaar op dinsdag 25 november in Den Haag plaatsvinden. Omdat de organisatie in handen is van de Roemeense ambassade is het noodzakelijk dat u zich schriftelijk aanmeldt op hun email haga@mae.ro Om veiligheidsredenen heeft u zonder hun bevestiging geen toegang!!Wij ontvingen het bericht van de gewijzigde datum van de viering van de National Day te laat en daarvoor bieden wij u onze excuses aan.
Sector logistiek & Transport
Van Wijk uit Giessen neemt Steenbergen uit Bodegraven over.
Deze overname is ter versterking van het Benelux-netwerk. Logistiek dienstverlener Steenbergen, gespecialiseerd in 24-uurs distributie binnen de Benelux. De overname is een strategische stap voor beide familiebedrijven om hun logistieke netwerk in de regio verder te versterken.
Omdat wij E.van Wijk al decennia kennen als pionier in Roemenië is en zich daarmee onderscheiden heeft is hun door de DRN in 2012 de Romanian Business Award uitgereikt. Je zou deze overname ook kunnen bestempelen als “think global, act local”. Wat wij niet onvermeld willen laten is dat Van Wijk een andere logistieke ondernemer een helpende hand heeft geboden om eveneens in Roemenië te kunnen starten. En daarmee een noodzaak van goed netwerk heeft aangetoond. En zo is destijds het Dutch Romanian Network in 2006 ontstaan “van ondernemers voor ondernemers”.
Visserijsector
Roemenië heeft de eerste oesterkwekerij in de Zwarte Zee
foto Pixabay
Hoe de productie eruitziet na een jaar experimenteren. De eerste oesters die in de Zwarte Zee geacclimatiseerd waren, werden geanalyseerd door Roemeense onderzoekers. Een jaar na de oprichting van de eerste oesterkwekerij in de Zwarte Zee zijn de eerste resultaten zichtbaar. Specialisten zeggen dat ze oesters van hoge kwaliteit hebben verkregen, die meer dan 150 gram wegen.
En aangezien de vraag naar zeevruchten toeneemt in restaurants in Boekarest en viswinkels aan de kust, zullen Roemenen vanaf dit jaar oesters van lokale productie op hun menu kunnen vinden. Momenteel zijn er in Roemeense restaurants alleen geïmporteerde oesters verkrijgbaar en kost een kilo meer dan 200 lei.
Vermeldenswaard is dat een ander lid van het Dutch Romanian Network in Boekarest behulpzaam is geweest bij het vinden van een plaats voor super coldstore. Ook hier speelde de netwerkfunctie een rol.
Sector Retail
Action opent twee nieuwe winkels in Roemenië
Action, de Nederlandse discountketen met producten onder de 5 lei, opent twee nieuwe winkels in Roemenië.
Action, de internationale discount non-foodretailer, breidt uit met twee extra winkels, twee weken na de officiële lancering in Roemenië, in Pitești. De nieuwe vestigingen bevinden zich in Oradea en Arad.
foto Pixabay
Action-winkels hebben een oppervlakte van ongeveer 875 vierkante meter en teams van 19 medewerkers. De retailer biedt 6.000 producten uit 14 categorieën aan in de schappen van zijn winkels in Roemenië, van speelgoed en doe-het-zelfartikelen tot producten voor huis, tuin en voeding. Action introduceert wekelijks 150 nieuwe producten en de prijs van 1.500 Action-producten ligt onder de 5 lei.
Ik wil iedereen bedanken die aan deze prestatie heeft bijgedragen: onze klanten, collega’s, leveranciers en iedereen die ons heeft gesteund”, aldus Boyko Tchakarov, algemeen directeur van Action Romania.
Bij Action worden alle katoenproducten onder het merk Action en white label duurzaam ingekocht (99% Better Cotton en de resterende 1% biologisch katoen). 100% van het hout dat in Action-producten wordt gebruikt, is afkomstig uit duurzaam beheerde bossen, FSC®- of PEFC-gecertificeerd, en alle cacao die in Action-producten wordt gebruikt, is sinds 2022 Fairtrade.
Action, de internationale discount non-food retailer, heeft 3.000 winkels in 14 Europese landen.Action, de internationale discountketen voor non-foodproducten, blijft uitbreiden op de Roemeense markt.
In welke steden?
