Nieuwsbrief 3 oktober 2017

Header-news

DRN NIEUWS

DRN verwelkomt Agripoort

Door de sterke focus op de kansen die de Roemeense agrisector biedt door andere het opzetten van een DRN Task Force Romanian Agriculture mag de DRN zich verheugen in een ledentoename vanuit de agrisector. Zij verwelkomen dan ook het Brabantse bedrijf Agripoort uit Alphen! Agripoort is dé Nederlandse handelsonderneming in – al dan niet gebruikte –melkmachines, melkkoeltanks en andere melkstal-gerelateerde producten. Denk hierbij aan apparatuur, reservoirs en onderdelen. Agripoort koopt en verkoopt en heeft zich zowel gespecialiseerd in de Nederlandse markt als in de internationale markt. Denk hierbij aan (Centraal- en Oost-)Europese landen, maar ook aan Zuid-Afrika, Noord-Afrika, Zuid-Amerika, Azië en Oceanië. Hun Roemeense activiteiten vinden plaats via het (PIB) Consortium Holland Dairy House Romania, waarbij nog circa 11 andere bedrijven uit de Nederlandse zuivelsector zijn aangesloten.

Voor nadere informatie zie: www.usedmilkingmachines.com

Voorinformatie : DRN Task Force Water in oprichting

Om de bedrijven en kennisinstellingen die actief zijn in Roemeense watersector te ondersteunen en of belangstellenden daarover te informeren heeft een (informeel) gesprek plaatsgevonden met het (Romanian) Netherlands Water Partnership over een ondersteunende Task Force.

Bedrijven die Roemenië enigszins kennen weten dat er enorme kansen liggen voor de Nederlandse watersector, maar vooralsnog te individueel opereren waardoor veel opdrachten worden gemist. Zodra deze Task Force is gevormd en van start kan gaan zullen wij u hierover informeren. Reeds nu kunt u uw belangstelling kenbaar maken zodat met uw wensen rekening wordt gehouden via een berichtje(kan online via de website www.dutchromaniannetwork.nl) of een mail naar info@dutchromaniannetwork.nl . Voorts attenderen wij u op u op de Amsterdam International Water Week die plaatsvindt op 30 oktober tot en met 3 november a.s.

Romanian Business Day 2017

Wij beperken ons tot de mededeling dat in een aparte DRN Nieuwsbrief u binnenkort over het volledige programma wordt geinformeerd en tegelijkertijd de (online) inschrijving wordt opengesteld. Zoals bekend vint een en ander plaats op woensdag 15 november a.s. in Eindhoven.

Dutch Business Club uit Cluj opgegaan in NRCC

Onlangs is besloten om de Dutch Business Club in Cluj op te heffen en heeft de Netherlands Romanian Chamber of Commerce deze activiteiten overgenomen. Zeker nu Cluj Napoca is uitgegroeid tot het 2e economisch centrum van Roemenië lijkt ons dat een logische ontwikkeling. De Dutch Business Club werd op 1 april 2004 opgericht door Cor Geertsma, destijds CEO van ISDC. Thans is Rolf de Graaf CEO van het Cluj gevestigde bedrijf It’s Me – ESElektro opgenomen in het bestuur van de NRCC en zal hij samen met de honorair consul Wouter Reijers het aanspreekpunt voor de Nederlandse ondernemers in deze regio vormen. Omdat Rolf de Graaf tevens een gewaardeerd lid van het Dutch Romanian Network is zullen relevante zaken ook aan hem kunnen worden doorgespeeld. De DRN heeft een ongeveer gelijkwaardige ontwikkeling gekend door de belangenbehartiging van de toenmalige Romanian Business Club over te nemen, alsmede van het European Gateways Platform.

Water Sector

EU heeft 155 miljoen beschikbaar gesteld voor Roemeens waterbeheer

Voor zes grote waterinfrastructuurprojecten heeft de Europese Commissie voornoemd bedrag uit het Cohesiefonds beschikbaar gesteld. “Het cohesiebeleid draagt bij om voor elke burger permanent toegang te geven tot schoon water, waardoor zowel hun gezondheid als het milieu worden beschermd”, aldus Corina Cretu, Europees Commissaris voor Regionaal Beleid.
De zes projecten omvatten: 18 miljoen EUR voor onder andere de bouw en renovatie van 18 diepwaterputten en drie waterzuiveringsinstallaties in Arges County voor ongeveer 200.000 mensen als eindbegunstigden; 6,3 miljoen euro voor de renovatie van twee reservoirs en de bouw van 10 nieuwe kilometer van het waterdistributienet in Dambovita County; 21 miljoen EUR voor werken in Maramures County om het waterdistributienetwerk met ongeveer 60 km uit te breiden, waarvan 230.000 inwoners zullen profiteren; 46 miljoen euro voor de bouw en modernisering van 7 waterzuiveringsinstallaties in Prahova, met 167.000 inwoners als begunstigden.
Ook wordt er 12,6 miljoen euro toegekend voor betere toegang tot drinkwater in Satu Mare County, voornamelijk door vier diepe putten te boren en het rioleringsnetwerk met 40 km uit te breiden; 51 miljoen EUR om de toegang tot water voor 179.000 inwoners in Vaslui County te verbeteren. Het project, dat zich richt op de stedelijke gebieden van Vaslui, Barlad, Husi en Negresti, heeft betrekking op de bouw en renovatie van meer dan 130 kilometer van het net voor drinkwatervoorziening. Het behoeft geen nadere toelichting om aan te geven dat hier kansen liggen voor Nederlandse bedrijven uit de watersector die hierin zijn gespecialiseerd.

