Nieuwsbrief augustus 2022

Gerechtigheid voor Ere-Voorzitter DRN!

De verbinding tussen Ralph Hamers en het Dutch Romanian Network dateert al van de oprichtingsperiode(2007) van laatstgenoemde organisatie. Zijn kennis en ervaring over Roemenië  had hij opgedaan als ING General Manager in de periode 1999-2002. Hij bracht o.a. de samenwerking tussen DRN en de Roemeense Kamer van het (voormalige) Nederlands Centrum voor Handelsbevordering(NCH) tot stand. Gedurende een lange periode heeft hij samen met Ben Jager de “de DRN kar getrokken”
Aanleiding om dit bericht te plaatsen is het feit dat onlangs het College Tuchtrecht Banken de voormalige ING-top in het gelijk stelt en waarbij ook Ralph Hamers in zijn (voormalige) hoedanigheid als bestuursvoorzitter en CEO van de ING Groep vrijuit gaat.
Onderstaand een beknopt relaas dat onlangs in het Financieele Dagblad is gepubliceerd.

In het kort
De Raad van Commissarissen van ING heeft de maatschappelijke weerstand tegen de salarisverhoging van Hamers zwaar onderschat, oordeelt Tuchtrecht Banken. Dat was onhandig, maar niet fout, blijkt uit de maandag gepubliceerde uitspraak.
Daarmee gaat ING opnieuw vrijuit in een zaak rond de witwasdiscussie van 2018.
De salarisverhoging van voormalig ceo Ralph Hamers in 2018, toen een witwaszaak speelde bij ING, droeg niet bij aan het vertrouwen in de bankensector, maar was niet fout. De Tuchtcommissie Banken is het niet eens met klagers dat de voormalige raad van commissarissen de bankierseed heeft geschonden en oordeelt dat de klachten ongegrond zijn.
Ralph Hamers kreeg toen werd gesproken over de witwasschikking — die de bank uiteindelijk €775 mln zou kosten — een salarisverhoging van 50%, tot iets meer dan €3 mln per jaar. Nog voordat het besluit aan de aandeelhouders kon worden voorgelegd, zag ING er onder grote politieke en maatschappelijke druk van af.
De aanklager hintte in september 2021 nog op mogelijke schendingen van de bankierseed, maar uit de geanonimiseerde uitspraak van maandag blijkt dat de tuchtcommissie daar geen aanleiding voor ziet. De klachten zijn ongegrond verklaard. ING zegt in een reactie tevreden te zijn met het besluit.

Geen beroepsverbod voor Raad van Commissarissen
De aanklager kwam in actie na klachten van boze betrokkenen, die stelden dat toenmalig president-commissaris Jeroen van der Veer en zijn medetoezichthouders niet de moreel-ethische afweging hadden gemaakt die de bankierseed eist. De aanklager vroeg om een beroepsverbod van twee jaar voor twee van de commissarissen en een voorwaardelijk beroepsverbod van één jaar voor de derde.
De Tuchtcommissie ziet dat echter anders: ‘Het is eerst en vooral aan de bank om een passende beloning vast te stellen.’ Er is volgens de onderzoekers ook geen aanleiding verder onderzoek te doen naar Hamers. ‘Alle betrokkenen hebben hun taak integer en zorgvuldig uitgevoerd.’

Belangenafweging
In een deel van de kritiek van de aanklager gaat de Tuchtcommissie wel mee, namelijk dat de commissarissen de maatschappelijke weerstand hebben onderschat en ‘een grote inschattingsfout’ hebben gemaakt. De rvc van ING voelde in 2018 de druk om Hamers’ beloning meer in lijn te brengen met die van zijn collega’s in andere landen. Daarbij is volgens de uitspraak ‘onderkend en meegewogen’ dat het salarisvoorstel ‘publiekelijke ophef zou veroorzaken’, maar woog het belang van de bank zwaarder. De commissarissen hebben daarmee ‘het beeld versterkt dat de eigen beloning de boventoon voert bij het handelen van bankiers’.
Bart de Man, advocaat van de oud-bestuurders, laat weten: ‘De uitspraak bevestigt dat door betrokkenen integer is gehandeld en dat het salarisbesluit zorgvuldig tot stand is gekomen.’
Het is niet voor het eerst dat ING vrijuit gaat bij de Tuchtcommissie. Al was het orgaan alle keren wel kritisch op het gebrek aan maatschappelijke voelsprieten bij de bank. Mei 2021 werd een zaak geseponeerd tegen drie ING-medewerkers. Zij zouden geweigerd hebben stukken aan te leveren over topman Ralph Hamers en daarmee het onderzoek moedwillig hebben vertraagd. Later verstrekte de bank de stukken alsnog.
In september dat jaar oordeelde de aanklager dat Hamers geen verwijtbare missers had gemaakt in het witwasdossier. Daarmee ging een streep door de claim van leeuwonwaardig.nl, een initiatief dat opriep om mogelijke misstanden bij de grootbank te melden. Ralph Hamers is sinds juli 2020 CEO van de Zwitserse zakenbank UBS.

Bronnen: FD,Tuchtrecht Banken en DRN

Roemeense regering wil Roemeense diaspora laten terugkeren naar hun geboorteland

Roemenen uit de diaspora die naar het land willen terugkeren en in een bedrijf willen investeren, kunnen financiering krijgen tot 200.000 lei via  het Start-Up Nation-programma, nu in zijn derde editie, volgens een persbericht van het ministerie van Ondernemerschap en Toerisme .

Het persbericht gericht aan de Roemeense diaspora luidt als volgt:

“Roemenië is thuis! Hier kunnen we samen bouwen aan een welvarender heden en toekomst, zowel voor ons als voor onze kinderen. Er zijn veel kansen waar je gebruik van kunt maken. Een daarvan is het Start-Up Nation-programma, dat voor het eerst een pijler heeft die gewijd is aan de diaspora. U krijgt met name toegang tot een niet-restitueerbare financiering van maximaal 200.000 lei om uw eigen bedrijf in het land te openen. Roemenië wacht op je!”, verklaarde de minister van Ondernemerschap en Toerisme, Constantin-Daniel Cadariu.

Het maximale bedrag, ter waarde van 200.000 lei, kan worden verkregen als via het project ten minste twee voltijdbanen worden  gecreëerd. Aanvragers die in plaats daarvan uitgaan van het creëren van   een enkele baan, kunnen maximaal 100.000 lei ontvangen. Daarnaast moet het begunstigde bedrijf een cofinancieringspercentage van minimaal 5% van de subsidiabele waarde van het project bedenken.
Om toegang te krijgen tot het programma moeten Roemenen uit de diaspora, naast de standaardvoorwaarden die door de procedure worden opgelegd, in de laatste 12 jaar tot het moment van inschrijving een bewijs van woonplaats of verblijf in het buitenland overleggen door middel van een verblijfsvergunning/bewijs van vestiging, verblijfsvisum/lang verblijf of verblijfsattesten.
Inschrijvingen gebeuren uitsluitend online, op het granturi.imm.gov.ro-platform, tot 1 september. Geïnteresseerden hebben ook de beschikking over een handleiding, die de nodige stappen bevat om zich binnen het programma aan te melden.
Het totale budget voor Pijler II Start-up Nation Diaspora is 20.031.000 lei. De doelstelling van het Ministerie van Ondernemerschap en Toerisme (MAT), de instelling die het programma beheert en uitvoert, is om 1.000 begunstigden te financieren.
Wie meer informatie wil, kan bellen met het MAT-callcenternummer: 021 90 59.

Philips Roemenië gaat duizenden bomen planten in Zuid- Roemenië (district Dolj) dat dreigt te veranderen in een woestijn

In de campagne “Samen planten” of wel “Plantăm împreună” wordt een boom geplant voor elke bestelling van meer dan 250 lei ca.€ 51.
In de eerste 4 maanden sinds de start van de campagne werd het gestelde doel voor meer dan 75% bereikt, met een aantal van meer dan 6.000 geregistreerde bestellingen.
“We zijn blij met de positieve reacties die we van consumenten hebben ontvangen en we verzekeren hen dat we nog maar aan het begin staan ​​van een reeks programma’s die zich richten op duurzaamheid en acties om de sociale verantwoordelijkheid te vergroten. Innovatie, verantwoordelijkheid voor de planeet en de samenleving maken deel uit van het Philips DNA, en wanneer deze elementen samenwerken, verschijnen de beste resultaten!” aldus Daciana Tulpan, leider van de afdeling persoonlijke verzorging van Philips.