“We zijn erg blij met de opening van onze tweede en derde winkel in Roemenië, in Oradea en Arad, slechts twee weken na de opening van de eerste winkel in Pitești. Klanten hebben ons hartelijk verwelkomd in Pitești en nu zijn we blij dat we de Action-formule dichter bij meer Roemenen kunnen brengen. Ons succes is gebaseerd op onze sterke formule en de inzet en betrokkenheid van onze teams, waar we erg trots op zijn.
Bij Action worden alle katoenproducten onder het merk Action en white label duurzaam ingekocht (99% Better Cotton en de resterende 1% biologisch katoen). 100% van het hout dat in Action-producten wordt gebruikt, is afkomstig uit duurzaam beheerde bossen, FSC®- of PEFC-
Sector Scheepsbouw
Trots op Hollands Glorie!
Financieel gezien was 2024 een positief jaar voor Nederlands grootste scheepsbouwconcern Damen Shipyards Group (Damen). De omzet bleef net boven de 3 miljard euro. Het nettoresultaat steeg van 43 naar 58 miljoen euro. De orderportefeuille werd gevuld met een record van 5,9 miljard euro aan nieuwe opdrachten en steeg naar 10,4 miljard euro. Damen verwacht dat ook 2025 een financieel positief jaar wordt.
Foto beschikbaar gesteld door Damen Shipyards
Damen Shipyards Group leverde in 2024 maar liefst 146 nieuwe schepen op aan klanten, waaronder de Volta 1 en de Bu Tinah. Eerstgenoemde is Europa’s eerste volledig elektrisch aangedreven sleepboot, die door Port of Antwerp-Bruges in gebruik is genomen. De Bu Tinah is de eerste volledig elektrisch aangedreven sleepboot die in de Verenigde Arabisch Emiraten wordt ingezet door SAFEEN Marine Services.
“We zijn tevreden met de hoeveelheid werk die we vorig jaar hebben verzet en de financiële prestaties die daaruit volgen”, licht CEO Arnout Damen toe. “Als scheepsbouwer gaat het ons goed, wat ook geldt voor ons hele ecosysteem aan co-makers, innovatieve kleinere bedrijven en kennisinstellingen. Samen met hen zorgen we voor technologische vernieuwing en hoogwaardige werkgelegenheid. Zo versterken we samen de Nederlandse maritieme maakindustrie, een belangrijke pijler van onze economie.”
Robuust bedrijfsmodel
“We zien de winst van Damen verder stijgen. Maar dat gaat niet vanzelf. Er is stevige internationale concurrentie en door oplopende kosten van materialen en personeel is de winstgevendheid een aandachtspunt. Doordat we actief zijn op verschillende markten en wereldwijd opereren hebben we een robuust bedrijfsmodel. We zijn minder kwetsbaar voor sectorale conjunctuur en lokale instabiliteit. En we blijven, samen met het gehele Nederlandse maritieme ecosysteem, vol inzetten op duurzame oplossingen in bijvoorbeeld havens, offshore (wind)energie en op het gebied van personenvervoer.”
Wereldwijd marktleider sleepboten
Bij de scheepsreparatiewerven was het aantal afgeronde opdrachten in 2024 met bijna 1.200 vrijwel gelijk aan dat in 2023. Wat betreft opgeleverde nieuwbouw vormen de sleepboten nog altijd de grootste categorie. Er werden er vorig jaar meer dan 60 overgedragen aan klanten. Daarna volgen de snijkopzuigers voor de baggerindustrie met vijftien opleveringen. De top 5 nieuw opgeleverde schepen bestaat verder uit snelle personeelsschepen (13 fast crew suppliers), vrachtschepen voor de kustvaart (11 Combi freighters) en acht als ‘Zwitsers zakmes’ bekendstaande Multi Cat-werkschepen. Daarnaast werden opvallende projecten opgeleverd zoals een tweede patrouilleschip (OPV2600) voor de Pakistaanse marine (PNS Yamama) en een drijvend landingsplatform voor de New Glenn-raketten van ruimtevaartbedrijf Blue Origin (de Jacklyn).