Slechts 30,8% van plattelandsbevolking aangesloten op waterleiding

Volgens de meest recente registratie van het Roemeense Insituut voor Statistiek(INS)is slechts 30,8% van de plattelandsbevolking aangesloten op openbare waterleiding, terwijl dit percentage in de stedelijke gebieden 94,9% bedraagt. Hier ligt dus een uitdaging voor Nederlandse bedrijven die gespecialiseerd zijn in de aanleg van drinkwaterleidingen.

Overigens geldt dit voor het geheel van sanitaire voorzieningen (waterleiding, riool, sanitair enzovoort)

Agrarische Sector

Groot deel Roemeense landbouwgrond eigendom buitenlanders

Volgens een studie van het Europees Parlement, uitgevoerd in 2015, is circa 40% van de beschikbare landbouwgrond in buitenlandse handen.
De beschikbare landbouwgrond bedraagt 13,3 miljoen hectare en buitenlandse eigenaren bezitten daarvan 5,3 miljoen hectaren.Buitenlandse investeerders van buiten de EU bezitten minder dan 10% van de Roemeense landbouwgrond, aldus het rapport, terwijl de EU-beleggers 20-30% van het land in bezit he
bben.

De meeste buitenlandse investeerders zijn in Timis county, in West-Roemenië, waar Italiaanse bedrijven een derde cultiveren van de aldaar beschikbare 150.000 hectare landbouwgrond.Als gevolg hiervan versnellen deze overnames de migratie van de plattelandsbevolking, want mede door een toenemende mechanisatie zijn minder arbeidskrachten nodig. Doordat de agrarische sector al decennia lang een verborgen werkeloosheid kent, kan deze onbalans een sociaal probleem veroorzaken. De Roemeense regering is naarstig op zoek naar wettelijke mogelijkheden om deze ontwikkeling geleidelijker te laten plaatsvinden door bijvoorbeeld bij verkoop de voorkeur te geven aan landgenoten, maar deze lichte vorm van protectionisme staat op gespannen voet met de Europese regelgeving.Anderzijds is er ook een positeve kant aan het verhaal en zorgen deze investeerders voor een versnelde positieve ontwikkeling van de Roemeense agrarische sector.

Holland House of Horticulture opent kassencomplex in Roemenië

Het cluster Holland House of Horticulture biedt een unieke combinatie van kennis en technologie, waarmee men een boegbeeld vormt voor de Nederlandse kassenbouwsector op de Roemeense markt. Holland House of Horticulture bestaat uit de volgende bedrijven: Aweta (sorteer- en verpakkingssystemen), Luiten Greenhouses (scherm installaties), Metazet Formflex (teeltgoot- en logistieke systemen), Van der Knaap Groep (organische bewortelings- en groeimedia), PB Techniek B.V. (elektro- en watertechniek), Van der Windt verpakkingen (verpakkingsmateriaal), Verbakel Groep (ontwerp en realisatie van projecten, inclusief klimaatbeheersing).  Het cluster wordt in het project ondersteund door Helfferich Consult (agribusiness development support).Op 19 oktober a.s.  wordt nabij de plaats Biled(ten n.w.van Timisoara) een nieuw project opgeleverd(tomatenkas van 1,7 ha) en geopend door de Roemeense Minister van Landbouw dat door Holland House of Horticulture tot stand is gekomen.


Met hulp van Europese fondsen zal Roemenië de komende jaren € 9,3 miljard investeren in de agrarische sector. Glastuinbouw is daarbij één van de prioriteiten. De laatste tien jaar investeerde Roemenië weinig in moderne kassen. Daarom zijn veel kassen verouderd en toe aan renovatie. Het marktaandeel lokaal geproduceerde groenten en fruit is klein. Aan de andere kant, is er een groeiende vraag naar groente en fruit vanuit de consument. Daarnaast zijn er Europese fondsen ter ondersteuning van de landbouw beschikbaar. Dit biedt kansen aan Nederlandse kassenbouwers.

Logistieke Sector

Transportmarkt in Roemenië overschrijdt 10 miljard euro

Economische groei en significante investeringen in de nationale auto vloot hebben de transportmarkt op historisch niveau gedreven, die vorig jaar de grens van 10 miljard euro overschrijdt. Meer dan 34.000 bedrijven, met 156.000 werknemers, vervoeren momenteel goederen in binnen- en buitenland. Roemenië is in de afgelopen jaren één van de meest actieve spelers op Europees niveau geworden.

De KeysFin studie, die rekening houdt met de gegevens die door bedrijven bij het Ministerie van Financiën en het Handelsregister worden verstrekt, maakte de afgelopen zes jaar een gedetailleerde radiografie van de evolutie van de vervoerssector.
Het aantal vrachtbedrijven steeg over deze periode met meer dan 5.000, van 28.914 bedrijven in 2012 tot 34.628 bedrijven in 2016.

Tegen de achtergrond van de economische groei en het impliciete volume van de goederen is de bedrijvigheid van deze sector sterk gestegen, vorig jaar op het niveau van 47 miljard lei, 14 miljard lei meer dan het resultaat in 2012.
Het goederenvervoer over de weg bedroeg 77,3% (36,3 miljard leis) van alle in 2016 geregistreerde bedrijven, terwijl het magazijnbedrijf goed was voor 20,8% (9,79 miljard leis).
Het nettoresultaat overschreed 1,81 miljard lei vorig jaar en de nettowinst van de sector bedroeg 2,55 miljard lei, meer dan het dubbele getal dat zes jaar geleden werd geregistreerd.