Het programma  wordt uitgevoerd door Philips Romania , samen met de Viitor Plus Association, loopt tot 30 september 2022 en Philips verwacht een bijdrage te leveren aan de bebossing van een gebied van ruim 1,5 hectare, in het zuiden van Roemenië, met ongeveer 8.000 bomen.
De bomen zullen worden geplant in de gemeente Apele Vii, in het distrct Dolj, op gronden die momenteel die zich in een proces van woestijnvorming bevinden. Het land is eigendom van de gemeente en het bos zal worden aangelegd ten behoeve van de gemeenschap om lokale klimaatregulering te ondersteunen, vervuiling te verminderen en de weerbaarheid tegen extreme weersomstandigheden te vergroten. Volgens pedologiespecialisten(bodemkundigen) verandert jaarlijks  meer dan 1000 hectare vruchtbare grond in het zuiden van het land in zand door de negatieve antropogene impact(zoals ontbossing, verbranding van fossiele brandstoffen en door grootschalige landbouw is de concentratie van enkele stoffen in de atmosfeer sterk veranderd, waaronder broeikasgassen. Herbebossing van land is een natuurlijke en duurzame maatregel om woestijnvorming en erosie tegen te gaan, aangezien bomen het vermogen hebben om bodemdegradatie om te keren en daardoor zanderige, onvruchtbare grond om te zetten in gezonde, biodiverse bodem. De aanplant vindt plaats in het najaar van dit jaar, tijdens de periode van vegetatieve rust. In de jaren na de aanplant worden onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd voor een periode van 3 tot 7 jaar, totdat het bos het volwassen stadium bereikt.

“We kunnen stellen dat een boom gemiddeld 22 kilogram 1CO2/jaar opneemt en 100 kilogram stof/jaar filtert. Zo zullen de meer dan 6.000 bomen die het resultaat zijn van de eerste maanden van de campagne meer dan 134 ton CO2 per jaar absorberen en meer dan 612 ton stof per jaar filteren”, zegt Teia Ciulacu, oprichter en voorzitter van de Viitor Plus Association.

Het initiatief van Philips is zeer lovenswaardig en wellicht een voorbeeld voor anderen zeker in een tijdspanne waarin nog steeds illegale ontbossing plaatsvindt.
De Roemeense staat kan zeker een bijdrage leveren omdat irrigatie mogelijk is want aan de zuidelijke grens van de verwoestijning is het stroomgebied van de Donau. Blijft dat uit dan zal Zuid-Roemenië worden opgeslokt door een  woestijn. Zie ook elders in deze nieuwsbrief het artikel van De Friese akkerbouwer Minne Lettinga, CEO en aandeelhouder van de Frizon Group

Agri & Food Sector

De zuivelprijzen in de EU hebben recordniveaus bereikt

In Roemenië is de prijsstijging 36% aan de boerderij

De zuivelprijzen in de Europese Unie hebben recordniveaus bereikt en de prognoses voor het einde van het jaar zijn allerminst gunstig. De leveringen van rauwe melk van boeren nemen af ​​en hun marges worden zwaar aangetast door stijgende kosten. In Roemenië leverden de boeren pas tot april 3,9% minder dan in dezelfde periode vorig jaar, de op één na grootste daling in de EU, na Bulgarije, en de gemiddelde boerderijprijzen zijn meer dan 36% hoger dan vorig jaar.

Terwijl de prijzen voor MMP (magere melkpoeder – gebruikt voor de productie van yoghurt, melkdesserts, ijs) en WMP (volle melkpoeder) relatief stabiel, maar hoog blijven, en de prijzen voor wei dalen, blijven andere zuivelproducten stijgen in prijs, blijkt uit de laatste analyse van de Europese Commissie die deze week op de Agri Fish Council is gepresenteerd. Deze ontwikkelingen ondersteunen de EU-prijzen voor rauwe melk op recordniveaus. In mei 2022 kostte 100 kg melk in de EU gemiddeld 47,6 euro, 33,2% meer dan in dezelfde periode vorig jaar en 3,6% ten opzichte van de maand ervoor. Ook was in juni de gemiddelde prijs weer gestegen naar 48,5 euro/100 kilogram.In Roemenië, waar de gemiddelde prijs 42,4 euro per 100 kilogram bedroeg, is de stijging ongeveer 36% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Maar er zijn landen waar het 68% duurder is (Litouwen). De laagste stijging in de geanalyseerde periode werd gerapporteerd met 0,5% in Cyprus.

Productie in Roemenië neemt nog meer af, kampioen in verval
Desondanks vestigt de Commissie de aandacht op het feit dat de landbouwmarges klein blijven vanwege de hoge productiekosten. Daarnaast zal door de droge en warme weersomstandigheden in het voorjaar, maar ook door het gebruik van kleinere hoeveelheden voer, als gevolg van hoge kosten, de melkproductie in de EU naar verwachting meer dalen dan eerder dit jaar werd verwacht (0,4 %).

Aangezien het aantal melkkoeien ook lager is (-1%), wordt daarom verwacht dat de melkleveringen in de EU in 2022 met 0,6% zullen afnemen. In Roemenië zijn in januari-april de melkleveringen van ruwe olie van boeren al met 3,9% gedaald , de op één na grootste daling na Bulgarije (min 6,2%).

“Een lagere graskwaliteit en een lager voergebruik als gevolg van beschikbaarheid en hoge kosten zullen waarschijnlijk ook het melkvet- en eiwitgehalte verlagen, waardoor de beschikbaarheid van vaste melkbestanddelen voor verwerking verder afneemt.
De productie van kaas en room in de EU zou kunnen blijven toenemen en de beschikbaarheid van melkvet voor boter- en WMP-productie kunnen verminderen. Er wordt een toename van de kaasexport verwacht en de binnenlandse consumptie van zuivelproducten zou in 2022 licht kunnen stijgen (0,3%), uitgaande van een aanhoudend herstel van de detailhandel en cateringdiensten en een beperkte overdracht van hoge producentenprijzen langs de keten naar de consument. “, blijkt ook uit de analyse van de Commissie.

Roemenië: ‘vers’ nieuws over voedselconsumptie

Brood en bakkerijproducten
Hoewel de consumptie van brood en bakkerijproducten in Roemenië  afneemt, blijft ze hoog in vergelijking met andere Europese landen. De consumptie van andere productcategorieën neemt licht toe. Brood en bakkerijproducten maakten in 2021 deel uit van de basisvoedselmand met een gemiddelde maandelijkse consumptie per hoofd van de bevolking van 7,38 kg, vergeleken met 7,60 kg in het voorgaande jaar; dit staat voor een jaarlijks verbruik van 88,57 kg per hoofd van de bevolking (91,19 kg per hoofd van de bevolking in 2020), blijkt uit gegevens gecentraliseerd door het Nationaal Instituut voor de Statistiek (INS).

Vlees en vleesproducten
Volgens statistieken was de consumptie van vlees en vleesproducten in Roemenië relatief lager in vergelijking met patronen in meer ontwikkelde  landen. De gemiddelde maandelijkse consumptie van vers vlees per hoofd van de bevolking was 3,88 kg in 2021. Als vleesbereidingen worden meegerekend, wordt de hoeveelheid 5,37 kg per hoofd van de bevolking, een stijging van 0,31 kg ten opzichte van het voorgaande jaar; het jaarverbruik van vers vlees en vleesbereidingen bedroeg 64,38 kg per hoofd van de bevolking. De consumptie van vers vlees en vleesproducten is het hoogst in eenpersoonshuishoudens – maandelijks 5,57 kg per hoofd van de bevolking voor vers vlees en 7,69 kg per hoofd van de bevolking voor vers vlees en vleesbereidingen, meldt INS.

Zuivelproducten
De gemiddelde maandelijkse melkconsumptie in 2021 was 5,45 liter per hoofd van de bevolking (5,33 liter in 2020). Het hoogste niveau werd  geregistreerd in gepensioneerde huishoudens (5,81 liter per hoofd van de bevolking in 2020 en 5,95 liter per hoofd van de bevolking in 2021), en het laagste in werkloze huishoudens (4,58 liter per hoofd van de bevolking in 2020 en 4,03 liter per hoofd van de bevolking in 2021). Er is een klein verschil van 0,003 liter per hoofd van de bevolking tussen landelijke en stedelijke huishoudens (5,445 liter melk per hoofd van de bevolking voor de eerste categorie en 5,448 liter per hoofd van de bevolking voor de tweede). Eenpersoonshuishoudens hadden de hoogste melkconsumptie (7,50 liter per hoofd van de bevolking per maand), een situatie die ook kan worden verklaard door het feit dat dit overwegend oudere huishoudens zijn, aldus INS. De consumptiecijfers voor kaas en room waren hoger in gepensioneerdenhuishoudens (1,77 kg per hoofd van de bevolking per maand) en lager voor werkloze huishoudens (1,25 kg per hoofd van de bevolking per maand). Eenpersoonshuishoudens vallen op met een maandelijks verbruik van 2,40 kg per hoofd van de bevolking).