Marinebouw en voortgang Duits project
Op het gebied van marineschepen bestelden vorig jaar, onder meer, de marines van Litouwen en Colombia schepen. Maar de aandacht lag vooral bij opdrachten in West-Europa. Het aftekenen van de jaarcijfers 2024 duurde langer vanwege de lopende gesprekken over de bouw van de Duitse F126 fregatten. Damen is nog steeds in constructief overleg met de Duitse opdrachtgever over de voortgang van dit project. Bekeken wordt of de primaire verantwoordelijkheid voor het project naar Duitse partijen kan verschuiven, waarbij Damen een essentiële partner is en blijft. Verwacht wordt dat de besprekingen nog enkele maanden in beslag zullen nemen. Tijdens de voortgang van deze gesprekken is gebleken dat de toezegging van de Nederlandse overheid, om het F126 project met een tijdelijk overbruggingskrediet van 270 miljoen euro te ondersteunen, niet verder hoeft te worden uitgewerkt. Hoewel niet meer nodig wordt de bereidheid van de Nederlandse overheid om deze tijdelijke financiële steun te verlenen door het concern gewaardeerd. Damen wil zich samen met Defensie nu nog meer gaan concentreren op de ambitieuze plannen van de Koninklijke Marine en de Belgische marine voor de nodige vlootvernieuwing en -versterking.
Elektrisch en waterstof
Aan de civiele kant vielen in 2024 de orders voor volledig elektrisch aangedreven ferries uit Canada op. Het bedrijf BC Ferries bestelde er vier en de gemeente Toronto twee. Van Windcat ontving Damen de opdracht voor een zesde Commissioning Service Operation Vessel. Deze schepen brengen personeel van en naar windmolenparken op zee en fungeren daar als drijvende uitvalsbasis en werkplaats. Ze worden uitgerust met dual fuel waterstoftechnologie, wat de CO2-uitstoot aanzienlijk vermindert.
Compliance
Damen bereidt zich verder voor op een vermeende fraude rechtszaak in relatie tot enkele projecten tussen 2006 en 2016, dus tien tot twintig jaar geleden. Een tweede zaak betreft de aantijging dat sanctiewetgeving zou zijn overtreden. Damen kijkt vol vertrouwen uit naar de behandeling van deze zaken. Damen heeft de afgelopen jaren substantieel geïnvesteerd in haar compliance programma en ter ondersteuning van haar wereldwijde activiteiten een robuust en gecertificeerd framework neergezet. Over de inhoud van lopende rechtszaken kunnen geen mededelingen worden gedaan, anders dan dat deze zaken geen effect hebben op de huidige financiële situatie. Ook voor de langere termijn ligt dat laatste niet in de lijn der verwachting.
Vooruitzicht
De toekomst ziet er goed uit. Arnout Damen: “Wij verwachten over 2025 een resultaat dat ten minste 2024 evenaart. Met ons orderboek staan we sterk, ook in 2026 en verder. Damen is een duurzame en innovatieve scheepsbouwer en leverancier van maritieme oplossingen, en onze positie kunnen we de komende jaren in en buiten Europa versterken. Samen met al onze collega’s in Nederland en daarbuiten willen we de meest innovatieve en duurzame scheepsbouwer van Europa zijn. Ik dank onze medewerkers, klanten en leveranciers hartelijk voor hun niet aflatende, dagelijkse inzet.”
Damen Shipyards Group leverde in 2024 maar liefst 146 nieuwe schepen op aan klanten, waaronder de Volta 1 en de Bu Tinah. Eerstgenoemde is Europa’s eerste volledig elektrisch aangedreven sleepboot, die door Port of Antwerp-Bruges in gebruik is genomen. De Bu Tinah is de eerste volledig elektrisch aangedreven sleepboot die in de Verenigde Arabisch Emiraten wordt ingezet door SAFEEN Marine Services.
“We zijn tevreden met de hoeveelheid werk die we vorig jaar hebben verzet en de financiële prestaties die daaruit volgen”, licht CEO Arnout Damen toe. “Als scheepsbouwer gaat het ons goed, wat ook geldt voor ons hele ecosysteem aan co-makers, innovatieve kleinere bedrijven en kennisinstellingen. Samen met hen zorgen we voor technologische vernieuwing en hoogwaardige werkgelegenheid. Zo versterken we samen de Nederlandse maritieme maakindustrie, een belangrijke pijler van onze economie.”