“In een land waar de verkeersinfrastructuur tekort schiet, bevestigen de resultaten van deze bedrijven het zeer goede zakelijke potentieel in deze sector,” aldus KeysFin-analisten.
Experts zeggen dat de geostrategische positie van Roemenië en de economische ontwikkeling die vooral gebaseerd is op consumptie, een zeer optimistische prognose voor 2017 zal ondersteunen. “De financiële resultaten van de sector zullen waarschijnlijk het resultaat van het vorige jaar overschrijden,” zeggen ze.

Volgens de KeysFin-studie is de transportmarkt in Roemenië zeer gefragmenteerd, en er is geen bedrijf dat een belangrijk aandeel bezit.
De belangrijkste drager, die door de omzet wordt beoordeeld, is AQUILA DEEL PROD COM SRL, een bedrijf in Prahova dat in 2011 een bedrijf van 797,9 miljoen lei rapporteerde. Het bedrijf, opgericht in 1994, had een marktaandeel van 1,7%, activa van 353,5 miljoen lei en 2183 medewerkers.
De tweede plaats in de top 5 spelers op de transportmarkt is bezet door CARRION EXPEDITION SRL, met een omzet van 646,7 miljoen lei en een netto resultaat van 20 miljoen lei.
Met een marktaandeel dat geraamd is op 1,4%, meldt het in 2009 opgericht Cluj-bedrijf een actieve hoeveelheid van 438,6 miljoen lei en 2024 werknemers.
Op de volgende plaatsen heeft het bedrijf Boekarest SCHENKER LOGISTICS ROMANIA SA (484,1 miljoen lei), het bijbedrijf TRANSMEC RO SRL (394,3 miljoen lei) en het bedrijf DUVENBECK LOGISTIK SRL van Brasov (303, 5 miljoen lei)
Interessant is dat de vervoerssector de afgelopen jaren lijkt te zijn gestabiliseerd, het bewijs dat het aantal nieuw opgerichte bedrijven aanzienlijk is gedaald van 13.008 in 2008 (het jaar dat wordt overwogen door de opgang in de transportmarkt) tot slechts 3438 in 2016.
Van het totaal van 34.628 bedrijven waren er in 2016 slechts 1247 nieuw opgerichte en actieve bedrijven. De overige zijn bedrijven met ervaring op het gebied.
Relevantie is ook de evolutie van het aantal vervoersbedrijven dat zich heeft voorgedaan in de insolventie.Hun aantal viel sterk in 2016 tot 2931, vergeleken met 6863 zoals zij twee jaar geleden waren.Bovendien is het aantal insolventies in 2017 momenteel minimaal zeven jaar (1742 gevallen).

  • BUITENLANDSE BELEGGERS, BELANGRIJK OP DE VERVOERMARKT

De KeysFin studie laat daarentegen zien dat buitenlandse investeerders in toenemende mate geïnteresseerd zijn in dit bedrijfssegment. 375 bedrijven, die 22% van de markt vertegenwoordigen, had vorig jaar een meerderheid van buitenlandse eigendom (meer dan 50%).
De grootste investeerders in de transport- en magazijnsector is Oostenrijk die vorig jaar meer dan 4% van de markt (2.086 miljard lei) bereikten gevolgd, gevolgd door Nederland en Italië ieder voor 3%. De top wordt aangevuld met Spaanse, Duitse en Braziliaanse beleggers, elk met 2% van de markt.
In totaal waren buitenlandse investeerders vorig jaar betrokken bij bedrijven die meer dan 10 miljard lei waren.

  • VERVOER MARKT, RISICO’S EN MOGELIJKHEDEN

Naast positieve resultaten is de transportmarkt in het algemeen niet opgelost van uitdagingen, bedrijven in de sector worden beïnvloed door financiële knelpunten en financiële indiscipline die veel sectoren van de economie beïnvloeden.
Financiële data die door KeysFin zijn geanalyseerd, tonen aan dat de schulden van luchtvaartmaatschappijen in het algemeen zijn gestegen van ROL 18,5 miljard in 2012 tot 24,7 miljard ROL in 2016, terwijl de totale vorderingen 11,9 miljard MDL bedroegen .
Het aandeel van de handelsschulden bleef relatief constant gedurende de geanalyseerde periode (2012-2016), op 30-32%, hun waarde hoger dan 7,7 miljard lei in 2016.
De gemiddelde incasso periode was 92 dagen vorig jaar, vergeleken met 98 dagen in 2012, en de gemiddelde uitbetalingsperiode daalde ook naar 192 dagen, vergeleken met 206 vijf jaar geleden.
De door KeysFin gepresenteerde data komen ter ondersteuning van het idee dat op dit gebied absoluut noodzakelijk is om voortdurend te informeren over de situatie van de zakenpartners.

“Weet welke financiële situatie het bedrijf waarmee u werkt, hoe het met schulden is, welke juridische geschillen zijn er – Er zijn gegevens die u kunnen helpen om een ​​goede beslissing te nemen over de waarde van het contract, welke diensten bieden u, verhoog je kansen om je geld te verdienen, “zei KeysFin experts.
“Ongeacht de omvang van het bedrijf, zijn geschiedenis, zijn situatie, dergelijke informatie is essentieel om een ​​beoordeling te maken die zowel de positieve als de potentiële negatieve aspecten van de relatie met de zakenpartner omvat. financiële managers kunnen voornamelijk hun contracten, verwachtingen aanpassen en preventieve maatregelen nemen om hun ontwikkelingsmogelijkheden te benutten, maar ook risico’s “, aldus KeysFin-analisten.
De informatie in het bovenstaande materiaal is verzameld uit de barometer van de Roemeense staat, een project dat is ontwikkeld door KeysFin door de financiële gegevens te analyseren over de handelsondernemingen en de actieve PFA’s in Roemenië.