Groenten
De aardappelconsumptie was relatief uniform in alle categorieën huishoudens, met het landelijke maandgemiddelde in 2021 van 3,02 kg  per hoofd van de bevolking. Gepensioneerden waren bovengemiddeld met een consumptie van 3,26 kg per hoofd van de bevolking, terwijl de cijfers voor werknemershuishoudens het laagst waren. Vorig jaar bedroeg de gemiddelde maandelijkse consumptie van groenten en ingeblikte groenten 8,46 kg per hoofd van de bevolking, een stijging van 0,46 kg ten opzichte van het voorgaande jaar. De hoogste consumptie werd geregistreerd in eenpersoonshuishoudens (12,89 kg per hoofd van de bevolking) en in kinderloze huishoudens (9,97 kg per hoofd van de bevolking), en het laagste in huishoudens met 4 of meer kinderen (5,66 kg per hoofd van de bevolking) of huishoudens van 6 of meer personen (6,27 kg per hoofd van de bevolking).

Fruit
Wat de fruitconsumptie betreft, was deze in alle huishoudens relatief laag, met een maandelijks gemiddelde van 4,29 kg per hoofd van de  bevolking in 2021 en 4,06 kg in 2020, waarbij eenpersoonshuishoudens 6,40 kg per hoofd per maand consumeerden (6,08 kg in 2020), meer dan het dubbele van de gemiddelde consumptie van huishoudens van 6 en meer personen, die 2,84 kg per hoofd van de bevolking in 2021 en 2,64 kg per hoofd van de bevolking in 2020.

Roemenië vs. Europa over de prijs van voedsel. Welke staten hebben het meest te lijden?

Met jaarlijkse prijsstijgingen van meer dan 39% voor sommige voedselproducten, behoort Roemenië tot de lidstaten met gematigde prijsstijgingen voor de belangrijkste voedselproducten. In juni vergeleken met dezelfde periode vorig jaar, vonden de grootste prijsstijgingen voor alle basisvoedselproducten samen plaats in Litouwen, met 28,6%, en de laagste in Frankrijk, waar het voedsel gemiddeld met 6,4% steeg. In Roemenië zijn basisproducten 15,5% duurder.

Met een gemiddelde prijsstijging van basisvoedingsproducten van 15,5% in juni in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, is Roemenië een van de lidstaten met een gemiddelde reactie op de huidige macro-economische en geopolitieke omstandigheden. Dus geen van de basisproducten die door de Europese Commissie worden gecontroleerd, bevindt zich in een van de uitersten – de hoogste of laagste groei in de EU, volgens de laatste gegevens die door de Europese Commissie zijn gepubliceerd.

Roemenië meldde dus aanzienlijke prijsstijgingen van 39,4% voor olie en vetten , een markt die zwaar getroffen is door de oorlog in Oekraïne, de grootste Europese leverancier van dergelijke producten. Het is echter niet een van de grootste stijgingen in de EU, aangezien de prijzen in Slowakije met 47,2% zijn gestegen, in Portugal met 42,6% en in Tsjechië met 42,2%. Olie steeg het minst in Luxemburg, met 13,3% in vergelijking met juni 2021.

Brood en granen zijn in de geanalyseerde periode in prijs gestegen in Roemenië met 23,1%, terwijl in Bulgarije de stijging 35,4% was, in Hongarije 29,9% en in Litouwen met 29,7%. De laagste prijsstijging werd gemeld door Frankrijk – 6,6%.

In juni waren vis en zeevruchten gemiddeld 15,3% duurder in Roemeense winkels dan in dezelfde periode vorig jaar. Consumenten in Estland hadden echter 36,2% hogere prijsstijgingen en in Finland was de prijsstijging 27,3%. In Griekenland kost vis 4,4% meer, de minst significante stijging in de EU.

Wat de gemiddelde prijs van groenten betreft , was deze in juni 2022 14,8% hoger dan in juni 2021 in Roemenië. In Litouwen bedroeg de gemiddelde prijsstijging echter 37,4%, terwijl in Ierland de stijging slechts 2,4% bedroeg. Bijna evenveel als groenten, melk, kaas en eieren stegen in prijs (14,7%). In Litouwen daarentegen zijn deze producten 42,6% duurder en in Cyprus was de prijsstijging slechts 5,7%.

Vlees werd in Roemenië gemiddeld 12,6% duurder, in tegenstelling tot Hongarije waar 22,9% aan de prijs werd toegevoegd. In Frankrijk werd met 7,1% de laagste prijsstijging gemeld.

Suiker is in Roemenië 11,5% duurder, terwijl we in Cyprus spreken over prijsstijgingen van 22,8%. In Estland bedroeg de prijsstijging echter slechts 1,6%.

Last but not least, volgens de gegevens van de Europese Commissie, vonden de meest onbeduidende prijsstijgingen in Roemenië plaats in fruit, van 5,1%, terwijl in Spanje de gemiddelde prijsstijging 17,1% was, en in Luxemburg en Cyprus de fruit werden ze respectievelijk 1,4 en 1,3% goedkoper.

Top van de grootste voedselprijsstijgingen in Roemenië

Zoals uit andere analyses blijkt , wijzen de gegevens van de Europese Commissie (zie grafiek) ook op een vrij grote discrepantie tussen de stijging van de productiekosten in de voedingsindustrie en de prijs waartegen die producten aan de eindverbruiker worden verkocht.

De prijzen van levensmiddelenwinkels weerspiegelen verre van de stijging van de voedselprijzen die in de afgelopen 18 maanden zijn waargenomen, de situatie wordt waargenomen in alle EU-landen, inclusief Roemenië, blijkt uit gegevens van Allianz Trade. In Roemenië, hoewel de inflatie op het gebied van voedingsproducten in juni 2022 meer dan 14,5% bedroeg ten opzichte van juni 2021, is deze iets meer dan 80% van de prijsstijging van non-foodproducten, met nog steeds groeipotentieel. Er kan dus worden gesteld dat zelfs op lokaal niveau de upstreamprijsverhogingen nog niet volledig zijn overgedragen aan de eindbegunstigde.

“Als oorzaken van deze tragere evolutie zouden we de impact van landbouwproducten kunnen beschouwen, maar dit zou meer gevoeld moeten worden in de maanden juli-augustus. Ook blijft de macht van grote winkelketens in de detailhandel overweldigend, met het vermogen om de intensiteit van prijsaanpassingen tot op zekere hoogte te beïnvloeden. Droogte en verstoringen, vertragingen in de toeleveringsketens, dit keer midden in het graanverzendkanaal, zullen de voedselprijzen onder druk blijven zetten. In deze context verwachten we voor de bedrijven in het veld een hogere omzet onder impuls van inflatie, niet van volumes, en dalende winsten in een poging om de verhandelde volumes te handhaven”, verklaart Mihai Chipirliu, CFA – Risk Director – Allianz Trade.

Roemenië is zwaar getroffen door de droogte van deze zomer

De Friese akkerbouwer Minne Lettinga is betrokken bij een groot bedrijf in de graanschuur van het land en ziet hoe irrigatie de sleutel is tot opbrengstzekerheid.
Irrigatie is de sleutel tot een goede opbrengst in het door droogte getroffen Roemenië. Dat zegt Minne Lettinga, CEO en aandeelhouder van Frizon Group, een Nederlands samenwerkingsverband dat een groot akkerbouwbedrijf in het oosten van Roemenië exploiteert. Percelen met water halen dit jaar een uitstekende opbrengst, percelen zonder water hebben een zeer lage tot geen opbrengst, ziet hij om zich heen.
Van de huidige 4.300 hectare van Frizon Group is ruim 1.000 hectare geïrrigeerd met water uit een rivier die gelukkig steeds nog genoeg water heeft, en die in tegenstelling tot de Donau ook beschikbaar blijft voor de landbouw. De Donau kent een onttrekkingsverbod om te voorkomen dat de scheepvaart stilvalt.