Robuust bedrijfsmodel
“We zien de winst van Damen verder stijgen. Maar dat gaat niet vanzelf. Er is stevige internationale concurrentie en door oplopende kosten van materialen en personeel is de winstgevendheid een aandachtspunt. Doordat we actief zijn op verschillende markten en wereldwijd opereren hebben we een robuust bedrijfsmodel. We zijn minder kwetsbaar voor sectorale conjunctuur en lokale instabiliteit. En we blijven, samen met het gehele Nederlandse maritieme ecosysteem, vol inzetten op duurzame oplossingen in bijvoorbeeld havens, offshore (wind)energie en op het gebied van personenvervoer.”
Argrarische Sector
Prijzen van Roemeense landbouwgrond in 2025: enorme verschillen
Foto Pixabay
De markt voor landbouwgrond in Roemenië maakt een periode van contrasten door. Hoewel de gemiddelde prijs per hectare landelijk blijft stijgen, kunnen de verschillen tussen transacties enorm zijn, afhankelijk van het gebied, de bodemkwaliteit en de toegang tot irrigatie. In het zuiden van het land, waar landbouw een lange traditie en een groot potentieel heeft, concurreren boeren en buitenlandse investeerders om waardevolle percelen, en kan de prijs van een hectare landbouwgrond zeer hoog oplopen. De waarde van een hectare landbouwgrond kan, zelfs binnen hetzelfde gebied, variëren van € 6.000 tot meer dan € 12.000, afhankelijk van veel andere factoren dan de locatie. verschillen tussen transacties enorm zijn, afhankelijk van het gebied, de bodemkwaliteit en de toegang tot irrigatie. In het zuiden van het land, waar landbouw een lange traditie en een groot potentieel heeft, concurreren boeren en buitenlandse investeerders om waardevolle percelen, en kan de prijs van een hectare landbouwgrond zeer hoog oplopen. De waarde van een hectare landbouwgrond kan, zelfs binnen hetzelfde gebied, variëren van € 6.000 tot meer dan € 12.000, afhankelijk van veel andere factoren dan de locatie. AgroTV (een gespecialiseerde tv-zender) heeft onlangs bericht over een situatie in de regio Brăila (Oost-Roemenië) die deze discrepantie duidelijk laat zien. “In Brăila werd 100 hectare verkocht […] aan een Deens bedrijf voor € 12.500 per hectare. Het is een irrigatiegebied. In hetzelfde gebied wilde een ander familielid 10 hectare verkopen, maar kreeg slechts € 6.000 per hectare aangeboden”, legde boer Ștefan Muscă uit in een programma van AgroTV. Het is duidelijk dat de grootte van het perceel, de spreiding van de percelen en mogelijke verschillen in bodemkwaliteit factoren zijn die tot deze grote prijsverschillen kunnen leiden. Anders wordt een hectare landbouwgrond in Roemenië in 2025 gemiddeld verkocht voor € 8.414 per hectare, een stijging van 4,8% ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit gemiddelde verhult grote verschillen tussen regio’s: de duurste grond ligt in de regio Boekarest-Ilfov (meer dan € 12.000 per hectare) en de goedkoopste in de noordoostelijke regio (ongeveer € 7.000 per hectare). Uit actuele gegevens van vastgoedadvertenties blijkt dat de prijs van een hectare landbouwgrond in het district Brăila wordt geschat op tussen de € 8.500 en € 10.000 per hectare. Ondanks de stijgende trend in landbouwgrondprijzen in Roemenië is grond nog steeds relatief betaalbaar in vergelijking met West-Europa. Volgens experts gaan de bodemkwaliteit en -gezondheid echter achteruit en moeten er oplossingen worden gevonden als Roemenië de landbouw ten volle (duurzaam) wil ontwikkelen.
Het is duidelijk dat de grootte van het perceel, de spreiding van de percelen en mogelijke verschillen in bodemkwaliteit factoren zijn die tot deze grote prijsverschillen kunnen leiden. Anders wordt een hectare landbouwgrond in Roemenië in 2025 gemiddeld verkocht voor € 8.414 per hectare, een stijging van 4,8% ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit gemiddelde verhult grote verschillen tussen regio’s: de duurste grond ligt in de regio Boekarest-Ilfov (meer dan € 12.000 per hectare) en de goedkoopste in de noordoostelijke regio (ongeveer € 7.000 per hectare). Uit actuele gegevens van vastgoedadvertenties blijkt dat de prijs van een hectare landbouwgrond in het district Brăila wordt geschat op tussen de € 8.500 en € 10.000 per hectare. Ondanks de stijgende trend in landbouwgrondprijzen in Roemenië is grond nog steeds relatief betaalbaar in vergelijking met West-Europa. Volgens experts gaan de bodemkwaliteit en -gezondheid echter achteruit en moeten er oplossingen worden gevonden als Roemenië de landbouw ten volle (duurzaam) wil ontwikkelen.