Brambles en Mainfreight(v/h Wim Bosman) gaan partnership aan

Global Pallet and Container Pooling Services(CHEP), onderdeel van Australische Brambles, versterkt zijn positie op de Roemeense Supply Chain markt door te investeren in de modernisering van het Service Center van het Mainfreight Warehouse in Ploiesti. Het gaat om een ​​semi-automatische lijn voor palletherstelling om de langetermijnontwikkeling te onderrsteunen. De pallettreiniging voldoet aan de moderniseringsbehoeften van de lokale Supply Chain.
De apparatuur gaat automatisch door een route voor inspectie, reparatie, het schilderen van de gerenoveerde pallets, alsmede de recycling van onbruikbare items, de activiteit die wordt onder toezicht van de technische exploitanten, volgens de globale kwaliteitsnormen die door de logistieke dienstverlener zijn opgelegd.

Sector Personenvervoer

Roemenië vierde grootste exporteur van e-bikes in de EU in 2016

Het fietsen wordt terecht als een milieuvriendelijk vervoer gezien en om die reden wordt het gestimuleerd. Sinds de introductie van de “e-bike” is het fietsgebruik belangrijk toegenomen. Het succes hiervan heeft derhalve als gevolg dat  er een florerende industrie door is ontstaan. Eurostat heeft dan ook over  2016 onderzocht welke landen daarin voorop lopen, dus waar de producenten zijn en naar welke landen wordt geexporteerd.  Uit dit onderzoek blijkt dat Roemenië de vierde grootste exporteur van e-fietsen in de Europese Unie te zijn na Duitsland, België en  Nederland. Vorig jaar exporteerde Roemenië 82.000 elektrische fietsen, 10 procent van de totale EU-uitvoer van dit soort fietsen, gevolgd door Tsjechië (57.000, 7 procent).
Duitsland exporteerde in 2016 240 000 e-fietsen, die 29 procent vertegenwoordigt van de totale EU-export van e-fietsen. Dit maakte het de grootste e-fiets exporteur van alle EU-lidstaten, voor België (170 000, 20 procent), Nederland (100 000, 12 procent).
Negen uit de tien e-fietsen werden naar een andere EU-lidstaat geëxporteerd. Zwitserland was de belangrijkste bestemming voor de export van e-fietsen naar derde landen (31 500 e-fietsen werden in 2016 geëxporteerd, of 44 procent van de totale uitvoer van e-fietsen buiten de  EU), gevolgd door Japan (15 000, 21 procent), Australië en de Verenigde Staten (beide 2 300, 3 procent), China (1 200, 2 procent), Canada (1100, 2 procent) en Nieuw-Zeeland (1070, 1 procent).
Anderzijds was meer dan de helft van de totale EU-invoer van e-fietsen bestemd voor twee EU-lidstaten, Duitsland (560 000 of 28 procent van de totale EU-invoer van e-fietsen in 2016) en Nederland (520 000, 26 procent). Zij waren voor België (250 000, 13 procent), Frankrijk (175 000, 9 procent), het Verenigd Koninkrijk (130 000, 7 procent) en Italië (110 000, 5 procent). Circa 1.2 miljoen e-fietsen werden in de EU geïmporteerd uit niet-EU-landen, die 60 procent van het totale aantal e-fietsen naar de EU vertegenwoordigen. China was veruit het belangrijkste land van herkomst van deze invoer (932 000 of 79 procent van alle extra EU-invoer van e-fietsen in 2016), gevolgd door Vietnam (91 500, 8 procent), Taiwan (79 000, 7 procent), Hongkong (37 000, 3 procent), Zwitserland (30 000, 2,5 procent) en de Verenigde Arabische Emiraten (9 000, 1 procent).

Roemenië’s Cluj-Napoca luchthaven registreert 2 miljoen passagiers

De internationale luchthaven van Cluj-Napoca(Avram Iancu) in Roemenië heeft sinds het begin van dit jaar 2 miljoen passagiers geregistreerd.
Ter vergelijking zag het vliegveld in totaal 1,88 miljoen passagiers in 2016. Het kan tegen eind van dit jaar 2,8-3 miljoen passagiers bereiken,  aldus luchthavenvertegenwoordigers.

De verkeersgroei in de eerste acht maanden van dit jaar was 55% en augustus was de drukste maand in de geschiedenis van de luchthaven, met meer dan 290.000 passagiers die naar en van Cluj-Napoca vliegen.
“Het volgende doel is 7 miljoen passagiers, een niveau dat voor 2030 wordt geschat,” zei de algemene directeur David Ciceo van de luchthaven.
In 1996 had de luchthaven slechts 32.000 passagiers, met slechts één luchtvaartmaatschappij die vluchten aanbood. Er zijn momenteel tien luchtvaartmaatschappijen die 45 vluchten naar 20 landen uit Cluj-Napoca aanbieden.
Zowel Wizz Air als Blue Air hebben vluchten van Cluj-Napoca naar Roemenië’s hoofdstad Boekarest, die erg populair geworden zijn. Het duurt meer dan zes uur om de 450 kilometer lange autorit tussen de twee steden te maken, terwijl de trein bijna tien uur duurt. Dit zorgt ervoor dat de goedkope 50 minuten vluchten aantrekkelijk zijn, ook bij de wachttijd bij de luchthaven, en de kosten zijn ook lager.
Andere populaire bestemmingen van Cluj Airport zijn Londen, München, Eindhoven,Milaan, Parijs en Barcelona.