Uitzonderlijke droogte
Lettinga is al sinds 2008 actief in Roemenië. Droogte zag hij vaker, maar nu is de situatie uitzonderlijk, juist in de graanschuur van het land. In het Westen is het minder droog, maar dat is een minder belangrijk productiegebied. Roemenië is een grote producent en exporteur van tarwe, mais en zonnebloemen. Vorig jaar bedroeg de maisexport 4,3 miljoen ton. Het land is goed voor 10% van de EU-tarweproductie en normaliter gaat ruim 6 miljoen ton op export.
Oogstverwachtingen voor het hele land zijn dramatisch naar beneden bijgesteld. Van 14 miljoen ton korrelmais aan het begin van het jaar naar 8 miljoen volgens de laatste officiële schatting en volgens Lettinga kan het nog wel minder worden. De tarweoogst wordt volgens Roemeense media een kwart minder dan vorig jaar, ruim 9 miljoen ton.
Dit groeiseizoen kende voor de wintergewassen al een valse start, vertelt Lettinga. Tot januari was het kurkdroog. “In januari en februari kwam er toch nog regen, waarna het gewas zich alsnog goed ontwikkelde. In maart leek het zelfs heel goed. Alleen was het wortelstelsel slecht ontwikkeld, waardoor het gewas niet bestand was tegen de droogte van daarna.” Percelen zonder irrigatie halen dit jaar nog geen ton tarwe per hectare, vertelt hij. Normaal is hier 4 tot 6 ton. Is er wel irrigatie, dan komt 6 tot 7 ton in beeld.

Minder mais
In verband met de marktverwachtingen en de beschikbaarheid van stikstofkunstmest koos het bedrijf dit jaar voor een ander bouwplan dan normaal, met veel meer zonnebloemen (3.000 hectare) en veel minder mais (1.000 hectare). Mais heeft meer stikstof nodig. Dat blijkt achteraf een goede keuze, omdat mais gevoeliger is voor droogte. “Op maispercelen zonder beregening is de opbrengst nul.” Percelen met water halen een opbrengst van 13 tot 14 ton korrelmais per hectare.
De – geïrrigeerde – soja op het bedrijf doet het fantastisch dit jaar, zegt Lettinga. Hij verwacht een opbrengst van 4 ton soja per hectare. Goede percelen zonnebloemen halen eveneens zo’n 4 ton per hectare, maar slechte percelen zijn door de droogte nu al noodrijp en komen niet verder dan 1 ton. Veel andere percelen blijven ook onder de 2 ton als gevolg van de droogte.
Het bedrijf ligt in de graanschuur van Roemenië. Maar de oogst is nu in het gebied zo mager dat er juist graan nodig is. “Maar een procent of 6 van het land is geïrrigeerd. De rest ligt er nu dood bij.” Niet alleen zitten akkerbouwers hierdoor zonder inkomsten, ook voor transporteurs is er weinig te verdienen en verpachters – grondeigenaren zijn veelal particulieren met weinig hectares – krijgen hun pacht mogelijk niet. Die wordt veelal betaald in natura: een deel van de oogst.

Import uit Oekraïne nodig
Met name pluimveebedrijven hebben een probleem, zij kunnen niet genoeg mais en andere voergrondstoffen krijgen. Het leidt ertoe dat graanprijzen in dit productiegebied nu hoger zijn dan bij de exporthavens. De omgekeerde wereld. De pluimveehouders kijken uit nood over de grens. Mondjesmaat komt er graan binnen via Moldavië uit Oekraïne.
De Frizon Group kan hierin een rol spelen. Het heeft contacten met de pluimveebedrijven, omdat het al enkele jaren pluimveemest afneemt. “Die pluimveehouders vragen nu of wij onze transportcapaciteit kunnen inzetten om mais en graan uit Oekraïne te halen.” Er lag al een lijntje met de grootste particuliere graanhandelaar in dat land. Maar de oorlog zette een streep door het plan. “De eigenaar en zijn vrouw zijn onlangs omgekomen door een Russische bom.”

Landklimaat met uitersten
In 2020 werd Roemenië ook al zwaar door droogte geraakt. Het tussenliggende 2021 was wel goed, al eindigde het in een gortdroge herfst. Toch wil Lettinga de droogte nog niet echt structureel noemen. “Ik heb hier sinds wij hier actief zijn in 2008 van alles voorbij zien komen: zowel nat als droog. We hebben ook wel eens heel laat in het voorjaar nog een pak sneeuw gehad dat alles verstoorde. Dat heb je met zo’n landklimaat.”
Van één ding is de ondernemer wel overtuigd: “De enige manier om dat landklimaat te tackelen, is irrigatie.” Op dat vlak is nog heel veel te winnen, stelt hij vast. Vervolgvraag is of er wel voldoende rivierwater beschikbaar is als iedereen daar gebruik van wil maken. Lettinga: “Dat klopt. Maar als je alleen al in het voorjaar het gewas wat mee kunt geven, scheelt dat al een enorm stuk in de opbrengstzekerheid.”
Bronnen: Frizon Group, De Boerderij

Sector Scheepsbouw

Damen Shipyards wint Roemeense (ISU) tender voor multi-rol schepen voor gebruik in de Zwarte Zee en de Middellandse Zee

De Roemeense Algemene Inspectie voor Noodsituaties is een openbare  structuur die ondergeschikt is aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken, die op 15 december 2004 is opgericht door het samenvoegen van het Commando Burgerbescherming met de Algemene Inspectie van het Militaire Brandweerkorps. (IGSU) ontving slechts één bod bij de aanbesteding voor multi-rol schepen, met een geschatte waarde van 187 miljoen lei. Om precies te zijn, het bod werd ingediend door de Nederlanders van Damen Shipyards Gorinchem BV, de eigenaren van Damen Shipyards Galați (voormalige Galați Naval Shipyard).

De veiling, gelanceerd op 3 juli 2022, is verdeeld in twee kavels:

1-Multifunctioneel brandweervaartuig
2-Multifunctioneel opsporings- en reddingsvaartuig (SAR-Search and Rescue)

Het doel van de aankoop is om de technische middelen die beschikbaar zijn voor professionele diensten voor noodsituaties te diversifiëren, om zoveel mogelijk soorten risico’s te dekken. De overname heeft tot doel de interventiecapaciteit op zee te vergroten, wat zal leiden tot een toename van het aantal geredde levens, geborgen goederen en het verminderen van de negatieve impact op het milieu in noodsituaties.

Het bestaan ​​van multifunctionele schepen die in de haven van Constanța zijn afgemeerd, zal het mogelijk maken om te voldoen aan de internationale verplichtingen die door Roemenië zijn aangegaan (de IMO-, SOLAS- en SAR-conventies en de SAR-conventie voor de Zwarte Zee), volgens de aankondiging van de aanbesteding .

De nieuwe schepen zouden worden ingezet in de Zwarte Zee, maar ook in de Middellandse Zee, volgens de informatie in de specificaties:

De aankoop wordt gefinancierd via het Large Infrastructure Operational Program – POIM, waarbij de deadline voor de oplevering van de schepen 14 maanden is. De Nederlanders van Damen zijn eigenaar van de voormalige Galați Naval Shipyard in Roemenië. Met een oppervlakte van 55 hectare en 1.700 medewerkers is Damen Shipyards Galati een van de grootste scheepswerven van de Nederlandse groep.

Scheepsbouwer Damen Shipyards schrijft na drie jaren verlies weer zwarte cijfers

De goed gevulde orderportefeuille onderstreept volgens het familiebedrijf de goede uitgangspositie voor de toekomst. Ongewis is nog welke gevolgen het conflict in Oekraïne en de sancties voor het bedrijf hebben.
Damen Shipyards, de grootste scheepsbouwer van Nederland, heeft in 2021 na drie achtereenvolgende jaren van verliezen weer zwarte cijfers geschreven. Dat blijkt uit de deze week gedeponeerde bedrijfscijfers over 2021.

Damen boekte een positief brutobedrijfsresultaat (ebitda) van €81,5 mln, terwijl dat in 2020 nog €87,5 mln negatief was. Onder aan de streep hield het familiebedrijf uit Gorinchem ruim een miljoen euro over, na megaverliezen van €161,5 mln en €287 mln in respectievelijk 2020 en 2019. Bij de gunstige resultaten over 2021 moet worden aangetekend dat voor Damen de gevolgen van de oorlog in Oekraïne nog niet helder zijn. In een begeleidend persbericht zegt Damen daarover dat de scheepsbouwer voor 2022 wordt geconfronteerd met ‘een aantal onzekerheden’.