Agricover Group heeft zich aangesloten bij de lijst van investeerders die de mogelijkheid onderzoeken om Patria Bank over te nemen
Agricover Group, gecontroleerd door Jabbar Kanani, kijkt met interesse naar Patria Bank, een bank die te koop is gezet door aandeelhouder EEAF Financial Services BV, aldus bronnen binnen de banksector.
Volgens informatie die op de markt circuleert, kijken verschillende investeerders naar Patria Bank. Denk bijvoorbeeld aan Vista Bank, Libra Bank, een groep zakenlieden uit Turkije, voormalige bankiers, Dan Ostahie van Altex en een bankgroep uit de Republiek Moldavië. Nu is ook Agricover aan de lijst toegevoegd.
De Agricover Groep is via haar holdingmaatschappij en Agricover Credit IFN de tweede grootste financier in de landbouwsector, na Banca Transilvania.
Patria Bank is voor 85% in handen van het investeringsfonds EEAF Financial Services BV. De overige aandelen zijn in handen van natuurlijke personen en rechtspersonen.
Het fonds EEAF Financial Services BV wordt beheerd door Horia Manda, voorzitter van de raad van bestuur van Patria Bank.
Eind 2024 stond Patria Bank op de 17e plaats in het Roemeense banksysteem, met een marktaandeel van 0,51%.
Wat ons bezighoudt….
Het EU-mededingingsbeleid draagt bij aan een gelijk speelveld door regels op te stellen die voorkomen dat bedrijven en overheden de concurrentie vervalsen, zowel via EU-brede regels (zoals tegen kartels en staatssteun) als via nationale wetgeving (zoals de Nederlandse Wet Markt en Overheid)
Regelmatig worden wij als Dutch Romanian Network geconfronteerd met het gegeven dat de Nederlandse overheid het EU mededingingsbeleid en bij aanbestedingen het bedrijfsleven negeert en er dus geen sprake is van een gelijk speelveld. Het speelde onder andere een rol bij de gunning van de onderzeeërs aan het Frans staatsbedrijf Naval, maar ook komt het op meer bescheiden schaal voor bij het zelf uitvoeren van de overheid van handelsmissies.
Het Dutch Romanian Network kan daarbij zelf geen partij zijn, maar zal een en ander wel aankaarten namens haar leden bij de Europese Commissie en hun daarover informeren
Moldavie
Chisinau bereidt zich voor op een vereniging met Transnistrië. De controle over de separatistische regio is bijna werkelijkheid. De Russen hebben zich al neergelegd bij het verlies.
Foto beschikbaar gesteld door Gouvernement of Moldova
De regering in Chisinau bereidt scenario’s voor voor de eenwording van de Republiek Moldavië, en de eerste tekenen daarvan zijn zichtbaar in de investeringsplanning en begrotingsberekeningen die rekening houden met de mogelijkheid dat de centrale overheid binnenkort beide oevers van de Dnjestr controleert, aldus berichten in de regionale pers. De autoriteiten vermijden echter publieke uitspraken hierover.
In een recent redactioneel artikel in de European Pravda wordt gedetailleerd uitgelegd waarom de hoofdstad Chisinau na 35 jaar opnieuw hoopt op een oplossing voor de kwestie Transnistrië.
In de Moldavische hoofdstad worden momenteel concrete plannen besproken voor het geval de herintegratie van Transnistrië werkelijkheid wordt. Ina Coşeru, afgevaardigde van de regeringscoalitie en voorzitter van het Comité voor Europese Integratie, gaf in een interview met EuroPravda toe dat de regering “een plan voor de integratie van Transnistrië heeft opgesteld”, maar het document is niet openbaar.