Retailsector

Hoge omzetstijging Roemeense detailhandel

Eurostat die de ontwikkelingen binnen de detailhandel maandelijks in alle lidstaten meet, laat in hun rapportage over de maand juli zien dat Roemenië na Slovenië de hoogste omzet heeft behaald. De EU lidstaten met de hoogste omzetstijgingen zijn respectievelijk in Slovenië (+10 procent), Roemenië (8,8 procent) en Polen (+7,9 procent) in vergelijking met juli 2016. In de maandelijkse vergelijking werden de grootste afnamen van de totale detailhandel in Duitsland (-1,2 procent), Kroatië (-1,1 procent), Estland, België  en Oostenrijk (alle drie -1,0 procent) geregistreerd. In juli 2017 ten opzichte van juni 2017 daalde het seizoensgebonden volume van de detailhandel met 0,3 procent in het eurogebied (EA19) en met 0,2 procent in de EU28.
In juni steeg het retailvolume met 0,6 procent in het eurogebied en met 0,5 procent in de EU28.
In de EU28 is de 2,7 procent stijging van de handelsvolume toe te schrijven aan een stijging van 4,0 procent voor non-food producten, van 1,4 procent voor “Food, drinks and tobacco” en van 1,2 procent voor automobielbrandstof.

Ontwikkelingen arbeidsmarkt

Groot arbeidstekort in Roemeense bouwsector

Volgens de Employers Federation of Building Societies (FPSC) zijn thans 377.000 werknemers werkzaam in de Roemeense bouwsector, maar dat  aantal moet minstens met 600.000 worden verhoogd om het grote aantal infrastructurele projecten te kunnen realiseren.

Het grote arbeidstekort in de bouwsector is het gevolg van intense immigratie naar westerse landen. Nationale bouwbedrijven moeten de salarissen verhogen om geschoold personeel te kunnen aantrekken, aldus Acatot General Director Calin Bichir, rapporteert Economica.net. Om lonen te verhogen, willen bouwers een belastingverlaging op lonen boven bepaalde grenzen.
“We willen de steun van de regering in dit verband,” bovengenoemde Bichir.
Een gekwalificeerde werknemer in bouw- en constructiebedrijven verdient gemiddeld RON 3.500 bruto (ongeveer EUR 780), volgens Bichir. In Duitsland zou een gekwalificeerde bouwvakker 1,700 euro per maand verdienen en 9 uur per dag werken volgens een vacaturecommercialisatie van Economica.net.
Andere oplossingen om Roemenië’s arbeidstekort op te lossen in het opbouwen van een netwerk van jonge mensen die afstuderen van middelbare school(vakonderwijs) of universiteit of om arbeidskrachten uit Bulgarije, de Republiek Moldavië of uit de Aziatische landen te halen. Een van de grootste bouwbedrijven in Roemenië, Bog’Art, heeft inmiddels 100 werknemers uit Vietnam aangetrokken. Hieruit mag men de conclusie trekken dat goedkope arbeidskrachten uit landen in Centraal- en Oost-Europa die werkzaam zijn West-Europese landen gestaag zal afnemen. De atbeidsbemiddelingsbedrijven zullen derhalve hun bakens moeten verzetten.

Fiscale ontwikkelingen

PWC: Een vlotte overgang naar het BTW-systeem in Roemenië zou 2 tot 4 jaar duren

De bedrijfsomgeving in Roemenië zou tussen twee en vier jaar nodig hebben voor een “optimale overgang, wat geen problemen voor bedrijven tot gevolg heeft” voor het gesplitste BTW-betalingssysteem, volgens een PwC-onderzoek dat op verzoek van de Europese Commissie is uitgevoerd.
In de enquête werd gekeken naar de haalbaarheid van het implementeren van het nieuwe BTW-betalingssysteem.
De gesplitste btw-betaling wordt verplicht in Roemenië vanaf 1 januari 2018. Optioneel kunnen bedrijven deze aanvragen vanaf 1 oktober en daarvoor voorzieningen krijgen.
Ter voorbereiding op het nieuwe systeem zal een prioriteit voor bedrijven hun IT-systemen aanpassen en de cashflow-moeilijkheden oplossen die voortvloeien uit het nieuwe BTW-betalingsmechanisme. Tegelijkertijd moeten bedrijven, waar mogelijk, voorbereiden op potentiële knelpunten op het niveau van de Schatkist en van de belastingdienst ANAF, volgens de conclusies van een PwC-conferentie over de invoering van het gesplitste btw-betalingssysteem.
Potentiële moeilijkheden voor bedrijven met het nieuwe systeem zijn: het bijwerken van de ERP-systemen en het wijzigen van interne werkprocedures; personeelskosten; toezicht op betalingen en overdrachten; gescheiden bijhouden van transacties in toegewijde btw-rekeningen en hun controle door de autoriteiten; kosten verbonden aan btw-voorfinanciering.
“De negatieve impact kan worden verminderd door een efficiënt functioneren van ANAF en de Tresury, zodat bedrijven snel en met minimale formaliteiten toegang hebben tot het geld in de btw-rekening. De privé-omgeving is in dit opzicht sceptisch, omdat de situatie van de IT-infrastructuur van ANAF, oud en overwerkt, berucht is en het uitvoeren van de gesplitste btw-betaling kan een van de meest complexe projecten van de recente periode zijn, ” aldus Daniel Anghel, CEE Taxes and Indirect Duties van PwC(PricewaterhouseCoopers).
Anghel voegde er ook aan toe dat op het conceptuele niveau de gesplitste btw-betaling voordelen zou kunnen opleveren door het hoge gap dat in Roemenië is gerapporteerd, te verminderen tussen de te verzamelen btw-bedragen en de daadwerkelijk verzamelde baten.
“Om de situatie te bereiken waar de positieve effecten de negatieve impact rechtvaardigen, moet het nieuwe systeem op een evenwichtige manier worden beheerd, en vooral snel met betrekking tot de BTW-vergoedingen aan bedrijven. Met inachtneming van de korte implementatieduur van het systeem, zonder een impactstudie en echt overleg met het bedrijfsleven en de Europese Commissie, om de voordelen te zien die we van mening zijn, moet het voor minstens twee jaar facultatief blijven, “aldus Anghel.
Binnen het nieuwe systeem beheert de Schatkist speciale accounts die automatisch worden geopend voor elke btw-betaler en ANAF zal verantwoordelijk zijn voor het goedkeuren van de verzoeken om geldovermakingen van de btw-rekening naar een ander account van de eigenaar. De overdracht dient binnen maximaal drie werkdagen te worden goedgekeurd.
“Bedrijven zullen nieuwe tijdelijke financieringsbronnen moeten identificeren om de bedragen die als btw verschuldigd zijn te kunnen financieren. Het blijft te bezien in hoeverre het bankwezen hierop zal anticiperen, rekening houdend met het gebrek aan duidelijkheid over de manier om de bedragen te verhalen uit de btw-rekening, “Diana Coroabă, partner van Financial Services met PwC , aangaf.
De belastingspecialisten beschrijven ook mogelijke problemen met het niveau van de geldboeten die worden geheven op degenen die fouten maken in het nieuwe systeem, en hun impact voor bedrijven en met een toename van het aantal litigaties die voortvloeien uit onregelmatigheden en vertragingen.