Orderportefeuille zeer goed gevuld
In elk geval is de orderportefeuille van de scheepsbouwer (wereldwijd 35 scheepswerven, 12.000 medewerkers) goed gevuld. Eind 2021 was die opgelopen tot een bedrijfsrecord van €8,8 mrd, een jaar eerder was die nog circa €8 mrd. De orderportefeuille omvat onder meer een miljardenopdracht voor de bouw van vier fregatten (het kunnen er ook meer worden) voor de Duitse marine, een groot aantal jachten, sleep- en veerboten en de reparatie van schepen. Damen Yachting, de jachtentak van het Gorinchemse scheepsbouwconcern, boekte een ‘record aan bestellingen’.
Ceo Arnout Damen noemt 2021 een ‘goed jaar’, ook op het gebied van duurzaamheid en innovatie. De scheepsbouwer bouwde naar eigen zeggen ’s werelds eerste volledig elektrische havensleepboot voor een Australische klant en veerboten met volledige elektrische hybride of lng-aandrijving voor Canadese klanten. Met de aan de stad Kopenhagen geleverde elektrische aangedreven waterbussen won Damen in Nederland een belangrijke maritieme prijs.

Oekraïne
Volgens Damen heeft de crisis in Oekraïne een ‘grote impact’ op het bedrijf, allereerst in humanitair opzicht. Voor het uitbreken van de oorlog op 24 februari werkten 214 mensen voor Damen Shipyards in de steden Cherson en Mykolajiv. Familieleden van mensen die bij Damen in Oekraïne werkten of bij Oekraïense toeleveranciers, werden opgevangen in Vlissingen en Amsterdam. Anderen werden ondergebracht bij werven van Damen in Roemenië en Polen. Een werknemer overleefde de oorlog niet.
Als reactie op de Russische inval besloot het Zuid-Hollandse familiebedrijf de oplevering van bestelde schepen en het aangaan van nieuwe contracten met Russische en Wit-Russische opdrachtgevers op te schorten. Sanctiemaatregelen van de Nederlandse overheid tegen Rusland maakten opleveringen en de afhandeling van orders kort daarna geheel onmogelijk.

Aan de ketting
De scheepsbouwer zegt de bedrijfseconomische gevolgen van deze ontwikkelingen nog niet te kunnen aangeven, aldus een woordvoerder van Damen in een toelichting. ‘Rondom die orders en de in aanbouw zijnde schepen lopen nog tal van juridische procedures. Schepen zijn wellicht in goed overleg aan andere opdrachtgevers te verkopen. Dan is de schade beperkt. In andere gevallen kan de schade veel forser uitpakken.
Damen wil niet zeggen om hoeveel schepen het gaat. Naar verluidt gaat het ook om een of meerdere superjachten voor Russische oligarchen, maar het scheepsbouwconcern wil dat niet bevestigen. Wel heeft de Nederlandse overheid de afgelopen maanden een groot aantal superjachten van Russische oligarchen in Nederland aan de ketting gelegd.

Sector (binnen)scheepvaart

Tekort aan binnenvaartschepen dreigt op de Rijn

Er dreigt een acuut capaciteitsprobleem op de Rijn. Dat komt door extra vraag naar schepen om kolen naar Duitse centrales te vervoeren.’Maar het scheepsaanbod is juist geslonken: schepen zijn verkocht om op de Donau Oekraïens graan te transporteren. Uiteraard verergert de huidige lage waterstand van de Rijn de knelpunten.

Brancheorganisatie Koninklijke Binnenvaart Nederland (KBN)
KBN maakt zich grote zorgen over een tekort aan scheepscapaciteit op de Rijnvaart. ‘Er is veel capaciteit nodig voor het kolentransport’, aldus Maira van Helvoirt van KBN. ‘Daarvoor zijn al enkele tientallen schepen extra nodig.’Dat gaat ten koste van andere ladingen, wat volgens haar tot grote problemen in logistieke ketens kan leiden. Voor containers en andere droge lading dan kolen, zoals graan, ertsen en agrarische producten als veevoer, is minder capaciteit beschikbaar terwijl er veel vraag naar vervoer is. Voor het kolenvervoer heeft de krapte geleid tot een verdubbeling van de prijzen in de afgelopen weken.
‘Sommige binnenvaartondernemingen moeten afvaarten in het containervervoer schrappen omdat de capaciteit er niet is’, zegt Van Helvoirt. Sinds de financiële crisis in 2008 is er in het vervoer van droge lading nauwelijks capaciteit bijgekomen.

Lage waterstand
De lage waterstand op de Rijn verergert de problemen. Daardoor kan er per schip nog slechts een derde tot de helft van de normale hoeveelheid lading worden vervoerd. Dit verhoogt de logistieke druk op de binnenvaart.In de zomermaanden is er normaal veel minder vervoer van kolen naar Duitsland, omdat de kolencentrales op lagere capaciteit draaien. Patrick le Cessie, directeur van binnenvaartonderneming Gebroeders De Korte, spreekt van een ‘extreme vraag naar scheepsruimte’. De Korte vervoert kolen voor drie Duitse kolencentrales. De Duitse kolencentrales draaien volop om de afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen. Maar voor de aanvoer van de kolen zijn zij grotendeels afhankelijk van de Nederlandse binnenvaart. De bulk van de kolen gaat vanuit de havens van Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen naar Duitsland.

Schepen naar Donaugebied
De capaciteitsproblemen worden des te meer vergroot doordat in de eerste helft van het jaar enkele tientallen binnenvaartschepen zijn verkocht aan ondernemingen in het Donaugebied voor het vervoer van graan uit Oekraïne naar de Roemeense haven Constanța. Hierdoor valt capaciteit weg  op de Rijn, terwijl die momenteel juist zo nodig is.

Het kolenvervoer doet vooral een beroep op grote schepen van 135 meter. Daarvan zijn er volgens Van Helvoirt rond de 150 in de Nederlandse vloot en vijftien ervan zijn naar het Donaugebied gegaan. ‘Dan heb je het dus al over 10% minder capaciteit in dat segment.’
Van Helvoirt spreekt van een combinatie van knelpunten die leidt tot een ‘zorgwekkende situatie’ in de binnenvaart. Naast tekort aan scheepsruimte is er een gebrek aan personeel op de schepen. ‘En er is achterstallig onderhoud in de infrastructuur’, voegt zij er aan toe. Een sluis bij het Gelderse Weurt is gesloten, waardoor schepen moeten omvaren via Grave, in Noord-Brabant. ‘Dat leidt tot wachttijden en vermindert de efficiëntie.’

Gunstig voor makelaars
Voor scheepsmakelaars pakken de knelpunten in de capaciteit juist gunstig  uit. ‘Ik doe dit nu vijftien jaar en dit heb ik niet eerder meegemaakt’, zegt Twan de Goeij van Rensen-Driessen, scheepsmakelaar en scheepsbouwer. Hij spreekt van een ‘perfecte storm’ in de markt voor binnenvaartschepen. Zijn branchegenoot Paul Cornet van Concordia Damen bevestigt dit beeld. ‘De vraag naar schepen is groot.’
Paul Cornet van scheepsmakelaardij Concordia Damen gaat ervan uit dat de verkoop van binnenvaartschepen dit jaar verdubbelt. ‘Ik schat dat we tussen de driehonderd en vierhonderd schepen uitkomen tegen rond tweehonderd in andere jaren.’

Vervoer hulpgoederen
Een van de buitenlandse partijen die Nederlandse binnenvaartschepen heeft aangeschaft, is het Roemeense transportbedrijf Trading Line.  Eigenaar Paul Ivanov: ‘Ik heb in de afgelopen maanden veertien schepen gekocht. Alleen grote schepen.’
Hij wil de schepen onder meer gebruiken voor het vervoer van agrarische producten vanuit Oekraïne en van hulpgoederen over de Donau naar Oekraïne. Dat gebeurt in het kader van Europese programma’s voor het opzetten van vervoerscorridors (solidarity lanes). Roemeense banken financieren volgens Ivanov de koop van de schepen.

Sector Logistiek en Transport

Heisterkamp een mooi bedrijf met een totaalconcept

Heisterkamp Transportation Solutions biedt een totaalpakket voor de transportsector.

Het oorspronkelijk uit Ootmarsum afkomstige bedrijf vierde vorig jaar het honderdjarig bestaan en bestaat inmiddels uit drie  divisies met 1500 medewerkers: de Transport-divisie met 750 trucks, Equipment met een verhuurvloot van meer dan 200 trucks en 4.000  trailers en Service.

De Service-divisie omvat naast de nieuwe truckwerkplaats ook een werkplaats voor trailers en een schadeherstel-afdeling met spuiterij in Oldenzaal, een Breakdownservice voor 24/7 pechhulp in Europa en een truck-en trailerwerkplaats in Travemünde (D). In 2019 vierde het familiebedrijf zijn 100 jarig bestaan.
Ook in Roemenië is Heisterkamp aanwezig in de steden Cluj en Iasi.