De context die deze discussies heeft versneld, houdt verband met veranderingen in de gasvoorziening in de regio. Vanaf 1 januari 2025 werd de doorvoer van Russisch gas door Oekraïne stopgezet, wat volgens analisten een economische crisis in de bezette regio veroorzaakte. Voor de lokale autoriteiten had het verlies van vrije gasleveringen ernstige gevolgen voor de begroting van Transnistrië. Het Kremlin hervatte in februari de leveringen via tussenpersonen, maar in veel kleinere volumes en op voorwaarde dat de op deze manier opgewekte elektriciteit niet aan Moldavië zou worden geleverd – een maatregel die bedoeld was om de druk op Chisinau te handhaven en, volgens sommige bronnen, om pro-Russische krachten te steunen met het oog op de verkiezingswinst die uitbleef.
Een significante verschuiving in de machtsverhoudingen vond plaats met de sluiting van het gasverkeer door Oekraïne : nu kan gas Transnistrië alleen nog bereiken via Moldavisch grondgebied, en de autoriteiten in Chisinau hebben hiervan geprofiteerd. Door middel van pakketten van overeenkomsten heeft de centrale staat Tiraspol een reeks politieke en economische voorwaarden voorgelegd. De afgelopen maanden waren de dialogen formeler, maar na de parlementsverkiezingen begin oktober herinnerde Moldavië de leiders van de regio eraan dat het het recht heeft om beperkingen op te leggen. Zo begon op 1 oktober wat bronnen omschrijven als een “gascrisis” in Tiraspol; op het moment van rapporteren is de situatie gematigd, maar de onzekerheid over de winter en het risico van een mogelijke blokkade verhogen de druk op de lokale autoriteiten,
Verduurzamen met tegenwind
Zoals ik hier al vaker heb geroepen, zijn de Verenigde Staten in veel opzichten een voorloper. Maatschappelijke en politieke ontwikkelingen beginnen daar en worden met een vertraging van enkele jaren vervolgens ook in West- en Oost-Europa overgenomen. Wat dat betreft voorspelt de huidige gang van zaken weinig goeds. De Amerikaanse overheid heeft alles wat met Diversity, Equity & Inclusion (DEI) te maken heeft de oorlog verklaard en ontkent het bestaan van een klimaatcrisis volledig.
Dat gaat ver. Vorige week nog, las ik dat de VS sancties willen gaan opleggen aan landen die initiatieven hebben om de maritieme sector te vergroenen door de uitstoot van scheepsmotoren te reduceren. Ik vind dat bijzonder. De zware stookolie die in deze sector wordt gebruikt, is eigenlijk gewoon een restproduct. Een supersmerig, teerachtig goedje dat in verband met viscositeit zelfs voorverwarmd moet worden voordat het gebruikt kan worden. Wat kan erop tegen zijn om dit efficiënter en groener te doen?
Dat het klimaat verandert, is volop zichtbaar. De algemene wetenschappelijke consensus is dat dit in ieder geval deels te maken heeft met menselijke invloeden. Zelf heb ik het idee dat het een kwestie van gezond verstand is om te proberen goed voor je eigen omgeving en die van anderen te zorgen. De gangbare opvatting dat er een soort tegenstelling is tussen enerzijds duurzame en anderzijds bedrijfseconomische belangen, klopt bovendien in de meeste gevallen niet.
Een voorbeeld: bij NetRom staan we vlak voor een tweede aanzienlijke investering in zonnepanelen. We bedekken 1.800 m2 dak van het tweede nieuwe hoofdgebouw op onze campus volledig met panelen. De grootste stroomverbruiker van NetRom is namelijk de koeling van onze kantoren in de hete zomermaanden. Dan schijnt de zon heel veel en wekken de zonnepanelen precies de stroom op die we voor de koeling nodig hebben. U zult verrast zijn hoe snel we deze investering hebben terugverdiend.
Maar goed.
Ook in Europa waait er momenteel een merkbaar minder duurzame wind. Er wordt bijvoorbeeld gemorreld aan de beslissing om de verkoop van nieuwe brandstofauto’s per 2035 te stoppen en het hele Europese bouwwerk van CSRD-wetgeving, waarmee organisaties verplicht worden een serieuze duurzaamheidsrapportage op te zetten, is jaren uitgesteld.
Bij NetRom kiezen we ervoor om nog dit jaar CSRD-compliant te zijn, ook al ontbreekt de wettelijke verplichting vooralsnog. Persoonlijk ga ik er namelijk vanuit dat we momenteel in een tijdelijke stagnatie van duurzaamheidsinitiatieven door de overheid zitten. Een klein dipje in een trendlijn die zich onvermijdelijk en onstopbaar uiteindelijk toch zal doorzetten. Het vermogen en de wens om verder te kijken dan de volgende kabinetscrisis, zie ik overigens bij heel veel bedrijven. Het is immers ook moeilijk om je aan stagnerend en zwabberend overheidsbeleid vast te houden.