Economische ontwikkelingen

Roemeense concurrentiepositie laat een dalende trend zien

Uiteraard zijn er altijd talrijke metingen die de economische situatie van een land weergeven dus is enige relativering op zijn plaats. Politici misbruiken vaak deze statistische gegevens en lichten “lijstjes” uit hun context om zichzelf op de borst te kloppen of om zich te verontschuldigen.

Dat gezegd hebbend mag men deze gegevens niet geheel veronachtzamen omdat deze gegevens wel een trend aangeven die aanleiding kunnen zijn om het (economisch) beleid bij te stellen. Zo stelt het World Econonomic Forum jaarlijks het World Competitiveness Report samen waarin een ranking is opgenomen die het gemiddelde weergeeft van de talrijke indicatoren die van invloed zijn op het (internationaal) concurrentievermogen van een land. Met betrekking tot Roemenië valt daarbij de dalende trend van de laatste jaren op, want staan zij op plaats 68(van de 137 landen) en in 2016 was het plaats 62 en in 2015 was het plaats 53. Roemenië heeft een lage score op indicatoren zoals innovatie,waar het 106 op de wereld staat, maar ook voor gezondheid en primair onderwijs (de 92ste positie ter wereld), op instellingen (de 86ste plaats) en de infrastructuur (de 83e positie ).
Aan de andere kant scoort Roemenië beter op de macro-economische omgeving (de 38ste positie), marktgrootte (41ste positie) en technologische ontwikkelingen (de 51ste positie).

De meest acute problemen die zich in het bedrijfsleven voordoen zijn belastingen, inefficiënte overheid, toegang tot financiering,kwaliteit beroepsopleidingen,corruptie en de infrastructuur,luidt het rapport.
Roemenië heeft een concurrentiepositie van 4,3 op een schaal van 1 tot 7.
Volgens het rapport staat Zwitserland eerst voor het zesde jaar op rij, met een score van 5,86, gevolgd door de Verenigde Staten van Amerika (5,85), Singapore (5,7), Nederland (5,66), Duitsland (5,66), Hong Kong (5,53), Zweden (5,52), Groot-Brittannië (5,51), Japan (5,50) en Finland (5,49). Roemenië staat achter landen als Hongarije (bij nummer 60 in de rangorde), Slowakije (59), Bulgarije (49) of Polen (39), maar hoger dan Kroatië, Oekraïne, Servië en Griekenland.

Politieke Ontwikkelingen

Onrust over laakbare goudexploitatie Rosia Montana

De vorige regering onder leiding van premier Dacian Ciolos heeft in 2016 de zeer bedenkelijke goudexploitatie van de goudmijn weten te voorkomen door de mijn en de omgeving op de Werelderfgoedlijst van de Unesco te laten plaatsen.

Thans wil de huidige premier Mihai Tudose deze plaatsing bij Unesco weer ongedaan laten maken en de exploitatie van de goudmijn weer mogelijk te maken. Weliswaar zonder gebruik van het zeer giftige cyanide en speculerend op toekomstige alternatieve milieuvriendelijke ontwikkelingen, maar liet daarbij de openpit mijnexploitatie ongenoemd die voor meer dan 100 jaar de flora en fauna in de nabije omgeving volledig verwoest. Deze uitspraak heeft in Roemenië veel onrust veroorzaakt en zeker omdat op de achtergrond het Canadese Gabriel Resources die de exploitatie ter hand wil nemen geen goede reputatie heeft.

Roemenië krijgt het druk met het voorzittersschap van de EU

Zoals bekend mag worden verondersteld zal Roemenië in het eerste halfjaar van 2019 het roterend voorzitterschap van de Europese Unie vervullen. In deze periode zal op 30 maart 2019 de Brexit een feit zijn en de speciale Eu Top zal in de stad Sibiu plaatsvinden. Voorts zullen in mei ook nog de verkiezingen voor het Europees Parlement plaatsvinden. In aanloop naar het voorzitterschap zal worden gestreefd naar een uitbreiding van de Eurozone en de Schengenzone, maar ook naar een betere situatie ten aanzien van werknemers in West en Centraal-en Oost-Europa en de arbeidsmigratie in goede banen wordt geleid onder andere door de sociale normgeving beter op elkaar af te stemmen. Op Europees niveau zal een betere fiscale afstemming moeten komen om met name bij grote ondernemingen de winst te belasten waar deze wordt gemaakt.