Nader informatie:www.heisterkamp.eu  

Financiële sector

ING Bank Roemenië lanceerde een instant krediet met terugbetaling in termijnen voor het MKB, zonder materiële garanties

ING Bank Roemenië komt ondernemers te hulp met een nieuwe lening met aflossing in gelijke kapitaaltermijnen – Credit Util, die ze ter plekke in een ING-kantoor kunnen krijgen. De verificatie van de situatie van de ondernemingen wordt automatisch uitgevoerd door de bank, zonder de noodzaak van financiële documenten of materiële garanties, voor de onmiddellijke goedkeuring van de lening. Ondernemers kunnen tot 500.000 lei lenen, voor alle soorten uitgaven die nodig zijn voor het bedrijf, voor een periode van maximaal 5 jaar.

Tegelijkertijd bevestigt ING Credit Util de strategie van de bank om onze klanten relevante producten en diensten aan te bieden die zo eenvoudig en snel mogelijk toegankelijk zijn. Zo hebben ING-klanten toegang tot de lening zonder financiële documenten en materiële garanties, en is de goedkeuring onmiddellijk gedaan. We willen dat ING een betrouwbare partner is voor huidige en toekomstige klanten, om hen voorspelbaarheid en de juiste tools voor hun bedrijf te bieden”, aldus Luana Sorescu, Head of Clients in de divisie Business Banking binnen ING Bank Roemenië.

Wie heeft toegang tot de ING Util-lening?
ING Credit Util is opgericht voor micro-ondernemingen en kleine bedrijven met een omzet tussen 100.000 lei en 9.000.000 lei in het afgelopen boekjaar.
Bedrijven moeten geregistreerd zijn als SRL’s en minimaal 2 jaar actief zijn. Om de kredietdocumentatie te ondertekenen, moeten bewindvoerders en meerderheidsaandeelhouders zich met hun identiteitsbewijs aanbieden in een ING-kantoor.Voor wie nog geen ING-cliënt is, moet eerst een zichtrekening openen. Ze kunnen ter plaatse kredietgoedkeuring krijgen, maar hebben toegang tot het gevraagde bedrag zodra de aanvraag voor het aangaan van de relatie is afgerond.

Voordelige kosten voor ING Credit Util
De kosten zijn voordelig, aangepast aan het profiel van het bedrijf.
Maandelijks, op de vervaldag (aan het begin gekozen), wordt het betalingsbedrag automatisch afgeschreven van de zichtrekening van het bedrijf.

ING Credit Util, bedoeld voor groeimogelijkheden voor bedrijven
Volgens een rapport van de BNR in 2021 bedroeg het aandeel van de leningen voor kleine bedrijven 21% van het totaal aan verstrekte leningen. Om te groeien hebben kleine bedrijven het vertrouwen nodig dat ze een beroep kunnen doen op bankpartners die hen voorspelbaarheid, stabiliteit bieden en zo snel mogelijk in hun behoeften voorzien.
ING Credit Util ondersteunt ondernemers en kleine bedrijven bij het optimaliseren van hun bedrijf, op een snelle, nuttige en handige manier voor elk type uitgave.

Economische ontwikkelingen

Roemenië, een van de landen met de hoogste economische groei in de EU in het tweede kwartaal van 2022 – Eurostat

Het Bruto Binnenlands Product van de Europese Unie en de Eurozone noteerden in het tweede kwartaal van 2022 een stijging van 0,6% ten opzichte van de voorgaande drie maanden, en Nederland en Roemenië boekten de grootste vooruitgang, blijkt uit voorlopige gegevens die woensdag zijn gepubliceerd door Europees Bureau voor de Statistiek (Eurostat).

In dezelfde periode daalde het Amerikaanse bruto binnenlands product met 0,2%. Op jaarbasis groeide de Amerikaanse economie tussen april en juni 2022 met 1,6%

In het eerste kwartaal van 2022 registreerde het Bruto Binnenlands Product, vergeleken met de voorgaande drie maanden, een stijging van 0,5% in de eurozone en 0,6% in de EU.

Van de EU-lidstaten waarvoor gegevens beschikbaar zijn, werd de grootste opmars van de economie in het tweede kwartaal van 2022, vergeleken met de voorgaande drie maanden, opgetekend in Nederland (2,6%), Roemenië (2,1%) , Zweden ( 1,4%), Spanje, Hongarije en Bulgarije (allemaal met 1,1%). Dalingen werden opgetekend in Polen (min 2,3%), Letland (min 1,4%), Litouwen (min 0,4%) en Portugal (min 0,2%).

Vergeleken met het tweede kwartaal van vorig jaar steeg het bbp tussen april en juni 2022 met 3,9% in de eurozone en met 4% in de Europese Unie, waarbij alle EU-lidstaten waarvoor gegevens beschikbaar zijn, stijgingen rapporteren.

Roemenië en Bulgarije, de laagste uurloonkosten in de EU – Eurostat

De gemiddelde arbeidskosten per uur in de hele economie (exclusief landbouw en openbaar bestuur) in 2021 worden geschat op 29,1 euro in de 27 lidstaten van de Europese Unie en op 32,8 euro in het eurogebied, tegen 28,6 euro in de EU en respectievelijk 32,4 euro in de eurozone, in 2020, blijkt uit de maandag gepubliceerde gegevens van het Europees Bureau voor de Statistiek (Eurostat).

De gemiddelde arbeidskosten per uur maskeren aanzienlijke verschillen tussen de lidstaten van de Europese Unie, de laagste arbeidskosten per uur werden vorig jaar opgetekend in Bulgarije (zeven euro) en Roemenië (8,5 euro), en de hoogste in Denemarken (46,9 euro), Luxemburg (43 euro) en België (41,6 euro),

In 2021 bedroegen de gemiddelde arbeidskosten per uur in de industrie € 29,1 in de EU en € 35,1 in het eurogebied, terwijl het in de bouw € 26 was in de EU en € 29,3 in het eurogebied, en in diensten 28,8 euro in de EU en 31,6 in de eurozone.
De loonkosten per uur omvat loonkosten en niet-salariskosten, zoals sociale premies die werkgevers betalen. Het aandeel van de niet-salariskosten in de totale loonkosten in de gehele economie bedroeg 24,6% in de EU en 25,1% in het eurogebied. Het laagste aandeel niet-salariskosten was in Litouwen (3,7%), Roemenië (4,9%) en Ierland (8,7%) en het hoogste in Zweden (32%), Frankrijk (31,9%) en Italië (28,3% ).

In 2021 stegen de uurloonkosten in de hele economie uitgedrukt in euro’s ten opzichte van 2020 met 1,7% in de EU en met 1,2% in de eurozone.In het eurogebied stegen de uurloonkosten in alle lidstaten, behalve Italië (min 1,6%) en Spanje (min 0,3%). De belangrijkste vooruitgang was in Litouwen (12,5%), Estland (6,5%), Cyprus en Slovenië (elk met 6,2%) en Letland (6,1%).
In het geval van landen buiten de eurozone zijn de uurloonkosten, uitgedrukt in nationale valuta, vorig jaar in alle lidstaten gestegen, met als belangrijkste stijging Bulgarije (9,1%), Polen (8,2%) en Hongarije (7,3%). en de laagste groei in Zweden en Kroatië (elk met 3%).
In 2021 hebben de meeste EU-lidstaten de geldigheidsduur van de in 2020 ingevoerde steunregelingen verlengd om de gevolgen van de pandemie voor werkgevers en werknemers te verzachten.

Europa gaat in volledige recessie als Rusland gas volledig afsluit-Analyse ING

De energiecrisis zal Europa hoe dan ook in een recessie storten, de vraag is hoe erg die zal zijn. ING verwacht dat de economie van de eurozone met 1-3% krimpt bij een totale stopzetting van de gasleveringen uit Rusland. Europese landen zijn begonnen met het aanzienlijk verminderen van het aardgasverbruik, in het licht van forse prijsstijgingen. Duitsland verminderde zijn consumptie in het tweede kwartaal van dit jaar met 10-15% ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar, terwijl in Nederland de daling 30% was ten opzichte van het gemiddelde van de jaren 2019-2021, zoals een economische  analyse van ING.