Onlangs stond er een buitengewoon interessant artikel van Eva Selderbeek in het Financieel Dagblad, met als strekking dat verduurzaming het Nederlandse bedrijfsleven miljarden oplevert. Een treffend voorbeeld bij een van onze opdrachtgevers actief in de glastuinbouw, is het bedrijf Kubo. Zij ontwikkelen een teeltstrategie die CO2-negatieve tuinbouwkassen mogelijk maken. Het kan!
Misschien is meebewegen met de huidige politieke wind vanuit de VS nu dus eens niet het beste scenario, maar is juist het doorontwikkelen en door-innoveren van slimme oplossingen de beste weg. Met gezond verstand en veel rekenen hopen we bij NetRom ook op dit vlak de juiste beslissingen te kunnen blijven nemen.
Het Europees Parlement heeft een wetgevingspakket aangenomen
Het Europees Parlement heeft een wetgevingspakket aangenomen dat het mechanisme voor opschorting van de visumvrije regeling voor partnerlanden versterkt. Hierdoor krijgt de Europese Commissie nieuwe bevoegdheden om toezicht te houden op en te reageren op schendingen van de veiligheid, migratie of mensenrechten.
Het pakket werd dinsdag goedgekeurd met 518 stemmen voor en 96 tegen. De nieuwe wetgeving staat Brussel toe om visumvrij reizen tijdelijk of permanent op te schorten voor partnerlanden die hun verplichtingen niet nakomen, in gevallen zoals hybride dreigingen, burgerschap-door-investering-regelingen (“gouden paspoorten”), afwijkingen van het gemeenschappelijke visumbeleid van de EU of ernstige schendingen van het internationaal recht, aldus de Kyiv Post.
Afbeelding Pixaby
Tijdelijke opschorting kan maximaal 12 maanden duren, met de mogelijkheid tot verlenging tot maximaal 36 maanden. Als er geen maatregelen worden genomen, kan de visumvrije regeling volledig worden ingetrokken.
“Het visumbeleid is een van de krachtigste externe instrumenten van de Unie. Met een gemoderniseerd mechanisme kunnen we sneller reageren op wangedrag, onder meer door gerichte schorsingen van overheidsfunctionarissen”, aldus het Sloveense Europarlementslid Matjaž Nemec (S&D), rapporteur voor het dossier.
De hervorming vindt plaats op een moment van diplomatieke spanningen tussen de Europese Unie en Georgië, dat geregeerd wordt door de Georgische Droom-partij, te midden van de wet op ‘buitenlandse agenten’, de afname van de persvrijheid en de pro-Russische retoriek van sommige regeringsleden.
Europese diplomaten die door Reuters worden geciteerd, zeggen dat Brussel het nieuwe wetgevingskader zou kunnen gebruiken om de handhaving van het visumvrije regime afhankelijk te stellen van respect voor democratische waarden en de rechtsstaat.
“Als Tbilisi blijft afwijken van de Europese principes, heeft de Commissie nu duidelijke instrumenten om op te treden”, aldus een Europese bron die anoniem wil blijven.
De Raad van de EU zal de hervorming naar verwachting op 17 november officieel goedkeuren en de wetgeving zal in december in werking treden.
Momenteel genieten 61 landen, waaronder Georgië, Oekraïne, Moldavië en de Westelijke Balkan, van visumvrij reizen binnen het Schengengebied. De Europese Unie heeft dit regime slechts één keer ingetrokken, in het geval van Vanuatu, vanwege burgerschap door investeringen.
Sorin Pâslaru, ZF: De beste jaren voor het Roemeense bedrijfsleven komen eraan. Alles staat in het voordeel van ondernemers: kapitaal, kennis, internationale steun. Ik denk niet dat er, gezien de omstandigheden waaronder we uiteindelijk 10 miljard euro aan vakanties hebben uitgegeven, vergeleken met 10 jaar geleden, toen we 1 miljard euro uitgaven, geen geld is voor investeringen en het heropstarten van de economie.
Toespraak gehouden op de ZF-conferentie “De meest dynamische bedrijven in Roemenië”
Disclaimer
De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.