Nederland volhardt in opportunistisch handelen inzake Schengen

In toespraak over “The State of the Union” beklemtoonde Jean-Claude Juncker dat het de wens van de Europese Commissie is dat Roemenië moet toetreden tot de Schengenzone omdat zij al vijf jaar aan alle voorwaarden voldoen en een grensbewaking hebben die vele malen beter is dan overige Schengenlanden en daarnaast verlenen zij ook al jaren een substantiële steun aan Frontex.

Juist door toetreding van Roemenië en Bulgarije zal Europa veiliger worden omdat een belangrijk deel van de Oostflank is afgedekt.
De Nederlandse premier Mark Rutte kwam niet verder als de wat onnozele opmerking van een hoog borreltafelniveau om Jean-Claude Juncker een “romanticus” te noemen. In de internationale media werd deze uitspraak sterk bekritiseerd. Daar voegde hij aan toe: “Niet nu. We zullen het niet toelaten. Er zijn te veel angsten over grenscontrole en corruptie”. Laten wij nu altijd hebben geleerd dat angst een slechte raadgever is en we ons maar bij de nuchtere feiten moeten houden.


Wat vergeten wordt dat alle Roemenen het onthouden van de toetreding tot de Schengenzone als zeer kwetsend en beledigend ervaren en zij zich als een tweederangs lid van de EU behandeld voelen. Vanuit het bedrijfsleven komen er al jarenlang signalen dat zij bij overheidsopdrachten steeds minder in beeld komen. De Oostenrijkse kanselier Christin Kern en de Duitse Minister van Binnenlandse Zaken Thomas de Maiziere maakten ook een voorbehoud, maar waren beide niet in staat om hun reserve te onderbouwen. Het meest storende is dat de meeste politici de voorwaarden van de Schengenovereenkomst niet kennen en vrijwel iedere keer refereren aan het Cooperatie- en Verficatie Mechanisme(CVM) dat een daarvan losstaande overeenkomst is. Overigens bij het CVM kan men nauwelijks meer spreken van een “overeenkomst” omdat voortdurend de regelgeving wordt aangepast.

Politici zouden zich meer moeten realiseren dat het zich niet houden aan afspraken hun geloofwaardigheid aantast.

Roemenië maakt grote kans op vestiging European Medicines Agency

Als het rechtvaardigheidsprincipe wordt gehandhaafd dat aangeeft dat er een gelijkwaardige verdeling van Europese Agentschappen over de EU Lidstaten plaatsvindt, behoort Roemenië tot de favoriete vestigingsplaats. Uiteraard komen de 19 kandidaten met allerlei nevenargumenten aandragen, maar sommige zoals Nederland en Duitsland voldoen niet eens aan de basisvoorwaarden van goede huisvesting.

De basisvoorwaarden zijn kort samengevat en de Toewijzingscommissie mocht van de 27 regeringsleiders geen ranglijstjes maken en daarom moet worden volstaan met neutrale en beschrijvende samenvattingen van ieder aanbod op zes vooraf vastgestelde criteria, te weten huisvesting, bereikbaarheid, onderwijs, sociale voorzieningen en arbeidsmarkt, operationele continuïteit en aanwezigheid van andere EU-instellingen Voorts zou het huidig personeel de voorkeur geven aan een plaats die vanuit Londen de minste reistijd vergt. Uiteraard wordt het meegewogen, maar is nauwelijks van doorslaggevende betekenis.
Bovendien blijkt uit de beeldvorming dat er nauwelijks bekendheid is over Boekarest als vestigingsplaats en dat was voor de Roemeense overheid aanleiding om een presentatie te maken over wat Boekarest als vestigingsplaats biedt. Wij kunnen iedereen aanraden om kennis te nemen van de video(Engelstalig) op de website www.emabucharest.ro

Bijzondere berichten

Activiteiten met een relatie tot Roemenië

Road2 Central and East Europe XL

Op dinsdag 10 oktober 2017 organiseert de Kamer van Koophandel (KvK) samen met Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) een inspirerende middag in Amsterdam over de kansen en actuele ontwikkelingen en zakendoen met Oekraïne, Polen, Roemenië, Rusland en Bulgarije.Voor nadere informatie en aanmelding: https://www.rvo.nl/actueel/evenementen/road2-central-and-eastern-europe-xl

INDAGRA Beurs in Boekarest van 25 tot en met 29 oktober a.s.

Indraga is de grootste Roemeense internationale agrarische beurs in combinatie met de beurs voor de voedingsindustrie IndagraFood. Vijf dagen beurs met vele internationale deelnemers en de volledige keten van landbouwzaden tot voedselverwerking.

Zie website www.indraga.ro/en/

Het Internationaal Ondernemen Festival

Op  woensdag 1 november a.s.introduceert het Nationaal Export Event samen met de buitenlandnetwerken van de Ministeries van Buitenlandse Zaken, Economische Zaken en Infrastructuur & Milieu “Het Internationaal Ondernemen Festival” . Dit festival is dé dag voor bedrijven die meer willen weten over internationaal zakendoen. Daarnaast staat het Nationaal Export Event dit jaar meer dan ooit in het teken van netwerken! Locatie: De Midden Nederland Hallen in Barneveld.Voor nadere informatie en aanmelding: https://www.exportevent.nl/

Benefit-Concert voor kansarme kinderen in Roemenië in Eindhoven op 15 november a.s.