De gasleveringen uit Rusland zijn de afgelopen twee kwartalen sterk gedaald van het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar tot ongeveer de helft en recent zelfs een derde. Rusland sloot onlangs tot 20% van de capaciteit van de Nord Stream 1-kraan naar Duitsland. De daling van de gasinvoer uit Rusland vertegenwoordigt 15% voor het 1e kwartaal, respectievelijk 25% voor het 2e kwartaal, van het historische verbruik van Europa, aangezien 40-45% van het verbruikte gas uit het Oosten komt. “Wij denken dat de negatieve impact van een totaal embargo van Russisch gas op de economie van de eurozone vanaf nu op korte termijn tussen de 1 en 3% van het BBP zal bedragen”, zeggen ING-analisten, die echter waarschuwen dat het werkelijke cijfer moeilijk in te schatten zijn, gezien de ervaring van de afgelopen jaren over hoe macromodellen werken in een crisis met verstrekkende gevolgen zoals COVID. De daling van het BBP komt hoe dan ook over de verwachte recessie die ook wordt veroorzaakt door de aanhoudende energiecrisis.? “Na een substantiële impact en met een verschil van land tot land, en gezien het feit dat we al een milde recessie verwachten, zou deze ontwikkeling voldoende zijn om tot een volledige recessie te leiden. Het is heel duidelijk dat een volledige gasstop Europa zal schaden. Het is cruciaal om het te vermijden door een geloofwaardig plan om de consumptie te verminderen”, zeggen ING-analisten.
Een deel van de Russische invoer werd aangevuld met invoer over zee van vloeibaar aardgas (LNG) en andere invoer via pijpleidingen, terwijl er meer steenkool of zelfs olie werd gebruikt voor elektriciteitsopwekking.
De Europese Commissie schat dat 60% van het Russische gas binnen een jaar uit andere bronnen kan worden vervangen. ING acht het percentage haalbaar, aangezien het substitutieproces al hoog is, er steeds meer LNG-terminals worden gebouwd en er meer capaciteit voor zonne- en windopwekking wordt geïnstalleerd. “We hebben ook gezien dat het debat over het wisselen van brandstof in de loop van de tijd snel evolueert.
De heropening van kolencentrales is nu acceptabel en het verlengen van de levensduur van kerncentrales is in Duitsland niet langer als taboe beschouwd”, blijkt uit de analyse van ING. Bovendien zou de heropening van de Groningse depot, de grootste in West-Europa, door de Nederlandse autoriteiten kunnen worden overwogen in het licht van de versnelde stijging van de facturen, respectievelijk het potentieel voor een hoge winstgevendheid. Europese landen hebben ingestemd met een vrijwillige vermindering van 15% van het gasverbruik, die de invoer van Russische gas zou vervangen Gas verhandeld in Roemenië, een vierde goedkoper – 50 euro/MWh – dan verhandeld in Oostenrijk “Ironisch genoeg zal het besluit van Rusland om de gasstroom door Nord Stream 1 opnieuw tot 20% te verminderen regeringen helpen het doel te bereiken. Het leidt tot een prijsniveau waarbij de markt vanzelf uw vraag afsnijdt. De kans op rationalisatie van de consumptie door de overheid nam dus af. Industriële spelers zullen beslissen of ze nog bereid zijn de prijs te betalen. Zolang ze dat zijn, krijgen ze waarschijnlijk het gas. De rest van de wereld zal waarschijnlijk veel minder bereid zijn om dezelfde prijs te betalen, zolang ze alternatieven als steenkool tot hun beschikking hebben”, zegt ING. Een discussie die open blijft, houdt verband met de regelingen die gericht zijn op de prijs die de bevolking betaalt. Een te laag prijsplafond zou nog steeds de consumptie stimuleren – d.w.z. de temperatuur in woningen daalt niet, maar een hoge vraag zou druk uitoefenen op de marktprijzen (prijzen die uiteindelijk door iemand moeten worden betaald) en industriële consumenten – terwijl dat een plafond van een te hoge prijs of op de markt zou de inkomens van huishoudens, vooral de armsten, ernstig drukken. Gasintensieve sectoren, met uitzondering van energie, genereren 6% van het bruto binnenlands product van de EU. Omdat veel van deze sectoren aan de aanbodlijnen ten grondslag liggen, heeft een productiedaling allerlei tweede-ronde-effecten die leiden tot hogere prijzen in

andere sectoren en aanbodproblemen, zegt ING. Sommige bedrijven hebben de industriële productie al verminderd of stopgezet en andere zullen soortgelijke maatregelen nemen. Een afname van halffabricaten of eindproducten zal leiden tot een hogere import zolang er vraag is, zoals landbouwmeststoffen. Andere sectoren, vooral consumentgerichte sectoren, zullen door een lagere koopkracht worden getroffen door een vraaguitval. “Hoe langer de hoge energieprijzen in Europa aanhouden, hoe meer de druk op de Europese concurrentiekracht toeneemt. De huidige situatie vormt een stimulans voor investeringen in energie-intensieve industriële productie in regio’s zoals Noord-Amerika of het Midden-Oosten.”

Risicoprofielen afhankelijkheid Russisch gas
De impact verschilt van land tot land. Vooral Nederland krijgt te maken met tweede-ronde-effecten: bij normaal weer zou het verbruik deze winter met een kwart dalen, waardoor ook Duitsland gas kan leveren. Duitsland daarentegen is de grootste verbruiker van Russisch gas, gas dat niet alleen naar de industrie gaat, maar ook voor de verwarming van de bevolking in verhouding tot 30%, aangezien de helft van de appartementen deze energiebron gebruikt.
Italië heeft zijn Russische gasinvoer met een derde verminderd en kijkt naar aanvullende alternatieven(b.v.Azerbeidzjan), voornamelijk LNG en het opnieuw opstarten van kolencentrales.
Hongarije, een van de landen die het meest afhankelijk is van Gazprom, heeft overeenstemming bereikt over een nieuwe leveringsovereenkomst met Rusland en zou via Servië worden bevoorraad als de pijpleidingen naar het westen leeg zijn.
Roemenië heeft de laagste afhankelijkheid in de regio Midden- en Oost-Europa , dankzij de binnenlandse productie (die in 2020 80% van het verbruik dekte), maar het heeft nog steeds invoer nodig om het verbruik te dekken. Deze winter konden de binnenlandse productie en magazijnen alleen zorgen voor de consumptie van de bevolking en entiteiten van het grootste belang, blijkt uit sommige schattingen .

Sector Geopolitieke ontwikkelingen

Hongaarse premier Viktor Orban veroorzaakt internationaal schandaal

Zowel in Europa als in de VS is er veel commotie ontstaan over de vermenging van rassen waardoor een relatie werd gelegd met de Tweede Wereldoorlog. Orban deed het tijdens een Summer School in de Roemeense plaats Băile Tușnad een stad in het Roemeense district Harghita in Szeklerland. Deze Summerschool werd georganiseerd door de UDMR of RMDSZ en is de Democratische Unie van Hongaren in Roemenië. De Roemeense president Klaus Johannis veroordeelt racistische opmerkingen van Hongaarse premier “Het is een grote fout en het is ontoelaatbaar dat een Europese hoogwaardigheidsbekleder dergelijke uitspraken doet die gebaseerd zijn op de theorie van de rassen, een theorie die heeft geleid tot de meest verschrikkelijke catastrofe van de 20e eeuw, de Tweede Wereldoorlog”, zei Iohannis, geciteerd door News.ro
Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst in Tușnad, Transsylvanië, pleitte de Hongaarse premier Viktor Orban tegen de “vermenging” van Europese en niet-Europese rassen. Orbán betoogde dat de Hongaren raciaal zuiver waren en dat ze dat wilden blijven. De toespraak van Orbán heeft als antwoord talloze veroordelingen opgeleverd. In Hongarije nam Zsuzsa Hegedüs, een van Viktor Orbáns langstzittende adviseurs en speciaal gezant voor sociale integratie, uit protest ontslag. Verschillende Roemeense politici merkten ook op dat een dergelijke toespraak niet kan worden geaccepteerd. De partij UDMR van de Hongaarse minderheid in Roemenië staat onder druk na anti-EU-retoriek van Orban Bijna 800 etnisch-Hongaarse intellectuelen in Transsylvanië ondertekenden ook een online petitie om afstand te nemen van de toespraak van Orbán. “De ideeën die dit jaar in de toespraak van Orban naar voren kwamen, ideeën die geworteld zijn in raciale vooroordelen en een al lang niet meer bestaande ‘ras’-theorie, zijn alarmerend”, zegt de petitie. “We distantiëren ons van deze toespraak. Er zijn geen menselijke ‘rassen’, we maken allemaal deel uit van één unitaire soort: Homo sapiens. De ideeën van Orbán, die een voorbode zijn van het verval van het Westen, een evolutie veroorzaakt door raciale vermenging, in tegenstelling tot de vitaliteit van de niet-raciaal gemengde natiestaten van Midden- en Oost-Europa, doen denken aan de racistische retoriek die leidde tot Tweede Wereldoorlog en de Holocaust”, voegden de ondertekenaars eraan toe. Orbán vond echter ook verdedigers in Roemenië. Kelemen Hunor, leider van UDMR, de partij die etnische Hongaren in Roemenië vertegenwoordigt, zei dat “Orbán geen racisme in zich heeft.” UDMR maakt deel uit van de regeringscoalitie in Roemenië, samen met de sociaal-democraten en de Nationale Liberale Partij.
Op de vraag of UDMR de coalitie moet verlaten, zei president Iohannis dat verduidelijkingen van hun kant nodig zijn. “Ze applaudisseerden voor de toespraak en de persoon. Er moet een verklaring zijn’, zei Iohannis. De president hield echter vol dat de situatie niet mag leiden tot een crisis voor de huidige regeringscoalitie.
Viktor Orbán wil Hongaarse voogdij op Roemeens grondgebied. De Duitse krant Die Welt schrijft dat Orbán kan Trianon niet ongedaan maken, maar hij en zijn regering doen er alles aan om het gebied te verbinden met het moederland en het op te nemen in het voormalige grote Hongaarse rijk.
Viktor Orban veroorzaakte een ware tsunami met zijn racistische en anti-EU-toespraak in Tușnad, Roemenië. Interne en externe reacties volgden, president Iohannis vroeg om uitleg, de coalitiepartners van UDMR vroegen om uitleg , er was zelfs sprake van verwijdering van UDMR uit de regering, maar UDMR-leiders weigerden uitleg. De leiding van de Unie was met Viktor Orban in Tușnad en juichte de reeds beruchte toespraak toe, ook al zijn sommige leiders van de Hongaren in Roemenië het misschien niet eens met de ideeën van de autocraat uit Boedapest.
Waarom zwijgen de hoofden van de UDMR? Simpel: Viktor Orban pompt al vele jaren honderden miljoenen euro’s uit overheidsfondsen in een enorm netwerk van stichtingen en individuen in Transsylvanië.

Azerbeidzjan lanceerde de militaire operatie “Revenge” in Nagorno-Karabach

Azerbeidzjan kondigde woensdag aan dat zijn leger posities had ingenomen en Armeense doelen in de enclave Nagorno-Karabach had vernietigd, in een militaire operatie die het “Revenge” noemde en die de vrees opwekte voor een hervatting van een Azerbeidzjaans-Armeense oorlog in deze Azerbeidzjaans-Armeense enclave met een meerderheid van Armeniërs bevolking.

Het Azerbeidzjaanse leger “heeft controle gekregen over verschillende hoge posities”, waaronder heuvels, meldde het Azerbeidzjaanse ministerie van Defensie, geciteerd door AFP, eraan toevoegend dat de Azerbeidzjaanse troepen hun bezette posities versterken.De twee kampen hadden eerder de dood aangekondigd van ten minste twee Armeense strijders en een Azerbeidzjaanse soldaat in deze heropleving van geweld.

Rusland, dat bemiddelde bij het staakt-het-vuren dat een einde maakte aan de oorlog van 2020 en een vredesmacht in Nagorno-Karabach inzette, beschuldigde Azerbeidzjan van het schenden van het staakt-het-vuren in het Saribaba-gebied.

Moskou neemt “maatregelen om de situatie te stabiliseren”, die in het gebied verslechtert, zei het Russische ministerie van Defensie.Volgens de versie van het Azerbeidzjaanse ministerie van Defensie waren zijn troepen het doelwit van schoten in het Latcin-district, een bufferzone tussen de Armeense grens en Nagorno-Karabach, dus lanceerde het een vergeldingsoperatie, vandaar de naam “Revenge” die het gaf deze.Armenië en Azerbeidzjan betwisten sinds de jaren negentig de Azeri-provincie Nagorno-Karabach met een meerderheid van de Armeense bevolking. Hun laatste oorlog, uitgevochten in het najaar van 2020, resulteerde in ongeveer 6.500 doden en werd gestopt door de wapenstilstand waarover Rusland had onderhandeld in het licht van een dreigende nederlaag van de Armeense troepen.Volgens de destijds gesloten overeenkomst moest Armenië een deel van deze provincie en de Azerbeidzjaanse gebieden eromheen die het na de oorlog in het begin van de jaren 90 controleerde, afstaan ​​aan Azerbeidzjan.

Armenië heeft van oudsher nauwe betrekkingen met Rusland, onder meer door zijn lidmaatschap van de Collective Security Treaty Organization (CSTO). Tijdens het conflict in Nagorno-Karabach in de herfst van 2020 vroeg premier Nikol Pashinian Moskou om tussenkomst van de CSTO, aangezien de Armeense strijdkrachten werden overtroffen door de capaciteiten van het Azeri-leger, dat werd gesteund door Turkije.Het Kremlin – dat Pashinian beschouwt als een pro-westerse politicus die aan de macht kwam na een ‘kleurenrevolutie’ – weigerde destijds met het argument dat de regio Nagorno-Karabach niet het grondgebied van Armenië is, een feit dat internationaal wordt erkend.

Gelet op de pijplijn voor Europese gastoevoer die vanuit Azerbeidjan komt en via Turkije loopt en daarbij de grenzen “raakt” van Armenië en Zuid-Ossetië dat een afscheidingsrepubliek van Georgië  is die onder sterke invloed staan van de Russische Federatie impliceert dat deze omstreden gebieden de positie van de Russen kunnen versterken.

Nieuwe concepten om Europa’s eenheid en cohesie te bevorderen

Vaak wordt de Europese samenwerking gehinderd door de figuurlijke betekenis van een waterscheiding, dus in de zin van een wezenlijk verschil in handelwijze, cultuur en mentaliteit. Omdat veel West-Europese landen een nogal afwachtende houding aannamen, ondernamen de twee grootste landen in Centraal- en Oost-Europa Polen en Roemenië initiatieven om  deze ongewenste status quo te doorbreken.
Het eerste initiatief het “Drie Zeeën Initiatief” werd genomen in augustus 2016 door de Poolse president Andrzej Duda in de Kroatische stad Dubrovnik.
De samenwerkende partners  waren de 12 landen gelegen tussen de Adriatische Zee, de Oostzee en de Zwarte Zee, dus de drie zeeën van Centraal-Europa. De focus van deze landen richt zich met name op de regionale economische samenwerking op het gebied van energie en vervoer- en communicatie-infrastructuur.

Gerelateerd aan het Three Seas Initiative werd door de Roemeense president Klaus Johannis in november 2015  B9(Bucharest 9) opgericht.
De Boekarest Groep 9 is een actieproject om de eenheid en deelname van de belangen van de Oost-Europese landen te verzekeren, gecreëerd als een gezamenlijk antwoord op Rusland in zijn heerschappij over de Krim en zijn vorderingen in Oost-Oekraïne en de Zwarte Zee. Deze negen landen die de B9 vormen, maakten deel uit van de Sovjet-Unie of namen deel aan het Warschaupact. Het verleden van socialistische eenheid brengt de historische interesse van Rusland om vooruitgang te boeken in deze landen. Vervolgens streeft Groep 9 van Boekarest, naar het model van het Three Seas Initiative, naar meer investeringen door de Europese Unie in een actievere deelname aan de veiligheid van deze landen, met militaire steun van de NAVO.
Als een beknopte groep werd Boekarest 9 een hoofdrolspeler van de NAVO en de EU aan de oostflank van Europa, vooral in conflicten met Rusland en de opmars in Oekraïne. Het is vooral een actie van demonstratie van kracht en eenheid. NAVO-allianties garanderen militaire veiligheid voor verschillende landen, wat elke aanval op een van haar leden verhindert. Maar het is niet alleen een eenheid voor de NAVO, maar ook voor de Europese Unie en de landen die het verst van de westerse kern verwijderd zijn. Het doel is hier om een ​​enkel blok van politieke en militaire participatie te demonstreren. Dus de impliciete aanvallen van Rusland op het oostelijke grondgebied, dat in het verleden deel uitmaakte van de USSR of tegelijkertijd “satelliet” -landen waren, hebben een geopolitieke barrière waarbij verschillende actoren betrokken zijn, voornamelijk de EU en de VS. Dit zorgt ervoor dat de belangen van het Westen zich manifesteren als een verenigd front van actie, met verschillende territoria die zijn bases onderschrijven. Mede door de inspanningen van B9 is inmiddels een grote Europese eenheid ontstaan ten opzichte van de Russische Federatie en hun annexatie van de Krim en de brute inval in Oekraïne

De nieuwsbrief van het Dutch Romanian Network wordt met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor een mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie kan het Dutch Romanian Network geen aansprakelijkheid aanvaarden, evenmin kunnen aan de inhoud van de nieuwsbrief rechten worden ontleend. De artikelen geven niet noodzakelijkerwijs de mening van het bestuur weer.