Samen met de stichtingen Milon,Frits Schrouff en H.A.R. organiseert de internationaal vermaarde dirigent Raymond Janssen op15 november a.s. een benefitconcert in het Muziekcentrum Frits Philips in Eindhoven. Een uniek evenement met een doel! met uw concert ticket levert u een bijdrage voor onderwijs aan kansarme kinderen in Roemenië.Samen geven wij de mogelijkheid tot het volgen van een beroepsopleiding voor een betere toekomst.
Samen met het New Romanian Symphonic Choir & Solisten uit Timisoara en het  International Symphony Orchestra uit Lviv. Hoogtepunt van het aantrekkelijke programma is de uitmuntende uitvoering van het magistrale Carmina Burana van de componist Carl Orff.

Meer informatie vindt u op de website www.cadenza-productions.nl

Romanian Business Day in Eindhoven op 15 november 2017

De DRN wil haar 10 jarige “At your service” activiteit op een bijzondere wijze met u vieren. Uiteraard is het “nuttige” aanwezig met een Meet&Greet gelegenheid waar u in een bijzondere sfeer de gelegenheid krijgt om uw netwerk verder uit te breiden en zal er voor de DRN leden ook gelegenheid zijn om via een informatiemarkt zich te presenteren. Sprekers van allure zullen met u van gedachten wisselen. Aan het programma wordt druk gewerkt en wordt later aan u bekendgemaakt.
Het “aangename” zal vooral vorm worden gegeven door een schitterend concert van een zeer hoog niveau waarvan het orkest, koor en solisten deels uit Timisoara afkomstig zijn en deels uit Lviv. Het bijzonder karakter van dit onderdeel van de viering is dat het een benefietconcert is waarvan de opbrengst naar een goed doel gaat(opleiding van kansarme Roemeense jongeren) en wij weten uit ervaring dat ondernemers graag met een goed doel worden geassocieerd.  Noteer het in uw agenda, want zo’n event mag u niet missen.

Viering National Day of Romania

Op donderdag 30 november organiseert de Roemeense Ambassade haar Nationale Dag op een feestelijke wijze.Plaats: Den Haag, locatie wordt nog nader bekend gemaakt.Nadere informatie bij: Alina Oprina. Email: haga@mae.ro

 

 

Ervaring van een ondernemer met Roemenië: Waardering

Han in ’t Veld (1966) is managing director van NetRom Software BV. Zijn Roemeense vrouw en hun zoon en dochter wonen in Breda. Han pendelt tussen Craiova en Nederland.
Mijn gezin woont tegenwoordig het grootste deel van het jaar in Nederland. Deze zomer gingen we op vakantie in Amerika en Roemenië. De contrasten waren immens.
Van west naar oost
Wat mij bij alle contrasten opviel, was dat veel trends zich nog altijd van west naar oost bewegen. Of het nu gaat om airco in auto’s, drinkwater in flessen of maatschappelijke verhoudingen: al vele jaren waaien de nieuwste ontwikkelingen uit Amerika via Engeland naar West-Europa en verder oostwaarts. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor het verschijnsel dat steeds meer mensen zich zien genoodzaakt lang en hard te werken voor een karig loon, vaak ver onder hun niveau. Kostwinners die twee banen combineren en ver boven de 60 uur per week werken, zijn in Amerika al lang geen uitzondering meer. De levensstandaard blijft daarbij veelal schrikbarend laag. De overheid neemt geen verantwoordelijkheid voor zelfs de meest basale voorzieningen en faciliteert zo effectief moderne vormen van slavenarbeid.
Risico’s
Omdat een overheidsvangnet nagenoeg volledig ontbreekt, kan ziekte, echtscheiding of ontslag binnen de kortste keren leiden tot diepe armoede of dakloosheid. Amerikaanse burgers zijn diep doordrongen van deze risico’s. Een van de gevolgen is dat ze zich tot in het extreme richten op het beschermen van hun eigen belangen en zich makkelijk afsluiten voor alles wat daar niet bij past. Een en ander verklaart misschien ook waarom veel Amerikanen een diepgewortelde afkeer hebben van overheden en vooral van Washington.
Geluk
Anders dan Amerika hebben de meeste landen in West-Europa een goed werkend overheidsvangnet voor zwakkeren als zieken, bejaarden en werklozen. In Roemenië ontbreekt dat vangnet net als in de VS vrijwel geheel. Maar het grote verschil tussen Roemenië en Amerika is het enorm hechte sociale vangnet waarmee de Roemenen elkaar beschermen. Terwijl Nederlanders de staat in mijn ogen al te vaak zien als een geluksmachine en diezelfde staat van de weeromstuit de schuld geven van alle denkbare problemen, hebben de Roemenen hoegenaamd geen verwachtingen van hun overheid. Integendeel: ze zijn gewend hun eigen boontjes te doppen én terug te vallen op een hecht netwerk van buren, vrienden en bovenal: familie. De familieband in Roemenië is misschien niet heilig, maar wel vrijwel onaantastbaar. Verzorgings- of verpleeghuizen zijn hier bijvoorbeeld uiterst zeldzaam, omdat Roemenen hun bejaarde ouders per definitie in huis nemen als ze niet meer goed zelfstandig kunnen wonen. Dat zal in het gemiddelde Nederlandse gezin, gesteld op comfort en privacy, niet snel gebeuren.
Participatie
Ik durf te stellen dat de participatiesamenleving waar men in Den Haag de mond vol van heeft, in Roemenië beter gestalte heeft gekregen dan in Nederland. Zonder dat ik iets wil goedpraten van de lage levensstandaard in Roemenië of de grote problemen waarmee overheden hier worstelen, zie ik steeds beter met hoeveel oprechte betrokkenheid de Roemenen elkaar bijstaan als het nodig is. Het is maar een van de vele redenen waarom ik het land zo enorm sterk waardeer.

Disclaimer

De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend.